مفهوم ناباروری
نکات کلیدی که درباره ناباروری باید بدانید:
- ناباروری یک بیماری از سیستم تولید مثل مرد یا زن است که با عدم توانایی در بارداری پس از ۱۲ ماه یا بیشتر از رابطه جنسی منظم بدون استفاده از وسایل پیشگیری تعریف می شود.
- ناباروری میلیون ها نفر را تحت تأثیر قرار می دهد و بر خانواده ها و جوامع آنها تأثیر می گذارد. برآوردها در سراسر جهان نشان می دهد که تقریبا یک نفر از هر شش نفر از کسانی که در سن بارداری هستند، در طول عمر خود با ناباروری روبرو می شوند.
- در سیستم تولید مثل مرد، ناباروری معمولا به دلیل مشکل در تخلیه منی، عدم وجود یا کمبود اسپرم، یا شکل ناهنجار (مورفولوژی) و حرکت (mobility) اسپرم ایجاد می شود.
- در سیستم تولید مثل زن، ناباروری ممکن است به دلیل مجموعه ای از ناهنجاری های تخمدان ها، رحم، لوله های فالوپ، و سیستم غدد درون ریز، و غیره ایجاد شود.
- ناباروری می تواند اولیه یا ثانویه باشد. ناباروری اولیه زمانی است که هیچ بارداری توسط یک فرد به دست نیامده است و ناباروری ثانویه زمانی است که حداقل یک بارداری قبلی به دست آمده است.
- مراقبت از باروری شامل پیشگیری، تشخیص و درمان ناباروری است. دسترسی برابر و عادلانه به مراقبت از باروری در بیشتر کشورها چالش برانگیز است؛ به ویژه در کشورهایی با درآمد کم تا متوسط. مراقبت از باروری به ندرت در سلامت جهانی ملی اولویت پیدا میکند.
چرا درمان ناباروری از اهمیت بالایی برخوردار است؟
هر انسان حق لذت بردن از بالاترین سطح ممکن سلامت جسمی و روانی را دارد. افراد و زوج ها حق تصمیم گیری در مورد تعداد، زمان و فاصله فرزندان خود را دارند. ناباروری می تواند منجر به عدم تحقق این حقوق بنیادین انسانی شود. بنابراین، رفع ناباروری بخش مهمی از تحقق حق افراد و زوج ها برای تأسیس خانواده است.
انواع مختلفی از افراد، از جمله زوج های دگرجنس گرا یا هتروسکشوال (heterosuxal)، همجنس گرا، افراد سالمند، افرادی فاقد رابطه جنسی هستند و کسانی که دارای برخی از بیماری های پزشکی مانند برخی از زوج های مبتلا به HIV و بازماندگان سرطان هستند، ممکن است نیاز به مدیریت ناباروری و خدمات مراقبت از باروری داشته باشند. عدم برابری و تفاوت در دسترسی به خدمات مراقبت از باروری بر فقرا، مجردان، بی سوادان، بیکاران و سایر جمعیت های محروم، تأثیرات منفی بیشتری می گذارد.
رفع ناباروری می تواند نابرابری جنسیتی را نیز کاهش دهد. اگرچه هم ناباروری زنان و هم ناباروری مردان ممکن است، اما آمارها میگویند زنانی که با مردان رابطه برقرار می کنند، معمولا بیشتر در معرض ناباروری قرار دارند، که این مسئله ممکن است به دلیل ناباروری خودشان یا شریک زندگیشان باشد.
ناباروری تأثیرات منفی اجتماعی قابل توجهی بر زندگی زوج های نابارور و به ویژه بر زنان دارد که اغلب در نتیجه آن، خشونت، طلاق، برچسب زدن اجتماعی، استرس هیجانی، افسردگی، اضطراب و اعتماد به نفس پایین را تجربه خواهند کرد.
همچنین در برخی از جوامع، احساس فشار اجتماعی سنگینی برای اثبات باروری، آن هم در سن پایین وجود دارد که گاها به دلیل ارزش بالای اجتماعی زایمان و فرزندآوری است. در این جوامع، ترس از ناباروری می تواند باعث خودداری زنان و مردان از استفاده از وسایل پیشگیری و حتی محافظتی شود. در چنین شرایطی، مداخلات آموزشی و افزایش آگاهی برای درک کافی از عوامل موثر بر باروری و ناباروری ضروری است.
رفع چالش ها و موانع ناباروری
موجود بودن، در دسترس بودن و کیفیت خدمات رفع ناباروری در بیشتر کشورها چالش برانگیز است. تشخیص و درمان ناباروری، اغلب در سیاست ها و استراتژی های جمعیتی و توسعه ملی اولویت بالایی ندارند و همچنین استراتژی های سلامت باروری نیز به ندرت مورد توجه و تامین مالی قرار میگیرند.
علاوه بر این، کمبود پرسنل آموزش دیده، تجهیزات و زیرساخت های لازم و هزینه های بالای درمان دارویی، موانع اصلی حتی برای کشورهایی هستند که به طور فعال نیازهای افراد نابارور را برآورده می کنند.
در حالی که فناوری های تولید مثل کمکی یا Assisted Reproduction Technologies (ART) از سه دهه پیش در دسترس بوده اند و با بیش از ۵ میلیون کودک که در سراسر جهان با استفاده از این تکنولوژی ها و لقاح آزمایشگاهی (IVF) به دنیا آمده اند، این فناوری ها هنوز در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه در کشورهای کم درآمد و متوسط درآمد (LMIC)، در دسترس نیستند و حتی در صورت دسترسی نیز هزینه های بسیار سنگینی را به خانواده ها تحمیل میکنند که از توانایی مالی آنها خارج است.
سیاست های دولتی می توانند بسیاری از نابرابری ها در دسترسی به مراقبت از باروری ایمن و موثر را کاهش دهند.
برای مقابله موثر با ناباروری، سیاست های سلامت باید به این درک برسند که ناباروری یک بیماری است که می توان آن را اغلب پیشگیری کرد، بنابراین می توان نیاز به درمان های گران قیمت غیر قابل دسترس را کاهش داد.
افزایش آگاهی از باروری در برنامه های آموزشی ملی، ترویج سبک زندگی سالم برای کاهش خطرات رفتاری از جمله پیشگیری، تشخیص و درمان زودهنگام عفونت های جنسی، جلوگیری از عوارض سقط جنین ناامن، عفونت پس از زایمان و جراحی شکمی / لگنی، و رفع سموم محیطی مرتبط با ناباروری، مداخلات سیاستی و برنامه ریزی هایی هستند که همه دولت ها می توانند آنها را اجرا کنند.
علاوه بر این، قوانین و سیاست هایی که تولید مثل با استفاده از فناوری های ART را تسهیل می کنند، برای تضمین دسترسی برابر در سطح جهانی و حفظ و ارتقای حقوق بشر تمامی کشورها ضروری است.
پس از اینکه سیاست های کمک به باروری پیاده شدند، اطمینان از اجرا و نظارت بر کیفیت خدمات به طور مداوم ضروری خواهد بود.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام تست‌های ناباروری و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
مسئولیت سازمان بهداشت جهانی WHO درباره ناباروری
WHO می داند که ارائه خدمات باکیفیت برای برنامه ریزی خانواده، از جمله خدمات مراقبت از باروری، یکی از عناصر اصلی سلامت باروری است.
با توجه به اهمیت و تأثیر ناباروری بر کیفیت زندگی و رفاه افراد، WHO متعهد است که با انجام اقدامات زیر، به رفع ناباروری و مراقبت از باروری کمک کند:
- همکاری با شرکای خود برای انجام تحقیقات جهانی اپیدمیولوژیک و اتیولوژیک در مورد ناباروری
- مشارکت و تسهیل گفت و گوی سیاسی با کشورهای سراسر جهان برای قرار دادن ناباروری در یک محیط قانونی و سیاستی فعال
- حمایت از ارائه و تولید اطلاعات در مورد مشکل ناباروری برای اطلاع از تخصیص منابع و ارائه خدمات
- تهیه راهنمایی هایی در مورد پیشگیری، تشخیص و درمان ناباروری مرد و زن، به عنوان بخشی از استانداردهای جهانی و استانداردهای کیفیت مربوط به مراقبت از باروری
- بازبینی مداوم و به روز رسانی خدمات اطلاعاتی، از جمله راهنمای آزمایشگاهی WHO برای بررسی و پردازش اسپرم انسانی
- همکاری با ذی نفعان مربوطه از جمله مراکز آموزشی، وزارتخانه های بهداشت، سازمان های دیگر سازمان ملل متحد، عوامل غیردولتی (NSAs) و سایر شرکای خود برای تقویت تعهد سیاسی، در دسترس بودن و ظرفیت سیستم سلامت برای ارائه مراقبت از باروری در سطح جهانی
- ارائه حمایت فنی به کشورها برای توسعه یا تقویت اجرای سیاست ها و خدمات باروری ملی
