درمان ناباروری به روش IUI به روشی اطلاق می‌شود که در طی آن، اسپرم به صورت مستقیم در رحم بانوان قرار داده می‌شود تا لقاح و تشکیل نطفه انجام شود. این روش برای بانوانی که نمی‌توانند باردار شوند، می‌تواند بهترین روش ممکن و در دسترس و تنها درمان مورد نیاز باشد. در طول لقاح طبیعی، اسپرم باید از واژن و از طریق دهانه رحم، به داخل رحم و تا لوله‌های فالوپ حرکت کند. این روند می‌تواند احتمال بارداری را در زوج‌های خاصی که برای باردار شدن مشکل دارند، با احتمال بسیار خوبی افزایش دهد. برای آشنایی بیشتر با درمان ناباروری به روش IUI با ما همراه باشید.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش ناباروری زنان و آزمایش ناباروری مردان و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
درمان ناباروری به روش IUI به چه کسانی کمک می‌کند؟
IUI در مقایسه با درمان‌های تهاجمی‌تر و پرهزینه‌تر درمان ناباروری و تعیین جنسیت جنین، مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF)، یک درمان باروری نسبتاً غیرتهاجمی و کم‌هزینه است. در برخی موارد، بهتر است زوج‌ها قبل از اینکه به سراغ IVF بروند، درمان ناباروری به روش IUI را امتحان کنند. IUI ممکن است تنها درمان مورد نیاز برای بارداری باشد. IUI را می‌توان با استفاده از اسپرم همسر یا اسپرم اهداکننده (بانک اسپرم) انجام داد.
درمان ناباروری به روش IUI بیشتر در سناریوهای ذیل استفاده می‌شود:
- ناباروری غیرقابل توضیح
- اندومتریوز خفیف
- مشکلات مربوط به دهانه رحم یا مخاط دهانه رحم
- تعداد کم اسپرم
- کاهش تحرک اسپرم
- مشکلات مربوط به انزال یا نعوظ
- زوج‌های هم‌جنس که مایل به بچه‌دار شدن هستند
- بانوان مجردی که می‌خواهند باردار شوند
- زوج‌هایی که می‌خواهند از انتقال یک نقص ژنتیکی از پدر به فرزند جلوگیری کنند
درمان ناباروری به روش IUI در سناریوهای زیر مؤثر نخواهد بود:
- بانوان مبتلاء به اندومتریوز متوسط تا شدید
- بانوانی که هر دو لوله فالوپ را برداشته‌اند یا هر دو لوله فالوپ را مسدود کرده‌اند
- بانوان مبتلاء به بیماری شدید لوله فالوپ
- بانوانی که چندین عفونت لگنی داشته‌اند
- مردانی که اسپرم تولید نمی‌کنند (مگر اینکه زوج بخواهند از اسپرم اهداکننده استفاده کنند)
در شرایطی که IUI توصیه نمی‌شود و نتیجه مطلوب را در پی ندارد، درمان‌های دیگری مانند روش IVF در دسترس زوج‌ها قرار دارد. اگر می‌خواهید درباره گزینه‌های باردار شدن اطلاعات بیشتر و جامع‌تری را به‌دست بیاورید، پزشک متخصص می‌تواند در تعیین بهترین مسیر، مشاوره‌های ارزشمندی در اختیارتان قرار دهد.
درمان ناباروری به روش IUI چگونه انجام می‌شود؟
IUI یک روش نسبتاً بدون درد و غیرتهاجمی است. IUI گاهی اوقات در آنچه چرخه طبیعی نامیده می‌شود، بدون تجویز هیچ دارو و پیش‌نیاز خاصی، انجام می‌شود. در این روش، یک بانو به‌طور کاملاً طبیعی تخمک‌گذاری می‌کند و در این زمان، اسپرم در مطب پزشک، در داخل رحم (Intrauterine insemination) وی قرار داده می‌شود.
IUI همچنین می‌تواند با تحریک تخمدان ترکیب شود. داروهایی مانند کلومیفن سیترات (کلومید)، hCG (گنادوتروپین کوریونی انسانی) و FSH (هورمون محرک فولیکول) برای تحریک تخمدان‌ها به بلوغ و آزاد کردن یک یا چندین تخمک استفاده می‌شوند. تخمک‌گذاری با بیش از یک تخمک، معمولاً شانس بارداری را افزایش می‌دهد.
هر مرکز پزشکی و پزشک دستورالعمل‌های خاص خود را برای روش IUI خواهند داشت. پس از مشاوره اولیه، زمانی که شما و پزشک‌تان تشخیص دادید که درمان ناباروری به روش IUI، بهترین دوره برای پیگیری است، یک جدول زمانی توسط پزشک و بیمار، به‌صورت زیر ترسیم می‌شود:
- ممکن است در حین پریود چندین بار برای انجام آزمایش خون، سونوگرافی و دستورالعمل‌های دارویی به مطب مراجعه کنید.
- اگر داروهایی تجویز شوند، معمولاً مصرف آن‌ها را در دوره قاعدگی شروع می‌کنید.
- حدود یک هفته پس از شروع دارو، احتمالاً یک سونوگرافی دیگر و آزمایش خون خواهید داشت.
- بسته به نتایج آزمایشتان، پزشک زمان تخمک‌گذاری شما را تعیین می‌کند و شما و همسرتان به کلینیک بازمی‌گردید. این روند معمولاً ۱۰ تا ۱۶ روز پس از شروع داروها است.
- پدر نمونه اسپرم را در روز عمل درمان ناباروری به روش IUI در اختیار پزشک قرار می‌دهد.
- اسپرم به آزمایشگاه منتقل می‌شود تا در آنجا شسته شود. این فرآیندی است که در آن مایع منی و سایر مواد زائد حذف می‌شوند تا اسپرم متمرکز باشد و رحم را تحریک نکند.
- شما روی میز معاینه دراز می‌کشید و پزشک از اسپکولوم (همان ابزاری که در آزمایش پاپ اسمیر استفاده می‌شود) استفاده می‌کند تا به آرامی واژن را باز کند و به دهانه رحم دسترسی داشته باشد.
- اسپرم از دهانه رحم عبور داده می‌شود و با استفاده از یک لوله بلند و بسیار نازک در رحم قرار می‌گیرد.
- پس از لقاح، به مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه روی میز معاینه دراز می‌کشید.
- اکثر بانوان ناراحتی کمی را تجربه می‌کنند یا اصلاً احساس درد ندارند. اگرچه برخی از بانوان ممکن است پس از عمل دچار گرفتگی خفیف رحم یا خونریزی واژینال شوند.
- برخی از پزشکان پروژسترون را برای مصرف بعد از عمل و در مراحل اولیه بارداری (در صورت باردار شدن مادر) تجویز می‌کنند.
- شما می‌توانید دو هفته بعد از عمل IUI تست بارداری بدهید.
نکته: درمان ناباروری به روش IUI سریع و معمولاً بدون درد است و نیازی به بی‌هوشی ندارد.
خطرات درمان ناباروری به روش IUI چیست؟
پس از عمل IUI خطر عفونت کمی وجود دارد. پزشک از ابزارهای استریل استفاده خواهد کرد، بنابراین عفونت بسیار نادر است. اگر از داروهایی برای تحریک تخمک‌گذاری استفاده شود، خطر بارداری با چند نوزاد وجود دارد. از آنجایی که داروهای باروری احتمال آزاد شدن بیش از یک تخمک را افزایش می‌دهند، احتمال بارداری چندقلو را نیز بالاتر می‌برند.
پزشک شما سعی می‌کند مقدار و نوع دارو را همراه با آزمایش خون و نظارت بر سونوگرافی متعادل کند تا از ترشح بیش از حد تخمک در یک زمان جلوگیری شود. گاهی اوقات تخمدان‌ها بیش از حد به داروهای باروری (به‌ویژه داروهای تزریقی) پاسخ می‌دهند و ممکن است وضعیتی به نام سندرم تحریک بیش‌ازحد تخمدان ایجاد شود.
ممکن است تعداد زیادی تخم در یک زمان بالغ شده و آزاد شوند. این حالت می‌تواند منجر به بزرگ‌شدن تخمدان، تجمع مایع در شکم و گرفتگی شود. در موارد بسیار نادر، سندرم تحریک بیش از حد تخمدان می‌تواند با تجمع مایع در قفسه سینه و شکم، مشکلات کلیوی، لخته‌شدن خون و پیچ‌خوردگی تخمدان همراه باشد.
اگر در حال حاضر از داروهای باروری برای IUI استفاده می‌کنید و هر یک از علائم زیر را دارید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- سرگیجه یا سبکی سر
- افزایش وزن ناگهانی
- تنگی نفس
- تهوع و استفراغ
- درد شدید شکم یا لگن
- افزایش ناگهانی سایز شکم
میزان موفقیت روش IUI چقدر است؟
هر زوج پاسخ متفاوتی به IUI خواهند داشت و پیش‌بینی موفقیت این روش دشوار است.
عواملی که بر نتیجه این روش تأثیر می‌گذارد، شامل موارد زیر هستند:
- سن
- تشخیص زمینه‌ای علت ناباروری
- استفاده یا عدم استفاده از داروهای باروری
- سایر نگرانی‌های زمینه‌ای باروری
میزان موفقیت IUI در بانوان بالای ۴۰ سال و در بانوانی که بعد از سه دوره IUI باردار نشده‌اند، به‌طور محسوسی کاهش می‌یابد. شما باید میزان موفقیت پیش‌بینی شده خود را با متخصص باروری در میان بگذارید تا ببینید آیا این گزینه برای شما مناسب است یا خیر.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه در مقاله درمان ناباروری به روش IUI آموختیم
درمان ناباروری به روش IUI یک درمان نسبتاً کم‌خطر است که می‌تواند گزینه فوق‌العاده‌ای برای بسیاری از بانوان یا زوج‌هایی باشد که قصد بارداری دارند. اگر در باردار شدن مشکل داشته‌اید یا در مورد گزینه‌های خود برای بارداری سؤالی دارید، با متخصص بانوان و زایمان یا متخصص باروری صحبت کنید.
- منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/22456-iui-intrauterine-insemination
