کیست غده بارتولن (Bartholin’s cyst)، یک نوع توده غیرسرطانی است که در یکی از غدد بارتولن ایجاد می‌شود. حالا حتما کنجکاو شدید که غدد بارتولن در کجای بدن قرار دارد؟ غدد بارتولن، دو غده کوچک در اطراف واژن هستند که کار ترشح مایعات را انجام می‌دهند و به روان شدن محیط واژن (مخصوصا در حین رابطه جنسی) کمک می‌کنند.
با بسته شدن مجرای ورودی غدد بارتولن، مایعات ترشح شده درون این غدد باقی می‌ماند و در نهایت تبدیل به کیست می‌شوند. معمولا این کیست هیچگونه دردی ندارد و فقط در یکی از این غدد بارتولن ایجاد می‌شود. چنانچه کیست بارتولن عفونی شود درد آغاز شده و نیاز به درمان سریع دارد. در این مقاله قصد داریم همه چیز درباره کیست غده‌های بارتولن و علائم و درمان آن بررسی کنیم، پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش تشخیص بیماری‌های مقاربتی و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
علائم کیست غده بارتولن
در بعضی از بیماران، کیست غدد هیچگونه علامتی ندارد و فقط با معاینه پزشکی مشخص می‌شود. اما همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد در صورت عفونی شدن غدد، علائم آن بروز می‌کند و حتی در بعضی موارد با زگیل تناسلی اشتباه گرفته می‌شود.
مهم‌ترین علائم کیست غده‌های بارتولن به شرح زیر است؛
- درد در هنگام راه رفتن و نشستن
- درد و ناراحتی در هنگام رابطه جنسی و آزمایش پاپ اسمیر
- التهاب در ناحیه مبتلاء
- درد شدید ناگهانی
- تورم در ناحیه کیست بارتولن
- خارج شدن ترشحات از کیست
- تغییر اندازه در لبه‌های واژن
چنانچه هر کدام از این عوارض را داشتید حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا هر چه زودتر از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
علت ایجاد کیست غدد بارتولن چیست؟
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد، مسدود شدن مجرای غدد بارتولن باعث ایجاد کیست در یکی از غدد بارتولن می‌شود. عوامل زیادی ممکن است باعث مسدود شدن مجرای غدد بارتولن شود.
در ادامه هر کدام از علل احتمالی کیست غدد بارتولن را بررسی می‌کنیم:
- رشد اضافه پوست در قسمت واژن
- عفونت باکتریایی در واژن
- عفونت مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا
نکته: ارتباط بین کارسینوم سلول سنگفرشی دستگاه تناسلی و HPV به خوبی ثابت شده است. تحقیقات انجام شده توسط فلیکس و همکاران نشان داده است که شش مورد از هفت کارسینوم سنگفرشی غده بارتولین حاوی دی ان ای اچ پی وی هستند. (منبع از مقاله منتشر شده در article.imrpress.com)
کیست غده بارتولن بیشتر در چه افرادی شایع است؟
کیست بارتولن بیشتر در زنان 20 تا 30 ساله دیده می‌شود و در سن یائسگی معمولا رخ نمی‌دهد.
به‌طور کلی افراد زیر بیشتر مستعد این بیماری هستند:
- زنانی که سابقه این بیماری را دارند
- زنانی که تجربه بارداری نداشتند
- زنانی که از نظر جنسی فعال هستند
- زنانی که سابقه جراحی در ناحیه واژن دارند
کیست غده بارتولن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص این بیماری باید توسط پزشک معالج انجام شود، پزشک با بررسی سوابق پزشکی بیمار و علائم آن، اندازه و موقعیت کیست را در غدد بارتولن بررسی می‌کند.انجام آزمایش‌های مخصوص در آزمایشگاه جهت تشخیص کیست غده بارتولن بسیار کمک‌کننده می‌باشد.
در ادامه مطلب چند مورد از روش‌های تشخیص این عارضه را بررسی می‌کنیم:
- معاینه لگنی: پزشک معالج با معاینه لگنی به بررسی دقیق اندازه و میزان عفونی بودن کیست می‌پردازد.
- آزمایش مایع کیست: چنانچه کیست ترشح داشته باشد پزشک با بررسی مایع کیست عفونت مقاربتی و باکتریایی آن را بررسی می‌کند.
- بیوپسی: این روش تشخیص مناسب بانوان بالای 40 سال یا یائسه است تا با کمک آن بررسی‌های لازم برای سرطان رحم انجام شود.
بهترین راهکارهای درمان کیست غده بارتولن
روش درمان کیست غدد بارتولن با توجه به اندازه و علائم آن متفاوت است. کیست‌های خیلی کوچک که هیچگونه علامت و دردی را نشان نمی‌دهند، معمولا نیاز به پیگیری درمان ندارد و خود به خود برطرف می‌شوند.
اما کیست غدد بارتولن که اندازه بزرگی داشته و معمولا دردناک هستند نیاز به درمان دارند.
در ادامه مطلب مهم‌ترین روش‌های درمانی کیست غدد بارتولن را بررسی می‌کنیم؛
- حمام کردن و نشستن در آب گرم می‌تواند التهاب و درد را در غدد بارتولن کاهش دهد.
- با مصرف داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن می‌توان تا حد زیادی درد کیست در غده بارتولن را کم کرد.
- در صورت عفونی شدن کیست، پزشک آنتی‌بیوتیک را به بیمار تجویز می‌کند.
- در صورتی که کیست غده بارتولن خیلی بزرگ باشد و به روش‌های درمانی دیگر مقاوم باشد، پزشک معالج، روش جراحی را پیشنهاد می‌دهد.
- بعد از جراحی کیست غدد بارتولن، مراقبت‌های بعد از آن بسیار اهمیت دارد و در نتیجه بهبودی بسیار موثر است.
این راهکارهای درمانی کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مناسب و اصولی برای درمان داشته باشید، برای کسب اطلاعات دقیق و اصولی پیشنهاد می‌کنیم با پزشک معالج خود مشورت کنید.
درمان‌های رایج کیست بارتولن
اگر سن بیمار کمتر از 40 سال است، به احتمال زیاد این کیست مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نمی‌کند اما در صورت داشتن درد و نشانه‌های عفونت با مراجعه به پزشک متخصص، درمان‌های دارویی و حتی جراحی پیشنهاد می‌شود.
معمولا بسیاری از کیست‌های غده بارتولن خود به خود از بین می‌رود، اما اگر ناراحتی کمی برای بیمار ایجاد کرد می‌توان از درمان‌های خانگی کمک گرفت.
در ادامه مطلب، چند مورد از روش‌های درمانی خانگی را معرفی می‌کنیم:
- یک پارچه تمیز و نخی را با آب گرم خیس کرده و در ناحیه موردنظر قرار دهید.
- وان حمام را از آب گرم و تمیز پر کرده و به آرامی داخل آب بنشینید. چند بار در روز این کار را تکرار کنید تا در نتیجه کیست غده بارتولن تخلیه شود. در حین درمان خانگی کیست در خانه، ممکن است کیست تخلیه شود، سعی نکنید کیست را به تنهایی بیرون بیاورید زیرا ممکن است منجر به عفونت شود.
- مصرف مسکن‌های بدون نسخه به کاهش درد و ناراحتی ناشی از کیست کمک می‌کند.
آیا کیست بارتولن به خودی خود از بین می‌رود؟
همان که گفته شد معمولا کیست بارتولن معمولاً خود به خود از بین می‌رود. بنابراین توصیه می‌شود که برای جلوگیری از عفونت، محل غدد بارتولن را خشک و تمیز نگه دارید. چنانچه کیست در طول چند هفته برطرف نشد و درد ادامه داشت حتما با پزشک خود صحبت کنید.
پیشگیری از کیست غدد بارتولن
واقعیت این است که هیچگونه روشی برای پیشگیری از کیست بارتولن وجود ندارد، اما با رعایت عادت بهداشتی روزانه و اقدامات جنسی ایمن مانند استفاده از کاندوم از تشکیل آبسه و عفونی شدن آن جلوگیری کرد.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه در مقاله کیست غده بارتولن آنوختیم
در انتهای مطلب باید یادآوری کرد که عارضه کیست غده بارتولن، یک مشکل شایع تناسلی در زنان است که درمان آن معمولا ساده و راحت است. اما بهتر است بدانید که در صورت عفونی بودن کیست و عدم‌درمان اصولی و صحیح، عفونت آن به دیگر قسمت‌های بدن پخش می‌شود و شرایط خطرناکی را برای بیمار ایجاد می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود در صورت درد و ناراحتی و مشاهده علائم کیست غده بارتولن، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17737-bartholin-cyst
