بیماری سیفلیس (Syphilis) توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد شده و از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. تشخیص این بیماری ممکن است دشوار باشد؛ اما در صورت عدم تشخیص و درمان، سیفلیس می‌تواند آسیب‌های جدی به بدن وارد کند. صدها سال است که افراد بسیاری به سیفلیس مبتلاء می‌شوند، بیماری را درمان می‌کنند و زنده می‌مانند. درست است که این بیماری همانند HPV یک بیماری مقاربتی می‌باشد، اما درمان آن به شکلی است که می‌توان به‌طور کامل ریشه‌کن نمود. در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات لازم در مورد بیماری سیفلیس را به شما ارائه دهیم.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش تشخیص سیفلیس و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
علت ابتلاء به بیماری سیفلیس
سیفلیس در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. در سال ۱۹۰۵، دانشمندان آلمانی کشف کردند که باکتری Treponema pallidum مسئول عفونت سیفلیس است.
سیفلیس چگونه منتقل می‌شود؟
تنها راه انتقال سیفلیس از طریق تماس مستقیم با شانکرهای سیفلیس یا زخم‌ها است. این زخم‌ها معمولاً در نواحی زیر ایجاد می‌شوند:
- دهان
- آلت تناسلی
- واژن
- مقعد
سیفلیس در درجه اول از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. این بدان معنی است که شما از طریق رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژینال یا … با فرد مبتلاء به سیفلیس، به این عفونت مبتلاء خواهید شد.
اگر عفونت مادر درمان نشده باشد، نوزاد ممکن است به سیفلیس مبتلاء شود. به این بیماری سیفلیس مادرزادی می‌گویند.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر بیماری سیفلیس هستند؟
هر فردی ممکن است به سیفلیس مبتلاء شود. با این حال، برخی عوامل ممکن است شانس ابتلاء به این عفونت را افزایش دهند. به‌طور کلی، افراد زیر در معرض خطر ابتلاء به بیماری سیفلیس هستند:
- افرادی که بدون استفاده از روش‌های پیشگیری مانند کاندوم، با چندین فرد رابطه جنسی دارند.
- مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند.
- افرادی که HIV دارند.
- افرادی که شریک جنسی آنها به بیماری سیفلیس مبتلاء است.
مطالعه بیشتر: علت افزایش شدید بیماری سیفلیس در دنیا چیست؟
مراحل و علائم سیفلیس
سیفلیس دارای ۴ مرحله است که عبارت‌اند از:
سیفلیس اولیه
مرحله اولیه سیفلیس حدود ۳ تا ۴ هفته پس از ابتلاء فرد به بیماری شروع می‌شود. این بیماری با یک زخم کوچک و گرد به نام شانکر شروع می‌شود. شانکر درد ندارد؛ اما بسیار عفونی است. حتی ممکن است که بیمار متوجه این زخم و بیماری نشود. این زخم ممکن است در هر ناحیه از بدن که باکتری وارد بدن شده است (مانند داخل دهان، اندام تناسلی یا راست‌روده)، ظاهر شود.
به‌طور متوسط، زخم حدود ۳ هفته پس از عفونت ظاهر می‌شود؛ اما در برخی موارد ممکن است بین ۱۰ تا ۹۰ روز طول بکشد تا شانکر ظاهر شود. زخم به مدت ۲ تا ۶ هفته روی بدن باقی می‌ماند.
سیفلیس ثانویه
بثورات پوستی و گلودرد ممکن است در مرحله دوم سیفلیس ایجاد شود. بثورات خارش ندارد و معمولاً در کف دست‌وپا دیده می‌شود؛ اما ممکن است در هر جایی از بدن ایجاد شود. برخی از بیماران حتی متوجه ایجاد بثورات نمی‌شوند تا اینکه مشکل خودبه‌خود از بین می‌رود.
سایر علائم سیفلیس ثانویه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- تورم غدد لنفاوی
- خستگی
- تب
- کاهش وزن
- ریزش مو
- درد مفاصل
این علائم در صورت شروع درمان از بین خواهند رفت.
سیفلیس نهفته
مرحله سوم بیماری سیفلیس مرحله نهفته یا پنهان است. در این مرحله، علائم اولیه و ثانویه ناپدید می‌شوند و علائم قابل توجهی وجود نخواهد داشت. با این حال، باکتری‌ها در بدن باقی می‌مانند. این مرحله ممکن است سال‌ها ادامه یابد و سپس مرحله سوم و پیشرفته سیفلیس شروع شود.
سیفلیس مرحله سوم
آخرین مرحله بیماری سیفلیس، مرحله سوم است. حدود ۱۴ تا ۴۰ درصد افراد مبتلاء به سفلیس وارد این مرحله می‌شوند. سیفلیس مرحله سوم ممکن است سال‌ها پس از عفونت اولیه رخ دهد. سیفلیس مرحله سوم می‌تواند زندگی بیمار را تهدید کند.
برخی از پیامدهای بالقوه بیماری سیفلیس مرحله سوم عبارت‌اند از:
- کوری
- از دست‌دادن شنوایی
- شرایط سلامت روان
- از دست‌دادن حافظه
- تخریب بافت نرم و استخوان
- اختلالات عصبی، مانند سکته مغزی یا مننژیت
- بیماری قلبی
- نوروسیفلیس که یک عفونت مغز یا نخاع است
بیماری سیفلیس چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر احتمال می‌دهید که به سیفلیس مبتلاء شده‌اید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید و آزمایشات لازم را در آزمایشگاه و مراکز درمانی انجام دهید. پزشک برای انجام آزمایش‌های مربوطه، از شما نمونه خون می‌گیرد و همچنین یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد. اگر زخم یا همان شانکار در بدن شما وجود داشته باشد، ممکن است از زخم نمونه‌برداری کنند تا مشخص شود که آیا باکتری سیفلیس وجود دارد یا خیر. همچنین روش‌های دیگری وجود دارد که پزشک بنابر صلاحدید و برای تشخیص دقیق بیماری استفاده می‌کند.
درمان سیفلیس
به‌راحتی می‌توان بیماری سیفلیس را در مراحل اولیه و ثانویه با تزریق پنی سیلین درمان کرد. پنی سیلین یکی از پرمصرف‌ترین آنتی بیوتیک‌ها بوده و معمولاً در درمان سیفلیس مؤثر است.
افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند احتمالاً با آنتی بیوتیک‌های متفاوتی درمان می‌شوند، مانند:
- داکسی سایکلین
- سفتریاکسون
اگر به نوروسیفلیس مبتلاء باشید، دوزهای روزانه پنی سیلین را به‌صورت داخل وریدی دریافت خواهید کرد. این روند اغلب به یک بستری کوتاه‌مدت در بیمارستان نیاز دارد. متأسفانه، آسیب ناشی از سیفلیس مرحله سوم قابل جبران نیست. در این مرحله، باکتری‌ها را می‌توان از بین برد؛ اما درمان به احتمال زیاد بر کاهش درد و ناراحتی متمرکز خواهد بود.
در طول درمان، از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید تا زمانی که تمام زخم‌های بدن شما بهبود یابد و پزشک به شما بگوید که از سرگیری رابطه جنسی بی‌خطر است. اگر از نظر جنسی فعال هستید، شریک جنسی شما نیز باید تحت درمان قرار گیرد. تا زمانی که شما و همسرتان درمان را کامل نکرده‌اید، فعالیت جنسی را از سر نگیرید.
درمان سیفلیس ممکن است با عارضه‌های جانبی کوتاه‌مدت همراه باشد. واکنش Jarisch-Herxheimer یا (JHR) یک عارضه جانبی رایج و کوتاه‌مدت در درمان سیفلیس است. کمتر از ۳۰ درصد افراد مبتلاء به بیماری سیفلیس اولیه یا ثانویه ممکن است علائم JHR را ظرف ۲۴ ساعت پس از درمان تجربه کنند.
JHR یک واکنش سیستم ایمنی است. این واکنش باعث ایجاد علائم موقتی می‌شود که از خیلی خفیف تا شدیدتر متغیر هستند، از جمله:
- تب
- لرز
- بثورات پوستی
- علائم گوارشی، مانند حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- درد مفاصل یا ماهیچه
علائم JHR معمولاً در عرض چند ساعت از بین می‌روند.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه در مقاله سیفلیس آموختیم
در این مقاله به بررسی بیماری سیفلیس پرداختیم و شما را با علل ابتلاء به این بیماری و علائم آن آشنا کردیم. همچنین دریافتیم که درمان این بیماری در مراحل اولیه و ثانویه بسیار راحت است. به همین دلیل بهتر است اگر مشکوک به سیفلیس هستید، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرده و درمان را شروع کنید. ناگفته نماند که بهترین راه برای پیشگیری از ابتلاء به بیماری سیفلیس، استفاده از روش‌های پیشگری مانند کاندوم در روابط جنسی است. در هر نوع تماس جنسی از کاندوم استفاده کنید.
- منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4622-syphilis
