سرطان تخمدان (Ovarian cancer) یکی از بیماریهای خطرناکی است که در بانوان رخ میدهد. تشخیص این نوع سرطان گاهی اوقات با چالشهایی همراه است، زیرا علائم آن بهطور معمول تا زمانی که به مراحل پیشرفتهتر نرسیده باشد، ظاهر نمیشوند. با این حال، با استفاده از جراحی و سایر روشهای درمانی میتوان این نوع سرطان را مدیریت و درمان کرد؛ اما درمان سرطان تخمدان در مراحل اولیه بیماری بسیار راحتتر خواهد بود. از آنجایی که سرطان در تخمدان میتواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد، بانوان باید به منظور پیشگیری و تشخیص زودرس آن، بازرسیهای منظم پزشکی را انجام دهند. در این مقاله با ما همراه باشید تا بهطور کامل در مورد سرطان در تخمدانها صحبت کنیم.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش تشخیص سرطان تخمدان و ثبت درخواست تلفنی نمونهگیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استانها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
سرطان تخمدان چیست؟
سرطان تخمدان یکی از انواع سرطان خطرناک در بانوان است و زمانی رخ میدهد که سلولهای غیرطبیعی در تخمدان بیش از حد تکثیر میشوند. این تومور میتواند به سایر قسمتهای بدن گسترش یابد و بهعنوان سرطان متاستاتیک تخمدان شناخته میشود.
علت ابتلاء به سرطان تخمدان
سرطان در تخمدان یکی از انواع بیماریهایی است که علت دقیق آن هنوز مشخص نیست؛ اما برخی عوامل میتوانند خطر ابتلاء به این نوع سرطان را افزایش دهند. یکی از عوامل خطر مهم در ابتلاء به سرطان تخمدان، سابقه خانوادگی و ارثی است. اگر یکی از اعضای خانواده شما سابقه ابتلاء به این نوع سرطان را داشته باشد، احتمال ابتلاء برای شما نیز بالا است. همچنین، وجود جهشهای ژنتیکی خاص مانند BRCA1 یا BRCA2 نیز میتواند خطر سرطان تخمدان را افزایش دهد که حتی باید مشاوره ژنتیک در این باره انجام شود.
سایر عوامل خطر شامل سابقه شخصی ابتلاء به سرطان سینه، رحم یا کولون، چاقی، استفاده از برخی داروهای باروری یا هورمون درمانی بدون سابقه بارداری، اندومتریوز و سن بالا میشود. اکثر موارد سرطان در تخمدان در بانوان یائسه دیده میشود.
در نهایت، باید توجه داشته باشید که امکان ابتلاء به سرطان تخمدان حتی بدون داشتن هیچ یک از این عوامل خطر وجود دارد.
نکته: فعلا تحقیقات انجام شده تا به امروز هیچ ارتباطی بین عفونت HPV و سرطان تخمدان یافت نشده است.
علائم سرطان تخمدان
علائم اولیه سرطان تخمدان به شرح زیر است:
- نفخ شکم، فشار و درد
- سیرشدن غیرطبیعی بعد از غذا خوردن
- مشکل در غذا خوردن
- افزایش ادرار
علائم و نشانههای دیگر سرطان در تخمدان عبارتاند از:
- خستگی
- سوء هاضمه
- کمر درد
- نامنظمبودن دوره قاعدگی (خونریزی خارج از چرخه طبیعی)
- مقاربت دردناک
- درماتومیوزیت (یک بیماری التهابی نادر که باعث بثورات پوستی، ضعف عضلانی و عضلات ملتهب میشود)
- از دستدادن اشتها
- کاهش وزن
- یبوست
اگر در مراحل اولیه، سرطان تشخیص داده نشده و درمان نشود، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- تجمع مایع در اطراف ریهها (پلورال افیوژن)
- تجمع مایع در شکم (آسیت)
- انسداد دستگاه گوارش (انسداد روده)
- اگر به پلورال افیوژن مبتلا هستید، ممکن است تنگی نفس، سرفه و یا درد قفسه سینه را تجربه کنید.
توجه: فرم سنجش رایگان ریسک سرطان تخمدان
تشخیص سرطان در تخمدانها
تشخیص سرطان در تخمدانها اغلب با استفاده از معاینه لگنی آغاز میشود. این معاینه به پزشک کمک میکند تا نشانههایی از وجود تومور یا بینظمیهای دیگر در منطقه تخمدانها را تشخیص دهد؛ اما برای تشخیص تومورهای کوچک، نیاز به آزمایشهای تصویربرداری دقیقتر مانند سونوگرافی ترانس واژینال (TVUS) و سی تی اسکن شکم و لگن وجود دارد.
برخی از تومورهای سرطانی هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی یا HCG را تولید می کنند. با آزمایش هورمونی میتوان سطوح بالای این هورمون را اندازه گیری کرد که یکی از تست های تشخیص سرطان تخمدان میباشد.
آزمایش خون در آزمایشگاه برای اندازهگیری سطح آنتی ژن سرطان 125 (CA-125) نیز میتواند به پزشک کمک کند تا احتمال وجود سرطان تخمدان را بررسی نماید؛ اما باید توجه داشت که این تست نمیتواند به تنهایی تشخیص سرطان در تخمدان را تأیید یا رد کند و باید این تست را به همراه آزمایشهای دیگر انجام داد.
بیوپسی نیز یکی از روشهای تشخیصی است که پزشک ممکن است به بیمار توصیه کند. این روش شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت تخمدان و تحلیل آن زیر میکروسکوپ است. این روش به پزشک کمک میکند تا بهطور دقیقتر و قطعیتر بفهمد که آیا سرطان در تخمدان وجود دارد یا خیر.
در نهایت، اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) نیز میتواند به پزشک کمک کند تا متاستازهای سرطان تخمدان را در اندامهای دیگر بدن شناسایی کند. این آزمایش شامل استفاده از یک رنگ مخصوص حاوی ردیابهای رادیواکتیو است که میتواند به پزشک اطلاعات دقیقتری ارائه دهد.
نکته: تست هایی مانند آزمایش HPV و آزمایش پاپ اسمیر که برای تشخیص سرطان دهانه رحم استفاده می شوند، برای تشخیص سرطان تخمدان کارایی ندارند.
درمان سرطان تخمدان
برای درمان این نوع سرطان، روشهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
جراحی سرطان تخمدان
جراحی، یکی از روشهای اصلی درمان سرطان در تخمدان است که بهعنوان یک روش مؤثر برای برداشتن تومور و جلوگیری از گسترش بیماری شناخته میشود. هدف اصلی از انجام جراحی درمانی، برداشتن تومور است که بهعنوان منبع اصلی بیماری محسوب میشود.
در بسیاری از موارد، انجام هیسترکتومی یا برداشتن کامل رحم ضروری است؛ اما پزشک ممکن است برداشتن تخمدانها و لولههای فالوپ، غدد لنفاوی مجاور و سایر بافتهای لگنی را نیز توصیه کند. این موارد، بهعنوان اقدامات پیشگیری و کاهش احتمال بازگشت بیماری، انجام میشوند.
درمان هدفمند سرطان تخمدان
درمانهای هدفمند همانند شیمی درمانی، به سلولهای سرطانی حمله میکنند و سعی دارند آنها را از بین ببرند.
یکی از روشهای هدفمند جدید برای درمان سرطان پیشرفته تخمدان، استفاده از مهارکنندههای PARP است. این داروها باعث مهار آنزیمی میشوند که سلولهای سرطانی برای ترمیم آسیب به DNA خود مورد استفاده قرار میدهند. این روش نوآورانه بهعنوان یکی از راهکارهای پیشرفته در درمان سرطان مورد استفاده قرار میگیرد.
سه مهارکننده PARP معتبر که در حال حاضر موجود هستند، عبارتاند از:
- اولاپاریب (Lynparza)
- نیراپاریب (زجولا)
- روکاپاریب (Rubraca)
آیا سرطان تخمدان قابل پیشگیری است؟
هیچ راه اثبات شدهای برای از بینبردن کامل خطر ابتلاء به سرطان تخمدان وجود ندارد. با این حال، عواملی که میتوانند خطر ابتلاء به سرطان تخمدان را کاهش دهند، عبارتاند از: مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی، بارداری و جراحی روی اندامهای تناسلی مانند بستن لولهها یا هیسترکتومی؛ بنابراین، انجام این اقدامات میتواند به کاهش خطر ابتلاء به این نوع سرطان کمک کند. با این حال، باید با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راههای پیشگیری را برای شما مشخص کند.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونهگیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استانها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه در مورد مقاله سرطان تخمدان آموختیم
در این مقاله درباره علتها، علائم و درمان سرطان تخمدان صحبت کردیم. شما باید به اهمیت پیشگیری از این بیماری توجه داشته باشید. شناخت علائم زودرس و مراجعه به پزشک در صورت بروز هرگونه علامت مشکوک، میتواند در تشخیص زودرس و درمان مؤثر این بیماری تاثیرگذار باشد. همچنین، نباید از تغذیه سالم، ورزش منظم، سیگار کشیدن و تناسب اندام غافل شوید.
- منابع: