تاخیر در قاعدگی یا پریود یکی از مسائلی است که بسیاری از خانمها ممکن است در طول زندگی خود با آن مواجه شوند. عقب افتادن پریود میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که برخی از آنها طبیعی و برخی دیگر به دلایل پزشکی برمیگردد.
علاوه بر بارداری، عواملی مانند استرس، تغییرات وزنی، اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) یا بیماریهای مزمن مانند دیابت میتوانند بر چرخه قاعدگی تاثیر بگذارند. همچنین در دوران بلوغ و گذار به یائسگی، تغییرات منظم یا نامنظم در پریود طبیعی است. با این حال، اگر قاعدگی شما خارج از بازههای معمولی باشد، این مسئله ممکن است نشانهای از مشکلات پزشکی باشد که نیاز به توجه و بررسی دارد. در ادامه این مقاله از تهران لب، به بررسی علت عقب افتادن پریود و دلایلی که موجب تاخیر در قاعدگی و پریود میشوند، خواهیم پرداخت.
پریود نامنظم چیست؟
بیشتر زنان دارای پریودهایی هستند که معمولا بین چهار تا هفت روز طول میکشد. قاعدگی شما معمولا هر ۲۸ روز یکبار رخ میدهد، اما دورههای قاعدگی طبیعی میتوانند از ۲۱ روز تا ۳۵ روز متغیر باشند. در واقع، طول متوسط چرخه قاعدگی ۲۹ روز است. عوامل زیادی باعث ایجاد پریودهای نامنظم (مانند عقب افتادن پریود) میشوند که از جمله آنها میتوان به تغییرات در سطح هورمونها، استرس، شرایط خاص سلامتی، داروها و موارد دیگر اشاره کرد.
قاعدگی شما حتی اگر کمی از یک دوره به دوره دیگر متفاوت باشد، همچنان به عنوان منظم در نظر گرفته میشود. برخی از مثالهای قاعدگی نامنظم عبارتند از:
- پریودهایی که کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز فاصله دارند.
- از دست دادن سه یا بیشتر پریود پیاپی
- خونریزی قاعدگی که بسیار سنگینتر یا سبکتر از حد معمول است.
- پریودهایی که بیشتر از هفت روز طول میکشند.
- طول مدت زمان بین دو دوره که بیشتر از نه روز تفاوت دارد. برای مثال، یک دوره ۲۸ روزه، دوره بعدی ۳۷ روزه و دوره بعدی ۲۹ روزه است.
- پریودهایی که با درد شدید، گرفتگی، تهوع یا استفراغ همراه هستند.
- خونریزی یا لکهبینی که بین پریودها، پس از یائسگی یا پس از رابطه جنسی رخ میدهد.
- خیسی یک یا چند تامپون یا پد بهداشتی در یک ساعت
یکی از معمولتریم شرایط پریود نامنظم، عقب افتادن پریود در یک یا چند دوره متوالی است. در ادامه عواملی را که موجب عقب افتادن پریود میشوند بررسی میکنیم.
استرس؛ از عوامل اصلی عقب افتادن پریود
استرس مزمن میتواند هورمونهای شما را مختل کند، روال روزانهتان را تغییر دهد و حتی بخشهایی از مغز شما که مسئول تنظیم قاعدگی هستند، یعنی هیپوتالاموس، را تحت تاثیر قرار دهد.
با گذشت زمان، استرس میتواند منجر به بیماری، افزایش یا کاهش وزن ناگهانی شود که همه اینها میتوانند بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارند.
وزن پایین بدن
کاهش وزن سریع یا بیش از حد (مانند اختلالات تغذیهای یا رفتارهای غذایی نادرست) میتواند موجب پریودهای نامنظم شود و حتی ممکن است چرخه قاعدگی را به طور کامل متوقف کند.
انجام ورزشهای شدید به طور مرتب، مانند دویدن در ماراتنها، نیز میتواند باعث بروز ناهنجاریها شود.
وزن بالای بدن
همانطور که داشتن وزن پایین میتواند تغییرات هورمونی ایجاد کند، داشتن وزن بالا نیز میتواند موجب ناهنجاریها شود.
چاقی میتواند باعث تولید بیش از حد استروژن در بدن شود که یک هورمون کلیدی برای تولید مثل است. میزان زیاد استروژن میتواند موجب ناهنجاریهای قاعدگی شده و حتی ممکن است پریودها را به طور کامل متوقف کند.
اگر یک متخصص بهداشت تشخیص داده باشد که چاقی عامل عقب افتادن پریود یا از دست دادن پریودهای شما است، ممکن است توصیه کند که وزن خود را از طریق تغییرات سبک زندگی، مانند تمرکز بر خوردن غذاهای مغذی و ورزش کردن، کاهش دهید.
روشهای پیشگیری از بارداری
شروع یا قطع استفاده از برخی روشهای پیشگیری از بارداری میتواند باعث تغییرات قابل مشاهده در چرخه قاعدگی شما شود. این موارد عبارتند از:
- قرص ترکیبی
- قرص مینیپیل پروژسترونی
- ایمپلنت
- آییودی
- پچ پوستی
- تزریق
- حلقه واژنی
با پیشگیری از بارداری هورمونی، بسیاری از افراد خونریزی مشابه قاعدگی را، که به آن خونریزی ناشی از شکستن یا خونریزی ترک میگویند، به جای پریود واقعی تجربه میکنند.
غده تیروئید؛ موثر در عقب افتادن پریود
یک تیروئید بیشفعال یا کمفعال نیز میتواند باعث تاخیر یا از دست دادن پریودها شود. تیروئید متابولیسم بدن شما را تنظیم میکند و میتواند بر سطح هورمونها تاثیر بگذارد. بیماریهای تیروئید معمولا با دارو قابل درمان هستند.
سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
PCOS باعث تولید بیشتر آندروژنها در بدن میشود. کیستها به دلیل این عدم تعادل هورمونی در تخمدانها تشکیل میشوند. این میتواند باعث شود که تخمکگذاری نامنظم شود یا به طور کامل متوقف گردد.
هورمونهای دیگر مانند انسولین نیز ممکن است نامتعادل شوند که این ناشی از مقاومت به انسولین است که اغلب با PCOS همراه است.
درمان PCOS بر تسکین علائم متمرکز است. یک متخصص بهداشت ممکن است داروهای پیشگیری از بارداری یا داروهای دیگر را برای کمک به تنظیم چرخه قاعدگی تجویز کند.
نارسایی اولیه تخمدان (POI)
اکثر افراد بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی به یائسگی میرسند. کسانی که علائم یائسگی را در حدود سن ۴۰ سالگی یا زودتر تجربه میکنند، ممکن است در حال تجربه POI یا یائسگی طبیعی زودرس باشند.
حدود ۱% از افراد قبل از ۴۰ سالگی POI را تجربه میکنند. این وضعیت میتواند ناشی از برداشتن جراحی تخمدانها باشد، اما علل دیگر شامل اختلالات ژنتیکی و شرایط خودایمنی است.
اگر شما دچار از دست دادن پریودها و علائم POI دیگر هستید، ملاقات با یک متخصص بهداشت برای آزمایش و درمان مهم است.
پریمنوپوز
پریمنوپوز دورهای است که بین سنین باروری و سنین غیر باروری قرار دارد. در این زمان، قاعدگیهای شما ممکن است سبکتر، سنگینتر، بیشتر یا کمتر از حد معمول شوند. در بیشتر موارد، فقط با تغییراتی روبهرو خواهید شد که با آنچه قبلاً تجربه کردهاید، متفاوت است.
یائسگی؛ شروع دوران پریود نامنظم
یائسگی زمانی رخ میدهد که به سنی میرسید که دیگر تخمکگذاری یا قاعدگی نخواهید داشت. میانگین سن یائسگی 51 سال است.
یائسگی زودرس در افرادی که زیر 40 سال سن دارند رخ میدهد و یائسگی زودهنگام در افرادی که بین 40 تا 45 سال سن دارند اتفاق میافتد. یائسگی زودهنگام میتواند به طور طبیعی رخ دهد یا به دلیل جراحی (مانند برداشتن رحم)، درمان سرطان با شیمی درمانی، یا مشکلات دیگر باشد.
بیماریهای مزمن دیگر
بیماریهای مزمنی مانند دیابت و بیماری سلیاک نیز میتوانند بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارند.
تغییرات در سطح قند خون با تغییرات هورمونی ارتباط دارند، بنابراین اگرچه نادر است، دیابت کنترلنشده میتواند باعث ناهنجاری در پریودها شود.
بیماری سلیاک باعث التهاب میشود که میتواند به آسیب در روده کوچک شما منجر شود و مانع از جذب مواد مغذی کلیدی توسط بدن گردد. این میتواند باعث ناهنجاری یا از دست دادن پریودها شود.
سایر بیماریهای مزمنی که ممکن است منجر به ناهنجاریهای چرخه قاعدگی و عقب افتادن پریود شوند عبارتند از:
- سندرم کوشینگ
- هایپرپلازی آدرنال مادرزادی
- سندرم آشرمن
در تاخیر قاعدگی و پریود، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر قاعدگیهای شما نامنظم به نظر میرسند یا یک دوره قاعدگی را از دست دادهاید، اما میدانید که باردار نیستید، بهتر است با یک متخصص و پزشک مشورت کنید.
اگر امکان دارد، تغییرات در قاعدگی و سایر علائمی که متوجه شدهاید را ثبت کنید. پزشک شما میتواند از این اطلاعات برای شناسایی علت زمینهای کمک بگیرد. در صورتی که علائم زیر را تجربه کردید، باید فوراً به مراقبتهای پزشکی مراجعه کنید:
- خونریزی شدید
- تب
- درد شدید
- تهوع و استفراغ
- خونریزی که بیشتر از 7 روز طول بکشد
- خونریزی بعد از یائسگی
آنچه از مقاله «علتهای تاخیر در قاعدگی و پریود | بررسی و تفسیر» آموختیم
تاخیر در قاعدگی میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که شامل تغییرات هورمونی، استرس، اختلالات وزنی، بیماریهای مزمن مانند دیابت و سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، مشکلات تیروئید، استفاده از داروهای هورمونی یا جلوگیری از بارداری، و تغییرات طبیعی در دوران پریمنوپوز یا یائسگی است. علاوه بر این، بیماریهای عفونی و مصرف برخی داروها نیز میتوانند بر نظم قاعدگی تاثیر بگذارند.
اگر دچار تاخیر در پریود خود هستید و علائمی مانند خونریزی شدید، درد زیاد یا تغییرات غیرمعمول در سیکل قاعدگی خود مشاهده میکنید، توصیه میشود که به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند با بررسی تاریخچه پزشکی شما و انجام آزمایشات لازم، علت اصلی تاخیر را تشخیص داده و درمان مناسب را پیشنهاد کند. همچنین در صورت مشاهده تغییرات مداوم یا غیرطبیعی در قاعدگی، پیگیریهای درمانی میتواند به شما در تنظیم مجدد سیکل قاعدگی کمک کند.
منبع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14633-abnormal-menstruation-periods