آزمایشات غربالگری مجموعه ای از تست های خون است که به منظور بررسی سلامت جنین و غربالگری گروه های پرخطر از لحاظ بیماری های عفونی، سندروم داون و برخی دیگر از نقایص ژنتیکی و ناهنجاری های فیزیکی در ماه های مختلف بارداری انجام می شود.
انواع آزمایش های غربالگری دوران بارداری
آزمایشات غربالگری قبل از تولد به دنبال نشانه هایی است که نشان می دهد نوزاد شما در معرض خطر بیماری قرار دارد. این آزمایشات عبارتند از: شرایط کروموزومی (سندرم داون و سندرم پاتائو) نقص لوله عصبی (اسپینا بیفیدا یا آنانسفالی) نقایص مادرزادی (بیماریهای مادرزادی قلب یا کلیه)
- آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری (دبل مارکر)
- آزمایش غربالگری سه ماهه دوم بارداری (کواد مارکر)
- آزمایش غربالگری یکپارچه (Integrated)
- آزمایش غربالگری متوالی (Sequential)
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آزمایش غربالگری سه ماهه اول بارداری (دبل مارکر)
غربالگری سه ماهه اول بارداری یک تست ترکیبی شامل آزمایش خون مادر و سونوگرافی (اندازه‌گیری NT و NB) به همراه سن مادر است که بین 11 هفته و 6 روز بارداری تا 12 هفته و 6 روز بارداری قابل انجام بوده و به وسیله آن ریسک سندرم داون (تریزومی 21) و تریزومی 13 و 18 محاسبه می‌گردد.
دلیل انجام غربالگری سه ماهه اول
آزمایش‌هایی که در سه ماهۀ اول بارداری برای تشخیص نقص‌های مادرزادی جنین انجام می‌شود شامل آزمایش‌های غربالگری و آزمایش تشخیصی است. هدف این آزمایش‌ها تشخیص زود هنگام نقص‌ها و اختلالات کروموزومی و ژنتیکی در جنین است.
آزمایش غربالگری سه ماهه دوم بارداری (کواد مارکر)
غربالگری کواد مارکر احتمال بیماری‌هایی چون سندرم داون، ادوارد و پاتو، نقص لوله عصبی و نقص دیواره شکم را ارزیابی می‌کند اگر نتیجه غربالگری ریسک پایین نشان دهد احتمال وجود این بیماری‌ها کم است. غربالگری سه ماهه دوم یا غربالگری کواد مارکر، میزان چهار ماده در خون مادران باردار اندازه‌گیری می‌شود:
- آلفا فیتو پروتئین (AFP): پروتئینی تولیده شده توسط جنین در حال رشد است.
- گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG): هورمون تولید شده توسط بافت جفت می‌باشد.
- استریول غیر کونژوگه (UE3): استریول غیر کونژوگه (UE3) شکلی از استروژن است که توسط جنین در طی متابولیسم تولید می شود. این فرآیند شامل کبد، غدد فوق کلیوی و جفت است. مقداری از UE3 از جفت عبور می کند و در نتیجه میتواند در خون مادر اندازه گیری شود. سطح آن در حدود هفته هشتم افزایش می یابد و تا اندکی قبل از زایمان افزایش می یابد. در بارداری هایی که جنین دارای سندروم داون یا سندروم ادوارد است، میزان UE3 پایین است.
- Inhibin A: هورمونی است که توسط بافت جفت ترشح می‌شود.
آزمایش غربالگری یکپارچه (Integrated)
نتایج بدست آمده برای غربالگری سه ماهه اول و سه ماهه دوم میتواند به صورت ترکیبی به کار برده شود تا قدرت تشخیص سندرم داون افزایش پیدا کند. در این صورت قدرت تشخیص سندرم داون به بیشتر از 90% می‌رسد. نتیجه نهایی، تا انجام و تکمیل آخرین مرحله (تست کوآد) آماده نمی‌شود. در واقع سنوگرافی و آزمایش خون مرحله اول در بین هفته 11 و 14 بارداری و آزمایش خون مرحله دوم بین هفته 15 تا 18 صورت می‌گیرد. از مزایای این روش می‌توان به پایین بودن مثبت کاذب4 این تست و قدرت تشخیص بالای آن حدود 92% اشاره کرد.
غربالگری متوالی (Sequential)
در این روش ابتدا غربالگری سه ماهه اول انجام می‌شود و براساس نتایج غربالگری سه ماهه اول، خانم‌های باردار به سه دسته ریسک بالا، ریسک متوسط و ریسک پایین تقسیم می‌شوند. زنان با ریسک بالا برای انجام CVS5 فرستاده می‌شوند. آنهایی که ریسک پایین دارند احتیاجی نیست که تست غربالگری یا تشخیصی دیگری در موردشان اجرا شود و فقط زنانی که دارای ریسک متوسط باشند، کاندید انجام غربالگری مرحله دوم (کوآد) هستند.