آزمایش CRP خون | تفسیر آزمایش پروتئین فعال C

آزمایش پروتئین واکنشی یا آزمایش CRP خون، سطح پروتئین واکنشی C را در خون اندازه‌گیری می‌کند. کبد شما در پاسخ به التهاب، CRP را در جریان خون آزاد می‌کند. پزشکان و متخصصان از این آزمایش برای کمک به تشخیص و نظارت بر علت مختلف التهاب مانند عفونت‌ها و برخی شرایط خودایمنی استفاده می‌کنند. در ادامه این مقاله از تهران لب، در مورد CRP در آزمایش خون، علائم CRP بالا و پایین و همچنین تفسیر آزمایش پروتئین فعال C می‌پردازیم.

آزمایش پروتئین فعال C (تست CRP) چیست؟

آزمایش پروتئین واکنشی (CRP) سطح پروتئین واکنشی C – پروتئینی که توسط کبد شما ساخته می‌شود – را در خون شما اندازه‌گیری می‌کند. کبد در پاسخ به التهاب، CRP را در جریان خون آزاد می‌کند. در واقع، هنگامی که بدن انسان با یک عامل تهدیدکننده (مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها یا مواد شیمیایی سمی) مواجه می‌شود یا بخشی از بدن آسیب می‌بینید، سیستم ایمنی بدن فعال می‌شود. سیستم ایمنی بدن اولین پاسخ دهنده‌های خود را ارسال می‌کند که سلول‌های التهابی و سیتوکین‌ها هستند.

این سلول‌ها یک پاسخ التهابی را برای به دام انداختن باکتری‌ها و سایر عوامل متخلف شروع می‌کنند و شروع به التیام بافت آسیب‌دیده می‌کنند. نتیجه این کار می‌تواند درد، تورم، کبودی یا قرمزی باشد. این التهاب همچنین بر سیستم‌هایی از بدن که نمی‌توانید ببینید، مانند مفاصل، نیز تأثیر می‌گذارد.

لازم به ذکر است که بدن شما به طور معمول سطوح پایین CRP در خون خود دارد. اما سطوح بالای متوسط ​​تا شدید ممکن است نشانه یک عفونت جدی یا سایر شرایط التهابی باشد.

چرا پزشک تست CRP تجویز می‌کند؟

معمولاپزشکان آزمایش CRP خون  را برای کمک به تشخیص یا رد برخی شرایط خاص از جمله موارد زیر تجویز می‌کنند:

• عفونت‌های باکتریایی شدید؛ مانند سپسیس
• عفونت‌های قارچی
• استئومیلیت (عفونت استخوان)
• بیماری التهابی روده (IBD)
• برخی از اشکال آرتریت
• بیماری‌های خود ایمنی؛ مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس (لوپوس اریتماتوز سیستمیک)
• بیماری التهابی لگن (PID)

پزشکان همچنین از آزمایش پروتئین واکنشی CRP برای نظارت بر افراد پس از جراحی یا سایر روش‌های تهاجمی برای بررسی عفونت در طول دوره بهبودی استفاده می‌کنند.

آزمایش CRP به تنهایی نمی‌تواند یک بیماری یا محل التهاب در بدن شما را تشخیص دهد. به همین دلیل اگر نتایج CRP نشان دهد که التهاب دارید، پزشک معمولا آزمایش‌های دیگری را هم تجویز می‌کند.

چه زمانی به آزمایش پروتئین واکنشی C (CRP) نیاز داریم؟

پزشک معالج شما ممکن است آزمایش CRP را در صورت داشتن علائم عفونت باکتریایی جدی، مانند موارد زیر تجویز کند:

• تب
• لرز
• تنفس سریع (تاکی پنه)
• ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
• حالت تهوع و استفراغ

اگر قبلا عفونت یا یک بیماری التهابی مزمن برای شما تشخیص داده شده باشد، ممکن است پزشک شما از آزمایش‌ پروتئین واکنشی CRP برای نظارت بر درمان شما استفاده کند.

سطوح CRP بسته به میزان التهاب بدن شما افزایش و کاهش می‌یابد. اگر سطح CRP شما پایین بیاید، نشانه این است که درمان شما برای التهاب موثر بوده است.

چه کسی آزمایش CRP را انجام می‌دهد؟

یک تکنسین آزمایشگاهی معمولا خون‌گیری را برای آزمایش CRP خون انجام می‌دهد (هر فردی که در زمینه خون گیری آموزش دیده باشد می‌تواند این کار را انجام دهد). نمونه‌ها به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند که در آنجا یک متخصص آزمایشگاهی نمونه‌ها را آماده می‌کند و آزمایش را روی ماشین‌هایی به نام آنالایزر انجام می‌دهد.

چگونه برای آزمایش پروتئین واکنشی C آماده شویم؟

پزشک شما به شما می‌گوید که برای آماده شدن برای آزمایش CRP چه کاری باید انجام دهید، اما در بیشتر موارد برای آماده شدن برای آن نیازی به انجام کار خاصی نخواهید داشت (مانند ناشتا بودن قبل از آزمایش).

خطرات آزمایش پروتئین واکنشی C (CRP) چیست؟

آزمایش خون یک آزمایش بسیار رایج و ضروری در آزمایش و غربالگری پزشکی است. انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی (تقریبا بدون خطر) دارد. ممکن است در محل خون گیری کمی حساسیت یا کبودی داشته باشید که معمولا به سرعت برطرف می‌شود.

تفسیر آزمایش پروتئین واکنشی (آزمایش CRP خون)

گزارش‌های آزمایش خون، از جمله گزارش‌های آزمایش CRP خون، معمولا اطلاعات زیر را ارائه می‌دهند:

• نام آزمایش خون یا آنچه در خون شما اندازه‌گیری شده است.
• تعداد یا اندازه گیری نتیجه آزمایش خون شما
• محدوده اندازه‌گیری نرمال برای تست انجام شده
• اطلاعاتی که نشان می‌دهد نتیجه شما طبیعی است یا غیر طبیعی (بالا یا پایین).

محدوده نرمال آزمایش CRP خون چقدر است؟

آزمایشگاه‌ها محدوده مرجع متفاوتی برای سطوح طبیعی پروتئین واکنشی C (CRP) دارند. هنگامی که نتایج آزمایش خون خود را دریافت می‌کنید، اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد محدوده نرمال CRP آن آزمایشگاه چقدر است.

به طور کلی، سطح نرمال CRP کمتر از 0.9 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) است. عوامل زیادی می‌توانند بر سطح CRP خون شما تأثیر بگذارند. افزایش جزئی سطح CRP ممکن است به دلیل شرایط یا موقعیت‌های زیر باشد:

• سیگار کشیدن
• سرماخوردگی
• افسردگی
• دیابت
• بی‌خوابی
• التهاب لثه
• چاقی
• پریودنتیت
• بارداری
• مصدومیت اخیر

خانم‌ها و افراد مسن به طور طبیعی سطوح بالاتری از CRP دارند.

بالا بودن CRP خون به چه معناست؟

اگر سطح CRP متوسط ​​تا شدید دارید، احتمالا به این معنی است که نوعی التهاب در بدن شما وجود دارد. اما آزمایش تست پروتئین فعال C نمی‌تواند علت التهاب یا جایی که در بدن شما است را نشان دهد. به همین دلیل، اگر نتیجه شما سطح بالای CRP را نشان دهد، پزشک شما احتمالا آزمایش‌های دیگری را هم تجویز می‌کند.

در حالت کلی اینکه سطح CRP شما چقدر بالاست می‌تواند معنای متفاوتی داشته باشد.

بالا بودن نسبی تست CRP

نتیجه آزمایش CRP بین 1.0 تا 10.0 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) به طور کلی یک سطح نسبتا بالا در نظر گرفته می‌شود. این نتیجه ممکن است یکی از شرایط زیر را نشان دهد:

1. التهاب سیستمیک ناشی از شرایطی مانند آرتریت روماتوئید (RA)، لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یا سایر شرایط خود ایمنی
2. حمله قلبی (سکته قلبی)
3. پانکراتیت
4. برونشیت

محدوده مشخص بالا بودن CRP

نتیجه آزمایش CRP بیش از 10 میلی‌گرم در دسی‌لیتر به طور کلی یک افزایش مشخص در نظر گرفته می‌شود. این نتیجه ممکن است هر یک از شرایط زیر را نشان دهد:

1. عفونت‌های حاد باکتریایی
2. عفونت‌های ویروسی
3. واسکولیت سیستمیک
4. آسیب شدید (تروما)

افزایش شدید پروتئین واکنشی C

نتایج آزمایش CRP بیش از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر به طور کلی افزایش شدید در نظر گرفته می‌شود. نتایج بیش از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر در 90 درصد مواقع با عفونت‌های باکتریایی حاد مرتبط است.

سطح پایین CRP به چه معناست؟

از آنجایی که سطح نرمال CRP به طور کلی کمتر از 0.9 میلی‌گرم در دسی‌لیتر است، چیزی به عنوان پایین‌تر از سطح نرمال CRP وجود ندارد. اگر قبلا نتیجه CRP بالایی داشتید و اکنون نتیجه کمتری دارید، احتمالا به این معنی است که التهاب شما در حال کاهش است و یا درمان شما برای التهاب مؤثر بوده است.

آیا غیرطبیعی بودن سطح CRP خون نگران کننده است؟

اگر نتایج آزمایش CRP نشان می‌دهد که سطح بالایی از CRP دارید، لزوما به این معنی نیست که شما یک بیماری پزشکی دارید که نیاز به درمان دارد؛ به خصوص اگر فقط کمی افزایش یافته باشد. عوامل متعددی مانند سیگار کشیدن، آسیب‌های اخیر و برخی شرایط سلامتی می‌توانند سطح CRP شما را افزایش دهند. همچنین ممکن است در جمع آوری، حمل‌و‌نقل یا پردازش آزمایش خطایی رخ داده باشد.

اگر نتیجه غیرطبیعی داشتید، پزشک نتایج را با شما در میان می‌گذارد. همچنین ممکن است آزمایش‌های اضافی را برای تعیین علت سطوح غیر طبیعی CRP شما درخواست کنند.

رابطه سطح CRP در آزمایش خون و بیماری قلبی

براساس نظر کارشناسان انجمن قلب آمریکا که در سال 2013 به بررسی عوامل خطر پرداختند، افرادی که سطح CRP آن‌ها 2 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر است، ممکن است نیاز به کنترل و درمان دقیق‌تری برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی داشته باشند.

افزایش سطح CRP می‌تواند به شناسایی افراد نیازمند مراقبت دقیق‌تر یا درمان جدی‌تر پس از حملات قلبی یا جراحی‌های قلبی کمک کند. همچنین در شرایطی که سطح کلسترول به‌تنهایی برای ارزیابی خطر کافی نیست، سطح CRP می‌تواند برای تشخیص افرادی که در معرض خطر بیماری‌های قلبی هستند، مفید واقع شود.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) این عوامل را به‌عنوان خطرات بالقوه برای ابتلا به بیماری‌های قلبی در نظر می‌گیرد:

• دیابت
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• سیگار کشیدن
• رژیم غذایی ناسالم
• کمبود فعالیت بدنی
• مصرف بیش از حد الکل
• اضافه وزن

همچنین، سابقه خانوادگی بیماری قلبی می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

آزمایش CRP در منزل و شرایط انجام آن

آزمایش CRP (پروتئین واکنشی سی) یکی از آزمایش‌های مهم برای تشخیص التهابات در بدن است که می‌تواند نشان‌دهنده عفونت‌ها یا بیماری‌های التهابی باشد. این آزمایش به‌طور معمول در آزمایشگاه‌ها انجام می‌شود، اما با پیشرفت تکنولوژی، امکان انجام آن در منزل نیز فراهم شده است. در این روش، یک نمونه خون کوچک از نوک انگشت گرفته شده و به‌وسیله کیت‌های مخصوص خانگی یا دستگاه‌های کوچک تست CRP ارزیابی می‌شود. برای اینکه نتایج دقیق و قابل اطمینان باشد، بهتر است فرد پیش از انجام آزمایش در منزل با پزشک مشورت کند و دستورالعمل‌های لازم برای نمونه‌گیری و شرایط نگهداری را رعایت نماید. همچنین استفاده از تجهیزات استریل و رعایت بهداشت در فرآیند نمونه‌گیری بسیار مهم است تا از آلودگی و اشتباه در نتایج جلوگیری شود.

برای درخواست هرگونه مشاوره ژنتیکی تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش CRP خون، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

آنچه از مقاله «آزمایش CRP خون | تفسیر آزمایش پروتئین فعال C» آموختیم

دیدن نتیجه آزمایش غیرطبیعی می‌تواند استرس زا باشد. لازم است بدانید که افزایش سطح CRP لزوما به این معنی نیست که شما یک بیماری پزشکی دارید و نیاز به درمان دارید. تقریبا از هر 20 فرد سالم 1 نفر نتایجی خارج از محدوده طبیعی خواهند داشت. پزشک به شما اطلاع می‌دهد که آیا نیاز به انجام آزمایشات بیشتر برای تعیین علت سطح غیر طبیعی دارید یا خیر. برای انجام آزمایش CRP خون می‌توانید به آزمایشگاه تهران لب مراجعه کرده و با دقیق‌ترین نتایج، از نتیجه سطح پروتئین واکنشی خون خود آگاه شوید.

منبع:

https://medlineplus.gov/lab-tests/c-reactive-protein-crp-test/