هماتولوژی چیست؟

هماتولوژی تعریف های زیادی دارد، چرا که علم هماتولوژی یکی از مهم ترین حوزه های پزشکی است که به مطالعه و تحقیق درباره خون و اجزای آن می‌ پردازد. معنی لغوی هماتولوژی «خون شناسی» است و تمرکز اصلی طب هماتولوژی بر روی خونسازی بدن، اختلالات خونی و ارتباطات آن با سایر اجزای بدن است. هماتولوژی به زبان ساده نقش بزرگی در تشخیص و درمان بیماری‌ های خونی ایفا میکند.

در این مقاله قصد داریم ببینیم:

هماتولوژی به چه معناست و هماتولوژی یعنی چه؟
چگونه جواب آزمایش هماتولوژی را بخوانیم؟
هماتولوژی کبد و انواع بیماری های هماتولوژی کدامند؟
حقوق کارشناس ارشد هماتولوژی و فلوشیپ هماتولوژی چقدر است؟
فرق هماتولوژی انکولوژی چیست؟

برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

هماتولوژی پزشکی چیست؟

هماتولوژی به انگلیسی (hematology) که با نام هماتولوژی آزمایشگاهی هم شناخته میشود، با انواع مختلفی از تست خون، ما را به شکلی عمیق تر به درون این مایع حیات بخش می برد.

همچنین درآمد هماتولوژی و بازار کار آن همیشه در شرایط خوبی قرار دارد و همین دلایل باعث شده که هماتولوژی رشته پرطرفداری در دانشگاه های ایران باشد. امروزه دانشگاه های مختلفی سالانه برای این رشته ظرفیت می دهند.

شاید بپرسید رشته هماتولوژی در کدام دانشگاه ها تدریس میشود. برخی از مراکز علمی که آموزش هماتولوژی و آموزش خون شناسی می پردازند شامل:

هماتولوژی شهید بهشتی
هماتولوژی دانشگاه تهران
هماتولوژی دانشگاه تبریز
هماتولوژی پیام نور
هماتولوژی دانشگاه شیراز

علاوه بر این موارد، خون و هماتولوژی تاثیرات عمیقی بر سلامت انسان دارد و بسیاری از پزشکان از آزمایش های هماتولوژیک برای تشخیص دقیق بیماری ‌های خونی، مدیریت و درمان این اختلالات استفاده می کنند.

* هماتولوژیست کیست؟

برای برخی این سوال پیش می آید که دکتر هماتولوژی چیست. متخصص هماتولوژی فردی است که در تشخیص، درمان و مدیریت اختلالات خونی نقش اساسی ایفا می ‌کند.

در واقع پزشک هماتولوژی وظیفه دارد با دریافت آزمایش های مختلف و بررسی نمونه های هماتولوژی خون، به بررسی اجزای مختلف آن شامل گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها بپردازد تا در صورت وجود ناهنجاری، آنها را تشخیص داده و تجویز مناسب را ارائه کند.

با توجه به اهمیت خون در سلامتی، متخصص هماتولوژی مدیکال یا پزشکی نقش بسیار مهمی در تشخیص و درمان بیماری ها، به ویژه در بخش ‌هایی مانند سرطان خون دارد. گاهی اوقات پزشک هماتولوژی با تخصص های دیگر مثل رادیولوژیست، جراح، انکولوژیست، ژنتیک و روماتولوژیست همکاری می کند تا برنامه درمانی جامع تری تجویز کند.

* هماتولوژی زیرشاخه کدام رشته است؟

ممکن است سوال شود که هماتولوژی گرایش کدام رشته است. رشته هماتولوژی و بانک خون زیرشاخه زیست شناسی است و به مطالعه عناصر تشکیل دهنده خون، ارگان های خون ساز و بیماری های خونی و انعقادی می ‌پردازد.

این رشته دارای گرایش‌ های مختلفی مانند هماتولوژی پزشکی و هماتولوژی پرستاری است. همچنین در بسیاری از دانشگاه های کشور، دانشجویان رشته هماتولوژی بدون کنکور پذیرفته میشوند، که این امر بیشتر در فوق لیسانس هماتولوژی یا هماتولوژی ارشد دیده میشود.

– هماتولوژی پزشکی

هماتولوژی نظام پزشکی یک رشته فوق تخصصی است که به تشخیص و درمان بالینی بیماران مبتلا به بیماری ‌های خون شامل لوسمی، لنفوم، ترومبوسیتو‌پنی، کم‌خونی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، هماتولوژیک نادر و… می پردازد. برای فعالیت در این عرصه باید دوره های هماتولوژی پایه و فوق هماتولوژی را گذرانده باشید.

– هماتولوژی پرستاری

هماتولوژی پرستاری یک رشته کاردانی به کارشناسی ناپیوسته است که به آزمایش و تحلیل خون و اجزای آن می پردازد. این رشته به پرستاران کمک می ‌کند که با بیماری ‌های خونی و درمان ‌های مربوط به آن آشنا شوند و مراقبت‌ های لازم را ارائه دهند.

مدت تحصیل در این رشته چهار سال است و فارغ التحصیلان می توانند در آزمایشگاه‌ ها، بانک‌ های خون، سازمان ‌ها و مراکز تحقیقاتی خون فعالیت کنند .

– فوق لیسانس هماتولوژی در ایران

فوق لیسانس یا ارشد هماتولوژی زیر نظر هماتولوژی وزارت بهداشت است. در خصوص اینکه چه رشته هایی می توانند در ارشد هماتولوژی شرکت کنند باید گفت برای ورود به رشته هماتولوژی ارشد، باید دارای مدرک کارشناسی در یکی از رشته ‌های علوم آزمایشگاهی یا پزشکی باشید.

ظرفیت هماتولوژی ارشد، اغلب در دانشگاه های سراسری محدود است و مدت تحصیل در این رشته دو سال است. فارغ التحصیلان گرایش هماتولوژی ارشد نیز می ‌توانند در آزمایشگاه ‌ها و مراکز تحقیقاتی خون فعالیت کنند.

چگونه ارشد هماتولوژی قبول شویم؟

هماتولوژی ارشد منابع آموزشی و اطلاعاتی زیادی برای مطالعه دارد. برخی منابع ارشد هماتولوژی در کنکور 1403 شامل ایمنی شناسی، بیوشیمی، زیست شناسی سلولی مولکلولی، خون شناسی و بانک خون و زبان عمومی می باشند.

همچنین پیشنهاد میکنیم نگاهی به چارت درسی ارشد هماتولوژی دانشگاه تهران نیز بیندازید. مطالعه این چارت اطلاعات خوبی درمورد هماتولوژی به ما میدهد و کمک میکند تا بهتر بدانیم هماتولوژی چه رشته ای است و چگونه هماتولوژی قبول شویم.

* تفاوت هماتولوژی و انکولوژی چیست؟

هماتولوژی انکولوژی دو رشته ای هستند که بسیاری از افراد آنها با یکدیگر اشتباه می گیرند، اما فرق هماتولوژی انکولوژی چیست؟ تفاوت این دو شاخه پزشکی را در ادامه از 2 منظر بررسی میکنیم.

1. تفاوت انکولوژی و هماتولوژی از نظر قدمت

برای اینکه بهتر بدانیم فرق هماتولوژی و انکولوژی چیست، نگاهی به تاریخچه این دو طب می اندازیم. هماتولوژی یک شاخه قدیمی از پزشکی است که ریشه‌ های آن به قرون وسطی بر می‌ گردد. این شاخه به مطالعه خون و بیماری ‌های مربوط به آن مانند کم خونی، لوسمی، لنفوم و… می‌ پردازد.

انکولوژی یک شاخه نسبتا جدید از پزشکی است که در قرن بیستم شکل گرفت. این شاخه به مطالعه سلول‌ های بدخیم، تومورها و بیماری‌ های سرطانی مانند سرطان کبد، سینه، روده و… می ‌پردازد.

2. روش های تخصص هماتولوژی و انکولوژی

دیگر تفاوت مدیکال انکولوژی و هماتولوژی، روش های این دو شاخه پزشکی است. اما فرق روش های انکولوژی و هماتولوژی چیست؟

هماتولوژی از روش‌ های آزمایشگاهی، تصویربرداری و ژنتیک برای تشخیص و پایش بیماران استفاده می‌ کند. این روش‌ ها شامل شمارش کامل خون، فرمول لکوسیت، بیوپسی مغز استخوان، سونوگرافی، CT scan ،MRI و آزمایش‌ های ژنتیک و مولکولی هستند.

فرق انکولوژی با هماتولوژی این است که انکولوژی، از روش‌ های تصویربرداری، آزمایشگاهی، ژنتیک و بالینی برای تشخیص و نظارت بر روند بهبود بیماران استفاده میکند. این روش‌ ها شامل ماموگرافی، سی تی اسکن، پت اسکن، آلفا فتوپروتئین، PSA، CA-125 و آزمایش‌ های ژنتیک و مولکولی هستند .

* متخصصان رشته هماتولوژی در کدام دانشگاه ها فعالیت می کنند؟

فعالان هماتولوژی پزشکی باید تسلط کامل روی خون سازی، ساختار و غشای اریتروسیت، ساختار هموگلوبین و متابولیسم آهن و بیماری های مرتبط با این حوزه داشته باشند. همچنین دانش آموختگان تخصص هماتولوژی پزشکی می توانند در هیات علمی آموزشی و گروه های هماتولوژی دانشگاه های مختلف عضو شوند.

برخی از دانشگاه هایی که متخصص خون و هماتولوژی میتواند در آنها عضویت یابد شامل:

گروه هماتولوژی دانشگاه شهید بهشتی
گروه هماتولوژی دانشگاه تربیت مدرس
گروه هماتولوژی دانشگاه ایران
گروه هماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران
گروه هماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

* انواع تجهیزات هماتولوژی خون چیست؟

در آزمایش هماتولوژی از تجهیزات مختلفی برای بررسی خون و اجزای آن استفاده می ‌شود. این امر شامل خرید لام هماتولوژی، لوله‌ ها، شِیکر، روتاتور، گایدلاین هماتولوژی، چک لیست ‌ها و دستگاه‌ های خاصی می ‌شود که به تخصصی‌ ترین شکل، امکان تشخیص اختلالات خونی را فراهم می‌ کنند.

در ادامه این ابزارها را بررسی میکنیم تا هماتولوژی و طب انتقال خون را بهتر درک کنید.

– لام هماتولوژی

لام‌، وسایلی از جنس شیشه برای آزمایش های هماتولوژی خون شناسی است که برای تهیه لایه ‌های نازک خون و آنالیز و تحلیل نمونه های دریافت شده به کار برده میشود. با استفاده از تکنیک ‌های خاص، نمونه خون به صورت یک لایه نازک بر روی لام پخش می ‌شود تا مورد آزمایش قرار گیرد. این روش اساسی در تشخیص و بررسی اختلالات خونی به‌ کار می ‌رود.

– شِیکر هماتولوژی

به این وسیله شیکر هماتولوژی خورشیدی هم گفته می شود. شیکر (shaker) در فرآیند آزمایش ‌های هماتولوژی برای مخلوط کردن نمونه‌ های خون با مواد شیمیایی به کار می‌ رود. این اقدام منجر به تجزیه و تحلیل دقیق‌ تر و یکنواخت ‌تر خون و اجزای آن می ‌شود. علاوه بر این موارد، شیکرها در آزمایش هماتولوژی به تسریع فرآیند و تضمین دقت نتایج آزمایش کمک می ‌کنند.

– لوله هماتولوژی

لوله ‌های هماتولوژی جزء ابزارهای اساسی در هماتولوژی آزمایش ‌های خونی هستند. این لوله‌ ها دارای مواد ضد انعقاد می باشند تا جلوی انعقاد خون در داخل آنها گرفته شود. به کمک لوله ‌ها، نمونه‌ های خون جهت تجزیه و تحلیل دقیق سلول‌ های خونی، پلاکت ‌ها و سایر اجزای خونی جمع‌ آوری می ‌شوند.

– روتاتور هماتولوژی

روتاتورها (rotator) از جمله ابزارهای اساسی در آزمایش ‌های هماتولوژی هستند. این ابزارها با ایجاد حرکت چرخشی، ترکیبی نمونه ‌های خون با مواد شیمیایی را ممکن می‌ سازند. ترکیب یکنواخت خون و مواد شیمیایی باعث دقت بالاتر نتایج آزمایش می ‌شود، بنابراین روتاتورها در فرآیند تجزیه و تحلیل اجزای خونی نظیر دیف لام هماتولوژی نقش مهمی ایفا می ‌کنند.

– چک لیست هماتولوژی

چک لیست ‌ها به عنوان ابزارهای راهنمایی بسیار مهم در آزمایش‌ های هماتولوژی مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این لیست ‌ها شامل توضیحات دقیقی در مورد مراحل اجرای آزمایش ‌ها، مواد مورد نیاز و ترتیب اجرای آنها هستند. با پیروی از چک لیست‌ ها، فرآیند آزمایش ‌های هماتولوژی به طور دقیق ‌تر و مؤثرتر انجام می ‌شود.

– دستگاه خون کنترل هماتولوژی

دستگاه خون کنترل در آزمایش ‌های هماتولوژی جهت اندازه ‌گیری دقیق و دیگر پارامترهای خونی مورد استفاده قرار می ‌گیرد. این دستگاه‌ هماتولوژی قیمت بالایی دارد و با تکنولوژی پیشرفته‌ ای مانند سلول ‌شماری اتوماتیک و اسپکتروفتومتری، اطلاعات دقیق ‌تری از اجزای خونی ارائه می ‌دهد و تخصصی ‌ترین نتایج آزمایش‌ را در اختیار پزشکان میگذارد.

– جدول خطای مجاز هماتولوژی

خطای مجاز هماتولوژی به عنوان یک ابزار مرجع استفاده می‌ شود تا محدوده ‌هایی که نتایج آزمایش‌ باید در آنها قرار گیرند، مشخص شود. این جدول شامل مقادیر حداکثری و حداقلی برای اجزای مختلف خون از جمله تعداد سلول ‌های خونی، هموگلوبین و غیره است. با مقایسه نتایج آزمایش با اطلاعات هماتولوژی در جدول، پزشکان می ‌توانند اختلالات خونی را تشخیص دهند و برنامه درمانی مناسب را با دقیق ترین فاکتورهای هماتولوژی تعیین کنند.

انواع هماتولوژی در آزمایش چیست؟

همانطور که گفتیم، هماتولوژی در آزمایش خون به مطالعه انواع بیماری ها و اختلالات بدن می پردازد. با توجه به گستردگی حوزه فعالیت این رشته پزشکی، می توان پیش بینی کرد که تنوع آزمایشات آن بالا است. اینکه چه نوع تست هماتولوژی برای فرد نوشته شود، کاملا بستگی به شرایط، نوع بیماری و اختلال او دارد.

در کل، هماتولوژی تخصص ویژه ای است و پزشکان با استفاده از این آزمایشات و چک تست در هماتولوژی، می توانند طیف گسترده ای از این بیماری ها را شناسایی و بررسی کنند. در ادامه نگاهی کوتاه به لیست آزمایش های هماتولوژی می اندازیم.

– تست هماتولوژی wbc چیست؟

تست WBC در هماتولوژی سلولی و مولکولی، یک نوع آزمایش خون است که تعداد گلبول‌ های سفید (White Blood Cells) را در خون اندازه ‌گیری می‌ کند. گلبول ‌های سفید خون، سلول‌ هایی هستند که وظیفه دفاع از بدن در برابر عفونت‌ ها و بیماری‌ های مختلف را برعهده دارند.

تعداد پایین گلبول های سفید در جواب آزمایش هماتولوژی WBC می ‌تواند نشان دهنده وضعیت سیستم ایمنی، عفونت‌ های حاد و مزمن، بیماری ‌های خودایمنی، بیماری ‌های خونی و یا سرطان باشد. تست WBC معمولا بخشی از آزمایش شمارش کامل سلول های خون (CBC) می باشد که علاوه بر تعداد گلبول‌ های سفید، تعداد گلبول‌ های قرمز، پلاکت ‌ها و هماتوکریت را نیز مشخص می ‌کند.

تست WBC همچنین می ‌تواند نسبت انواع مختلف گلبول‌ های سفید را نشان دهد که به آن فرمول لکوسیت گفته می‌ شود. این نسبت می ‌تواند در تشخیص علت عفونت یا بیماری کمک کند. به طور خلاصه هماتولوژی در آزمایش WBC نشان میدهد که وضعیت گلبول های سفید بدن در چه وضعیتی قرار دارند و آیا میزان آنها طبیعی است یا خیر.

تفسیر آزمایش هماتولوژی WBC

خواندن آزمایش هماتولوژی یک کار تخصصی است و پیشنهاد میشود برای تفسیر دقیق نتیجه، اطلاع از هماتولوژی پایین و یا نتیجه هماتولوژی نرمال، به متخصصین و مشاوران آزمایشگاه مراجعه کنید. همچنین در ادامه نگاهی به ضرایب هماتولوژی در تست WBC می اندازیم.

به طور کلی، سطوح انواع مختلف گلبول‌های سفید به شرح زیر است:

مونوسیت‌ ها: ۵.۳٪، به منظور از بین بردن باکتری‌ ها و میکروب‌ های خارجی در بدن تولید می ‌شوند.
لنفوسیت ‌ها: ۳۰٪، مسئول تولید آنتی ‌بادی‌ ها و مراقبت از بدن در مقابل ویروس‌ ها و باکتری‌ ها هستند.
نوتروفیل‌ های چند هسته ‌ای: ۶۲٪، عامل مهار کننده قارچ‌ ها و باکتری ‌ها هستند.
ائوزینوفیل ‌های چند هسته‌ ای: ۲.۳٪، بازدارنده سلول‌ های سرطانی و انگل ‌ها هستند.
بازوفیل‌ های چند هسته ‌ای: ۰.۴٪، افزایش ایمنی بدن در برابر آلرژی‌ ها و عفونت ‌ها.

در هماتولوژی کودکان، سطوح نرمال گلبول های سفید متفاوت هستند:

کودکان بالای ۲ سال: بین ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰.
نوزادان شیرخوار (زیر ۲ سال): بین ۶۲۰۰ تا ۱۷۰۰۰.
نوزادان تازه متولد شده: بین ۹۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰.

– تست ESR هماتولوژی چیست؟

در هماتولوژی تست ESR آزمایش دیگری است که نشان ‌دهنده وجود التهاب در بدن است و می‌ تواند در تشخیص برخی از بیماری ‌های عفونی، التهابی، خونی و سرطانی مفید باشد. این آزمایش به صورت غیراختصاصی عمل می ‌کند و جواب آزمایش هماتولوژی ESR فقط میتواند وجود یا عدم وجود عفونت را مشخص کند، نه علت آن را.

برای تعیین علت التهاب، پزشک معمولا سایر آزمایش ‌های خون را هم تجویز می ‌کند. هماتولوژی ای اس ار معمولا با گرفتن نمونه خون از رگ بازو انجام می ‌شود. همچنین در خواندن آزمایش هماتولوژی esr، نتیجه آزمایش با استانداردهای طبیعی مقایسه می‌ شود.

مقادیر طبیعی ESR بستگی به جنسیت، سن و شرایط فرد دارد، اما به طور کلی برای زنان کمتر از ۲۹ و برای مردان کمتر از ۲۲ میلی ‌متر در ساعت است.

خواندن هماتولوژی ESR

آزمایش ESR به شکل واحد میلی‌ متر در ساعت (mm/hr) گزارش می ‌شود. هرچه این مقادیر بالاتر باشند، احتمال وجود التهاب و عفونت در بدن افزایش می‌ یابد. به طور کلی، خانم‌ ها معمولاً میزان ESR بالاتری نسبت به آقایان دارند.

در هماتولوژی جواب آزمایش نشان میدهد که فرد به بیماری مشکوک است یا خیر و اگر مقدار ESR بالاتر از ۱۰۰ میلی‌متر در ساعت باشد، اشاره به وجود یک بیماری فعال مانند سرطان، دیابت یا بیماری‌ های قلبی و عروقی دارد.

– تست هماتولوژی CBC چیست؟

در پاسخ به اینکه cbc در آزمایش هماتولوژی چیست؟ باید گفت یک روش تشخیصی است که در قسمت هماتولوژی آزمایشگاهی انجام میشود و مقادیر و خصوصیات انواع سلول ‌های خون را مشخص می ‌کند.

این سلول‌ ها شامل گلبول‌ های قرمز، گلبول ‌های سفید و پلاکت ‌ها هستند که نقش مهمی در انتقال اکسیژن، مقابله با عفونت و انعقاد خون دارند.

آزمایش CBC به پزشکان اطلاعات مفیدی در مورد بیماری ‌های خونی، عفونی، التهابی و سرطانی می‌ دهد. همچنین به پیگیری وضعیت سلامت خون و اثربخشی درمان ‌ها کمک می‌ کند و جامع ترین آزمایش خون به حساب می آید.

در آزمایش هماتولوژی تفسیر CBC بسیار مهم است و میتواند نشان دهنده اختلال باشد:

اختلال در گلبول ‌های قرمز (RBC) می‌ تواند نشانه کم‌ خونی یا اختلالات خونی دیگر باشد.
تغییرات غیرطبیعی در گلبول‌ های سفید (WBC) ممکن است به علائم عفونت، التهاب و برخی انواع سرطان اشاره کند.
تغییرات در پلاکت ‌ها (PLT) نشانگر بیماری‌ های خونی مختلف می ‌باشد، زیرا پلاکت‌ ها در انعقاد خون نقش دارند.

بیماری های هماتولوژیک کدامند؟

در شرح حال هماتولوژی خوب است با بیماری هایی که می توان از طریق این آزمایش آنها را تشخیص داد نیز آشنا شوید. تعداد بیماری های خونی در بدن بسیار زیاد است و همین باعث شده تا کاربردهای آزمایش هماتولوژی در تشخیص بیماری نیز بسیار گسترده باشند.

در ادامه به چند بیماری و علائم هماتولوژی اشاره می کنیم.

· هماتولوژی کبد

هماتولوژی کبد چیست؟

هماتولوژی کبد به بررسی عملکرد و سلامت کبد از طریق آزمایش ‌های خونی می ‌پردازد. این آزمایش ‌ها می ‌توانند به تشخیص بیماری های بسیاری کمک کنند که برخی از آنها عبارتند از:

سرطان کبد: یک نوع سرطان است که در بافت کبد رشد می‌ کند و ممکن است به ارگان‌ های دیگر منتقل شود. علائم بیماری هماتولوژی سرطانی شامل کاهش وزن، احساس سیری زودرس، تورم شکم، یرقان، خستگی و درد شکم می باشد.
سیروز: یک بیماری است که در آن بافت کبد به صورت دائمی آسیب می ‌بیند و جایگزین بافت فیبروز می ‌شود. عوارض آن باعث یرقان، خارش پوست، تورم پاها، خونریزی دستگاه گوارش، اختلال حافظه و افسردگی می‌ شود.
هپاتیت: نوعی التهاب که در کبد رخ می‌ دهد و معمولاً به دلیل عفونت ویروس هپاتیت A، B، C،D یا E ایجاد می ‌شود. از علائم آن میتوان به تب، احساس ناراحتی، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، یرقان و ادرار تیره اشاره کرد.

· هماتولوژی سرطان خون

هماتولوژی سرطان خون یک شاخه از هماتولوژی است که به مطالعه و درمان بیماری‌ های خونی مربوط به سلول ‌های بدخیم می ‌پردازد. این بیماری ‌ها شامل:

انواع مختلف لوسمی
لنفوم
میلوم
سندروم میلودیسپلاستیک

علائم این بیماری ‌ها بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد، اما معمولا شامل خستگی، کاهش وزن، تب، عفونت‌ های مکرر، خونریزی یا کبود شدن آسان، تورم لنفاتیک و درد استخوان می‌ شود.

برای تشخیص این بیماری ‌ها از آزمایش ‌های خونی مختلف استفاده می‌ شود که شامل شمارش کامل خون، فرمول لکوسیت، بررسی مورفولوژیک سلول‌ های خون، بیوپسی مغز استخوان و آزمایش ‌های ژنتیک و مولکولی هستند.

· هماتولوژی کیست

هماتولوژی کیست به مطالعه و درمان بیماری ‌های خونی ناشی از وجود کیست‌ های غیرطبیعی در سلول ‌های خونی یا ارگان‌ های مرتبط با خون می‌ پردازد. این بیماری ‌ها شامل کیست ‌های اریتروسیت، کیست‌ های لکوسیت، کیست ‌های پلاکت، کیست ‌های مغز استخوان و کیست‌ های لنفاتیک هستند.

علائم این بیماری ‌ها بستگی به نوع و محل کیست دارد، اما معمولا شامل کم خونی، عفونت ‌های مکرر، خونریزی یا کبود شدن آسان، تورم گره‌ های لنفاوی و درد در ناحیه کیست می‌ شود. برای تشخیص این بیماری ‌ها از آزمایش ‌های خونی و عکس برداری استفاده می ‌شود و برای درمان آن معمولا از روش‌ های جراحی، دارو درمانی یا پرتودرمانی استفاده می کنند.

* بازار کار رشته هماتولوژی

رشته هماتولوژی اکثرا بازار کار خوبی دارد و متخصصان هماتولوژی علوم آزمایشگاهی، بعد از پاسخ به سوالات هماتولوژی استخدامی می توانند در پوزیشن های شغلی مختلف از جمله کنترل کیفی هماتولوژی مشغول به کار شوند.

میزان حقوق متخصص هماتولوژی بستگی به میزان تجربه و مهارت او دارد و همچنین حقوق دکترای هماتولوژی نیز بستگی به عوامل بسیاری دارد و نمی توان مبلغ مشخص و دقیقی برای آن تعیین کرد. تجربه نشان داده فارغ التحصیلان هماتولوژی ارشد وزارت بهداشت که اقدام به تاسیس آزمایشگاه میکنند، از درآمد بهتری برخوردار خواهند بود.

– درآمد رشته هماتولوژی در خارج از کشور

درآمد این رشته در هر کشور متفاوت است. در واقع هرچه یک کشور در زمینه hematology پیشرفته تر باشد، متخصصین این رشته نیز درآمد بهتری در آن خواهند داشت. به طور مثال متخصص هماتولوژی در آلمان ساعتی 95 یورو و سالانه 198 هزار یورو درآمد دارد. همچنین درآمد رشته هماتولوژی در ایتالیا ساعتی 85 یورو و سالانه 176 هزار یورو می باشد.

* چگونه هماتولوژی بخوانیم؟

دانشجویان این رشته، نکات هماتولوژی را اغلب با استفاده از جزوه هماتولوژی علوم آزمایشگاهی که در دانشگاه ها تدریس شده یاد میگیرند. جزوه آزمایشگاهی هماتولوژی بسته به هر دانشگاهی متفاوت است.

در واقع تدریس هماتولوژی در هر دانشگاهی فرق می کند اما شما می توانید با یک جستجوی ساده کلمه «جزوه هماتولوژی»، جزوه هر دانشگاه را پیدا کنید. هماتولوژی جزوه های بسیار زیادی در اینترنت دارد. ما جزوه آزمایشگاه هماتولوژی دانشگاه شهید بهشتی را به شما پیشنهاد میکنیم.

بجز این جزوات، هماتولوژی ارشد منابع و کتاب های بسیاری هم دارد که در ادامه به معرفی برخی از آنها می پردازیم.

· ضروریات هماتولوژی هافبراند

هماتولوژی کتاب های بسیار زیادی دارد و کتاب هماتولوژی ضروری هافبراند، یکی از منابع معتبر و مرجع در زمینه هماتولوژی است که توسط پروفسور ویکتور هافبراند و همکارانش نوشته شده است. هماتولوژی هافبراند به بررسی علوم پایه، تشخیص و درمان بیماری‌ های خون و سیستم انعقاد می ‌پردازد. هماتولوژی هافبراند PDF در منابع اینترنتی نیز موجود است.

· هماتولوژی هنری دیویدسون

هماتولوژی دیویدسون منبع جامع و کاربردی در زمینه هماتولوژی است که توسط پروفسور هنری دیویدسون و همکارانش نوشته شده است. خرید کتاب هماتولوژی هنری دیویدسون و یا دانلود هماتولوژی هنری دیویدسون PDF بسیار پیشنهاد میشود چرا که به خوبی به بررسی فیزیولوژی، بالین، آزمایشگاه و درمان بیماری‌ های خون مانند لوسمی، لنفوم، ترومبوس، کم خونی و … می ‌پردازد .جهت خرید اینترنتی کتاب هماتولوژی هنری دیویدسون حتما از سایت های معتبر استفاده کنید.

· هماتولوژی شرلین مکنزی

این کتاب توسط پروفسور شرلین مکنزی و همکارانش نوشته شده است. هماتولوژی مکنزی به بررسی ساختار، عملکرد و اختلالات سلول ‌های خون مانند گلبول قرمز، گلبول سفید، پلاکت و… می ‌پردازد .برخی از مهم ترین سوالات هماتولوژی نظیر سوالات هماتولوژی دکتری نیز در این کتاب پاسخ داده شده است.

· اطلس هماتولوژی فارسی

این کتاب یک منبع تصویری و راهنمای عملی در زمینه هماتولوژی است که دارای نسخه های مختلفی است. یکی از این کتاب ها توسط محمدرضا کاظمی تالیف شده است و به نشان دادن عکس هماتولوژی، تصاویر رنگی، تفسیر و تحلیل خون محیطی، خون ریزی، بیماری‌های خودایمنی و… می پردازد و همچنین برخی سوالات هماتولوژی با جواب در آن یافت میشود.

این کتاب را میتوانید در انتشارات هماتولوژی پارسیان پیدا کنید، همچنین برخی منابع امکان دانلود اطلس هماتولوژی فارسی را نیز فراهم کرده اند.

· هماتولوژی عملی دیسی و لوئیس

این کتاب یک منبع علمی و کاربردی در زمینه هماتولوژی است که توسط پروفسور جان دیسی و پروفسور باربرا لوئیس نوشته شده است. این کتاب به بررسی روش‌ ها، آزمایش ‌ها، نتایج و تفسیر آزمایشگاهی خون محیطی، آشنایی با خون، فرآورده ‌های خونی، بانک خون و … می پردازد و همچنین به برخی سوالات مهم میپردازد، مانند اینکه نتیجه هماتولوژی بالا چیست، یا معنی هماتولوژی منفی چیست.

· هماتولوژی هاریسون

این کتاب یک منبع مرجع و بروز در زمینه هماتولوژی است که توسط پروفسور دنیس کاسپر و همکارانش نوشته شده است. این کتاب به بررسی بیماری‌ های خون و سیستم انعقاد از جنبه‌ های بالینی، آزمایشگاهی، پاتولوژیک، ژنتیک و درمانی می ‌پردازد .

· کتاب IQB هماتولوژی

این کتاب یک منبع آموزشی و مروری در زمینه هماتولوژی است که توسط گروه تالیفی دکتر خلیلی نوشته شده است. خرید کتاب IQB هماتولوژی به دلیل پرداختن به هماتولوژی پایه، تشخیص، درمان و پیگیری بیماری ‌های خون و سیستم انعقاد پیشنهاد میشود و به طور پایه و جامع به ما میگوید که رشته هماتولوژی چیست.

این کتاب شامل سوالات چهار گزینه ‌ای، پاسخ‌ های تشریحی، تصاویر رنگی، جداول و نکات کلیدی است و برای دانشجویان، پزشکان و پرستاران هماتولوژیست مناسب است.

· هماتولوژی مدرسان شریف

مدرسان شریف نیز منابع علمی مناسبی در حوزه زیست شناسی سلولی و مولکولی ارائه می کند. همچنین چندین کتاب صوتی هماتولوژی در وب سایت این مجموعه وجود دارد که می توانید از آنها برای به دست آوردن اطلاعات پایه مانند اینکه تست هماتولوژی چیست به دست آورید.