آزمایش Anti MOG چیست؟ | تفسیر و شرایط انجام

آزمایش Anti MOG یکی از آزمایش‌های تخصصی است که در سال‌های اخیر به‌عنوان ابزاری موثر برای تشخیص بیماری‌های التهابی و دمیلینه‌کننده سیستم عصبی مرکزی (CNS) مورد استفاده قرار گرفته است. این آزمایش به شناسایی آنتی‌بادی‌های موجود در بدن که علیه پروتئین الیگودندروسیت میلین (Myelin Oligodendrocyte Glycoprotein یا MOG) تولید می‌شوند، کمک می‌کند.

در ادامه این مقاله از تهران لب، به صورت جامع به توضیح آزمایش Anti MOG، اهمیت آن در تشخیص بیماری‌ها، تفسیر نتایج و شرایط انجام آن می‌پردازیم. همچنین به نقش این آزمایش در افتراق بیماری‌های مختلف و نکاتی که بیماران باید در نظر بگیرند اشاره خواهیم کرد.

تست Anti MOG

پروتئین MOG بخشی از غلاف میلین است که در سیستم عصبی مرکزی یافت می‌شود. این پروتئین نقش مهمی در حفظ پایداری غشای سلولی و میانجی‌گری فرآیندهای التهابی ایفا می‌کند. تولید آنتی‌بادی علیه MOG می‌تواند منجر به آسیب به غلاف میلین و ایجاد اختلالات التهابی و دمیلینه‌کننده شود.

اختلالات مرتبط با آنتی‌بادی MOG (MOGAD) شامل طیفی از بیماری‌های التهابی CNS است که شامل نوریت اپتیک (optic neuritis)، میلیت عرضی طولانی (longitudinally extensive transverse myelitis یا LETM)، انسفالومیلیت منتشر حاد (ADEM)، و سندروم ساقه مغز می‌شوند. آزمایش Anti MOG به پزشکان این امکان را می‌دهد تا این بیماری‌ها را با دقت بیشتری تشخیص دهند.

چه افرادی به آزمایش Anti MOG نیاز دارند؟

آزمایش Anti Mog برای بیمارانی تجویز می‌شود که علائم زیر را دارند:

1. نوریت اپتیک: کاهش دید ناگهانی که ممکن است با درد چشم همراه باشد.
2. میلیت: ضعف اندام‌ها، تغییرات حسی یا مشکلات در کنترل مثانه و روده.
3. ADEM: علائم چندکانونی CNS همراه با انسفالوپاتی، که اغلب در کودکان دیده می‌شود.
4. سندروم ساقه مغز: علائمی مانند دیزارتری، دیسفاژی، سرگیجه یا نیستاگموس.

اهمیت آزمایش Anti MOG در تشخیص بیماری‌ها

یکی از چالش‌های اصلی در تشخیص بیماری‌های التهابی CNS، افتراق بین اختلالات مختلف مانند مولتیپل اسکلروزیس (MS)، اختلال طیف نورومیلیت اپتیکا (NMODS) و MOGAD است. آزمایش Anti MOG نقش کلیدی در این افتراق ایفا می‌کند.

برای مثال:

• در حالی که نوریت اپتیک در هر سه بیماری ممکن است دیده شود، در MOGAD معمولا دوطرفه است و با ورم دیسک بینایی همراه می‌شود.
• درگیری میلین در MOGAD بیشتر به صورت LETM دیده می‌شود، در حالی که در MS درگیری کوتاه‌تر است.

روش‌های انجام آزمایش Anti MOG

آزمایش Anti MOG برای شناسایی آنتی‌بادی‌های ضد گلیکوپروتئین الیگودندروسیت میلین (MOG) از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. سه روش انجام آزمایش آنتی MOG عبارتند از:

1. سنجش‌های مبتنی بر سلول (CBAs)
2. سنجش‌های ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISAs)
3. وسترن بلات

1. سنجش‌های مبتنی بر سلول (CBAs)

این روش شامل استفاده از سلول‌هایی است که پروتئین MOG را در سطح خود بیان می‌کنند. نمونه سرم یا مایع مغزی-نخاعی (CSF) فرد با این سلول‌ها تماس داده می‌شود و آنتی‌بادی‌های ضد MOG از طریق رنگ‌های فلورسنت یا نشانگرهای دیگر شناسایی می‌شوند.

مزایا: حساسیت و اختصاصیت بالا.

کاربرد: بهترین روش برای تشخیص دقیق آنتی‌بادی‌های MOG.

2. سنجش‌های ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISAs)

در این روش، پروتئین MOG خالص‌شده به‌عنوان آنتی‌ژن استفاده می‌شود و نمونه‌های سرم یا CSF فرد بررسی می‌شوند.

مزایا: در دسترس و مقرون‌به‌صرفه.

محدودیت: حساسیت کمتر نسبت به CBAs.

3. وسترن بلات

این تکنیک با جداسازی پروتئین‌ها بر اساس اندازه، امکان تشخیص آنتی‌بادی‌های خاص ضد MOG را فراهم می‌کند.

مزایا: مفید برای تحقیقات.

محدودیت: استفاده محدود در تست‌های بالینی.

هر روش با توجه به نیاز بیمار و دقت مورد انتظار انتخاب می‌شود.

شرایط انجام آزمایش Anti Mog

برای انجام این آزمایش، نیاز به نمونه خون بیمار است. مراحل انجام آن به صورت زیر است:

1. آمادگی بیمار: این آزمایش معمولا نیاز به شرایط ناشتا ندارد، اما بهتر است بیمار با پزشک خود مشورت کند.
2. جمع‌آوری نمونه خون: نمونه خون وریدی گرفته می‌شود.
3. بررسی نمونه: نمونه خون به آزمایشگاه تخصصی فرستاده شده و با استفاده از روش‌های ایمونولوژیک (مانند ELISA) برای شناسایی آنتی‌بادی‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تفسیر نتایج آزمایش Anti MOG

نتایج این آزمایش معمولا به صورت مثبت یا منفی گزارش می‌شود. در تفسیر آزمایش آنتی MOG داریم:

• نتیجه مثبت: نشان‌دهنده وجود آنتی‌بادی علیه MOG است که احتمال تشخیص MOGAD را افزایش می‌دهد.
• نتیجه منفی: وجود این آنتی‌بادی رد می‌شود، اما ممکن است بیماری‌های دیگر مرتبط با CNS مطرح باشند.

تفسیر نتایج به شدت وابسته به علائم بالینی بیمار و یافته‌های تصویربرداری (مانند MRI) است. پزشکان معمولا از این آزمایش به‌عنوان یک ابزار مکمل استفاده می‌کنند و تشخیص نهایی با بررسی جامع علائم بیمار، سابقه پزشکی و نتایج سایر آزمایش‌ها انجام می‌شود.

ویژگی‌های بالینی بیماری MOGD

بیماری MOGAD طیفی از علائم و فنوتیپ‌ها را شامل می‌شود که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم. شایع‌ترین تظاهرهای این بیماری عبارتند از:

• نوریت اپتیک
• میلیت
• انسفالومیلیت منتشر حاد (ADEM)
• سندروم ساقه مغز

نوریت اپتیک

شایع‌ترین تظاهر بالینی MOGAD، نوریت اپتیک است که در 60٪ از بیماران رخ می‌دهد. این اختلال می‌تواند یک‌طرفه یا دوطرفه باشد و معمولا با درد چشم همراه است. در مقایسه با نوریت اپتیک در MS، درگیری در MOGAD اغلب دوطرفه است و همراه با ورم دیسک بینایی و گاهی خونریزی دور دیسک مشاهده می‌شود.

میلیت

میلیت عرضی طولانی (LETM) یکی دیگر از تظاهرات شایع است که معمولا درگیری بیش از سه مهره را شامل می‌شود. علائم شامل ضعف اندام‌ها، مشکلات حسی، و اختلال در کنترل مثانه و روده است.

انسفالومیلیت منتشر حاد (ADEM)

انسفالومیلیت منتشر حاد (ADEM) یک بیماری نادر و التهابی سیستم عصبی مرکزی (CNS) است که اغلب در کودکان رخ می‌دهد. این بیماری با حمله سیستم ایمنی به غلاف میلین در مغز و نخاع، منجر به آسیب دمیلینه‌کننده می‌شود. ADEM معمولا پس از عفونت‌های ویروسی یا واکسیناسیون ظاهر می‌شود و با علائمی مانند تب، سردرد، انسفالوپاتی (تغییر در سطح هوشیاری)، ضعف عضلانی، تشنج و ناهماهنگی حرکتی همراه است.

تصویربرداری MRI اغلب ضایعات چندکانونی التهابی را نشان می‌دهد. درمان ADEM معمولا شامل کورتیکواستروئیدها و در موارد شدید، تبادل پلاسما یا IVIG است. بیشتر بیماران با درمان بهبود می‌یابند.

سندروم ساقه مغز

این سندروم با علائمی مانند دیسفاژی، دیزارتری، سرگیجه، و تهوع و استفراغ مقاوم شناخته می‌شود.

مزایای انجام آزمایش Anti MOG

1. تشخیص دقیق‌تر: این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا بین بیماری‌های مختلف CNS تمایز قائل شوند.
2. پیش‌بینی پیش‌آگهی: وجود آنتی‌بادی‌های MOG ممکن است به پیش‌بینی سیر بیماری کمک کند.
3. راهنمایی درمان: نتایج این آزمایش می‌تواند درمان‌های هدفمندتری را پیشنهاد دهد.

مقایسه آزمایش Anti MOG با سایر آزمایش‌ها

در کنار آزمایش Anti MOG، آزمایش‌هایی مانند Anti-AQP4 برای تشخیص NMOSD نیز انجام می‌شود. تفاوت‌های کلیدی این دو عبارتند از:

• Anti-MOG بیشتر در کودکان و جوانان دیده می‌شود، در حالی که Anti-AQP4 بیشتر در بزرگسالان شایع است.
• بیماران MOGAD معمولا پیش‌آگهی بهتری نسبت به NMOSD دارند.

محدودیت‌های آزمایش Anti MOG

1. حساسیت و ویژگی محدود: این آزمایش ممکن است در برخی موارد نتایج منفی کاذب یا مثبت کاذب ارائه دهد.
2. وابستگی به علائم بالینی: تشخیص نهایی به ترکیبی از نتایج آزمایشگاهی و تصویربرداری نیاز دارد.

درمان و مدیریت MOGAD

درمان MOGAD معمولا شامل استفاده از استروئیدها برای کنترل حملات حاد است. در موارد شدیدتر، از درمان‌های ایمنی سرکوب‌کننده مانند IVIG یا تبادل پلاسما استفاده می‌شود.

برای جلوگیری از عود بیماری، داروهایی مانند آزاتیوپرین یا میکوفنولات موفتیل ممکن است تجویز شوند.

آزمایش Anti MOG در منزل و شرایط انجام این آزمایش در منزل

آزمایش Anti MOG در منزل گزینه‌ای ایده‌آل برای افرادی است که به دلیل مشغله یا محدودیت‌های حرکتی امکان مراجعه به آزمایشگاه را ندارند. این خدمت توسط تکنسین‌های مجرب ارائه می‌شود و شامل نمونه‌گیری خون در محیطی کاملاً استریل و ایمن است. مزایای این روش شامل راحتی، صرفه‌جویی در زمان و کاهش استرس بیمار است. برای انجام این آزمایش، تنها کافی است پیش از موعد با آزمایشگاه تماس بگیرید و شرایط مورد نیاز مانند ناشتایی یا زمان‌بندی را رعایت کنید. تکنسین‌های حرفه‌ای تهران لب نیز آماده‌اند این خدمت را با بالاترین استاندارد در منزل شما ارائه دهند و نمونه‌ها را با رعایت زنجیره حمل‌ونقل به آزمایشگاه منتقل کنند.

برای درخواست هرگونه مشاوره تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش Anti MOG، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

آنچه از مقاله «آزمایش Anti MOG چیست؟ | تفسیر و شرایط انجام» آموختیم

آزمایش Anti MOG یک ابزار حیاتی برای تشخیص بیماری‌های مرتبط با دمیلینه شدن سیستم عصبی مرکزی است. این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا بیماری‌هایی مانند MOGAD را با دقت بیشتری شناسایی کنند و درمان‌های مناسبی برای بیماران ارائه دهند. با وجود محدودیت‌های این آزمایش، درک درست نتایج و ترکیب آن با اطلاعات بالینی می‌تواند به مدیریت بهتر بیماران منجر شود.

اگر شما یا عزیزانتان علائمی مشکوک به اختلالات CNS دارید، مشورت با پزشک متخصص و انجام آزمایش Anti MOG می‌تواند گام موثری در تشخیص و درمان باشد. برای انجام آزمایش می‌توانید به آزمایشگاه تهران لب مراجعه کرده و یا از طریق تماس با آزمایشگاه، درخواست انجام آزمایش در خانه را ثبت نمایید.

منبع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mogad/diagnosis-treatment/drc-20560477