ازدواج فامیلی (خویشاوندی) | خطر تولد فرزند مبتلاء به بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی

ازدواج فامیلی (خویشاوندی) | خطر تولد فرزند مبتلاء به بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی

برخی افراد ترجیح می‌دهند که ازدواج فامیلی انجام دهند. در مورد اینگونه ازدواج‌ها باید بیان نمود که ممکن است مشکلاتی برای زوج‌ها ایجاد شود و فرزندان آنها با اختلالات و بیماری‌های ژنتیکی به دنیا بیایند. احتمال قدرت گرفتن ژن‌های مغلوب در ازدواج خویشاوندی زیاد می‌باشد. به همین دلیل، احتمال تولد فرزند دارای معلولیت و اختلال ژنتیکی در این نوع ازدواج بسیار زیاد است.

در مورد ازدواج خویشاوندی، بیماری‌ها، مشکلات و خطرات این نوع ازدواج، سوال‌هایی زیادی بین افراد مطرح می‌باشد. در ادامه، به این سوالات پاسخ داده می‌شود و نکات مهم در این خصوص بیان می‌گردد.

در هر صورت، بهره‌مند شدن از مشاوره ژنتیک و انجام آزمایشات ژنتیک برای جلوگیری از بیماری‌های ژنتیکی فرزندان خود، در ازدواج فامیلی بسیار لازم می‌باشد و ریسک و احتمال خطرات را به طرز زیادی کاهش می‌دهد.

برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش ژنتیک و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

ازدواج فامیلی چیست؟

ازدواج فامیلی (Consanguineous Marriage)، ازدواجی است که در آن پارتنرها با هم خویشاوند خونی هستند و جد مشترک دارند؛ یعنی افرادی با جد یا پدربزرگ و مادربزرگ مشترک با هم ازدواج می‌کنند. ازدواج دخترخاله و پسرخاله، دختردایی و پسرعمه، دخترعمو و پسرعمو و… همگی از ازدواج‌های فامیلی می‌باشند. به گفته دکتر بیتلز (Dr. Bittles) در سراسر جهان، بیش از 10% ازدواج‌ها بین cousins (پسرعمو، دخترعمو، پسرعمه، دخترعمه، پسردایی، دختردایی، پسرخاله، دختر خاله) اول و دوم می‌باشد. (منبع: nytimes.com) مطالعه‌ای در سال 2009 نشان داد که بسیاری از کشورهای عربی بالاترین نرخ ازدواج‌های فامیلی را در جهان دارند. (منبع: biomedcentral.com)

در برخی فرهنگ‌ها و جوامع، ازدواج‌های فامیلی ایده‌آل تلقی می‌شوند و مورد حمایت و تشویق قرار می‌گیرند. در برخی دیگر، آنها (پسرعمو، دخترعمو، پسرعمه، دخترعمه و…) به عنوان محارم دیده می‌شوند و در نتیجه، ازدواج‌های فامیلی امری ناپسند تلقی می‌گردند و تابو اجتماعی می‌باشند. بنابراین، بسته به جامعه و فرهنگ‌ها ازدواج خویشاوندی می‌تواند مجاز و قانونی باشد و یا به عنوان جرم تلقی گردد و انجام آن غیرمجاز تلقی شود.

ازدواج فامیلی چیست؟

دلایل ازدواج فامیلی

دلایل واقعی ارجحیت ازدواج فامیلی در درجه اول اجتماعی می‌باشد. در جوامعی با نرخ ازدواج خویشاوندی بالا، مطالعات جامعه‌شناختی نشان می‌دهد که ازدواج فامیلی، به دلیل سازگاری بیشتر بین زن و شوهری که پس از ازدواج روابط اجتماعی مشابهی با قبل از ازدواج دارند و همچنین سازگاری بین زوج و سایر اعضا خانواده‌ها، می‌تواند ثبات زوجین را تقویت کند.

ازدواج فامیلی ممکن است برای وضعیت زن مساعدتر باشد، از جمله روابط بهتر زن با همسرش که می تواند در زمان نیاز از او حمایت کند. این باور عمومی وجود دارد که ازدواج در خانواده، احتمال ایجاد مشکلات در مسائل بهداشتی و مالی را کاهش می‌دهد. اعتقاد بر این است که خویشاوندی پیوندهای خانوادگی را تقویت می‌کند و سبب همبستگی خانواده می‌شود. همچنین، با ازدواج فامیلی فرصت‌های عالی برای انتقال ارزش‌های فرهنگی و تداوم فرهنگی فراهم می‌گردد. 

علاوه بر این، نگه‌داشتن دارایی‌ها در بین خانواده، انجام آسان‌تر گفتگو‌ها در خصوص مسائل مختلف مانند مسائل مالی و ازدواج، ارتباط خانوادگی بهتر و راحت‌تر و… و انجام ندادن بعضی تست ها از جمله آزمایش HPV و تست بکارت و…، از عوامل اصلی وقوع ازدواج خویشاوندی می‌باشند.

مشکلات ازدواج خویشاوندی

طلاق در ازدواج فامیلی سخت‌تر می‌باشد و دخالت اطرافیان در این نوع ازدواج زیاد است. ازدواج خویشاوندی سبب افزایش ریسک انتقال بیماری‌های ژنتیکی نیز می‌شود. این نوع ازدواج می‌تواند منجر به مشکلات شناختی، نقص قلبی، اختلال شنوایی و همچنین سایر بیماری‌های ارثی در کودکان شود. ازدواج فامیلی همچنین می‌تواند منجر به افزایش احتمال به ارث بردن دو نسخه از یک ژن معیوب از یک اجداد مشترک توسط کودک گردد و به این ترتیب اختلالات ژنتیکی مغلوب را تداوم بخشد.

در این نوع ازدواج، حتی اگر فرزندان دارای اختلال ژنتیکی نباشند هم احتمال نمایان شدن اختلالات ژنتیکی در نسل‌های آینده وجود دارد. نقایص و اختلالات مادرزادی در ازدواج خویشاوندی بیشتر از سایر ازدواج‌ها است؛ چرا که ژن‌های بیماری‌زا هم از طرف پدر و هم از طرف مادر به فرزند می‌رسد.

سه احتمال برای کودکی که یکی از ژن‌های خود را از هر یک از والدین به ارث می‌برد، وجود دارد:

  1. اگر کودک یک ژن سالم از هر دو والدین به ارث ببرد، او نه تنها از اختلالی ژنتیکی رنج نخواهد برد، بلکه حتی ناقل این اختلال هم نخواهد بود. احتمال وقوع این حالت یک در چهار می‌باشد (25%).
  2. اگر کودک یک ژن سالم از یک والد و یک ژن اختلال‌یافته از والد دیگر به ارث ببرد، او به ظاهر سالم خواهد بود اما از طریق وراثت، می‌تواند ژن اختلال‌یافته را به نسل بعدی منتقل کند. احتمال وقوع این حالت دو در چهار است (50%).
  3. اگر کودک هم از مادر و هم از پدر خود یک ژن اختلال‌یافته را به ارث ببرد، او به بیماری ژنتیکی مبتلاء خواهد شد. این احتمال نیز یک در چهار می‌باشد (25%).

به این ترتیب، از آنجایی که در ازدواج‌های فامیلی خاستگاه‌های ژنتیکی زوج‌ها یکسان می‌باشد، امکان بروز مورد سوم و بروز بیماری‌های ژنتیکی بسیار زیاد می‌باشد. به همین دلیل، برای جلوگیری از به دنیا آمدن نوزادانی با مشکلات ژنتیکی، باید از ازدواج‌های فامیلی خودداری نمود و در صورت تمایل به انجام ازدواج خویشاوندی، باید از مشاوره ژنتیک بهره‌مند شد و آزمایشات ژنتیک مورد نیاز را انجام داد تا خطرات و احتمالات بیماری کاهش یابد.

مشکلات ازدواج خویشاوندی

بیماری‌های ازدواج فامیلی

معلولیت ذهنی و جسمی، تالاسمی، پی کیو و فاویسم، فنیل کتونوریا، کاتاراکت، سندرم داون، فلج مغزی و دیستروفی عضلات، سندرم کلاین فلتر، سندرم ترنر، سندرم نونان و بیماری‌های مرتبط با نقص ایمنی و تیروئید مادرزادی از جمله بیماری‌های ازدواج فامیلی می‌باشند و همچنین احتمال سقط جنین در ازدواج خویشاوندی نیز وجود دارد.

برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

پرخطرترین ازدواج فامیلی

ازدواج بین دخترعمو و پسرعمو بهترین نوع ازدواج فامیلی و ازدواج بین دخترخاله و پسرخاله بدترین نوع ازدواج فامیلی می‌باشد. در کل خطرات ازدواج خویشاوندی بسیار می‌باشد و می‌تواند فرزندان آینده را با مشکلات جدی مواجه نماید.

انجام آزمایشات ژنتیک در آزمایشگاه و استفاده از خدمات مشاوره ژنتیک جهت تشخیص بیماری و پیشگیری از آن حائز اهمیت می‌باشند و بسیار مهم و تاثیرگذار هستند. لذا، لازم است که در صورت تصمیم به انجام ازدواج خویشاوندی، از این خدمات جهت جلوگیری از پیامدهای جدی در آینده بهره‌مند شد.

  • منبع:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3419292/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ثبت درخواست آزمایش