یائسگی (Menopause) مرحله جدیدی از زندگی یک زن است که در آن چرخه تولیدمثل متوقف می‌شود. اگر این موضوع تا این حد مورد بحث قرار می‌گیرد به این دلیل است که بدن زن در این دوره با تغییرات هورمونی شدیدی روبرو می‌شود که می‌تواند تأثیرات عمیق جسمی و روحی به دنبال داشته باشد.
این موضوع در مورد مردان صدق نمی‌کند؛ زیرا یائسگی مردان (آندروپوز) در حدود 60 سالگی تقریباً بدون علامت رخ می‌دهد. با این حال یائسگی نیز یک بیماری نیست و برای آشنایی بیشتر با این دوران و گذراندن آن به صورت مثبت، از راهنمایی‌های پزشکی ما استفاده کنید.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش یائسگی و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
یائسگی چیست؟
یائسگی به معنی قطع شدن پریود یا خونریزی ماهیانه است. قاعدگی متوقف می‌شود؛ زیرا بدن ذخیره سلول‌های تولید مثلی خود را به پایان رسانده است. چرخه باروری متوقف می‌گردد و تخمک‌گذاری دیگر هر ماه اتفاق نمی‌افتد و در نتیجه دیگر نمی‌توان باردار شد.
سطح FSH در یائسگی چقدر است؟
می‌دانیم که یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که سطح FSH افزایش یابد. FSH هورمون محرک فولیکول است، هورمونی در مغز که تولید استروژن و پروژسترون، هورمون‌های تولید مثل را کنترل می‌کند و با آزمایش هورمونی سنجش می گردد.
یائسگی در چه سنی اتفاق می‌افتد؟
به طور معمول یائسگی در 51 سالگی رخ می‌دهد، اما این سن با توجه به افراد مختلف می‌تواند بسیار متفاوت باشد. 10 تا 15 درصد از زنان بین 40 تا 45 سالگی یائسه می‌شوند و نیمی از آنها قبل از 50 سالگی یائسه می‌شوند.
اکثریت قریب به اتفاق زنان تا 55 سالگی یائسگی را تجربه خواهند کرد و زنان سیگاری یائسگی خود را یک یا دو سال زودتر تجربه می‌کنند. مشاهده شده است که سن یائسگی اغلب ارثی است؛ به عنوان مثال، اگر زنی یائسگی دیرتر داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که دخترش نیز همینطور باشد.
یائسگی چقدر طول می‌کشد؟
برخی از زنان یائسگی را بعد از 55 سالگی و گاهی بعد از 60 سالگی تجربه می‌کنند. در این صورت به آن یائسگی دیررس می‌گویند. در مقابل تعداد کمی از زنان یائسگی زودرس را تجربه می‌کنند که قبل از 40 سالگی رخ می‌دهد.
اگر فکر می‌کنید در این دسته قرار دارید، مهم است که با متخصص زنان و زایمان یا پزشک عمومی خود مشورت کنید تا آزمایش خون را در آزمایشگاه و مراکز درمانی انجام دهید. یائسگی به طور قطعی رخ می‌دهد. برخی از علائم یائسگی مانند گرگرفتگی پس از چند ماه از بین می‌روند و با گذشت زمان شدت آنها کاهش می‌یابد.
اولین علائم یائسگی پیش از پریود
یائسگی با دوره‌ای به نام یائسگی پیش از پریود که به طور متوسط یک تا چهار سال (و گاهی بیشتر) طول می‌کشد، آغاز می‌شود. در این دوران پریود نامنظم می‌شود، سیکل‌های قاعدگی کوتاه‌تر یا برعکس طولانی‌تر می‌شوند و گاهی خونریزی‌های مختصری بین پریودها اتفاق می‌افتد. در این مرحله، عملکرد تخمدان‌ها کاهش می‌یابد و کمبود پروژسترون بر بدن و روان زن تأثیر می‌گذارد.
عوارض جانبی یائسگی چیست؟
علائم یائسگی به طور کلی دردناک نیستند، اما می‌توانند بسیار ناخوشایند باشند. شما ممکن است همه آنها را تجربه نکنید. در واقع برخی از زنان تقریباً هیچ کدام از آنها را تجربه نمی‌کنند، که جای نگرانی ندارد.
در ادامه لیستی از شایع‌ترین علائم بیان شده است:
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه
- اختلال در واژن
- التهاب در سینه‌ها
- خارش واژن
- درد مفاصل
- سردرد
- حالت تهوع
- خستگی
- اختلالات خواب
- اختلالات خلقی
- احساس افسردگی خفیف و غم و اندوه
- تحریک پذیری و پرخاشگری یا اضطراب
- در برخی موارد، واریس به خصوص در پاها یا ناحیه لگن
این ناراحتی‌ها به طور کلی با شروع یائسگی از بین می‌روند. علاوه بر این تغییرات هورمونی ناشی از این دوره می‌تواند منجر به مشکلات پوستی مانند آکنه صورت یا خشکی پوست شود. همچنین می‌تواند خطر ابتلاء به برخی بیماری‌ها مانند آرتروز را افزایش دهد.
تغییرات بدنی یائسگی
با شروع یائسگی پیش از پریود و با کاهش تولید استروژن، اثرات بیشتری بر بدن ظاهر می‌شود. در ابتدا پوست و مو خشک‌تر می‌شوند. همچنین افزایش وزن شایع است و چربی‌ها تمایل دارند در اطراف شکم یا سینه‌ها تجمع یابند. گاهی اوقات خشکی واژن ایجاد می‌شود که می‌تواند مقاربت را دشوار کند و با کاهش میل جنسی همراه باشد. در نهایت ممکن است پوکی استخوان ایجاد شود.
بهترین درمان برای یائسگی
درمان‌های مختلفی برای یائسگی وجود دارد، اما بهترین کار این است که با پزشک خود در مورد یافتن بهترین راه حل صحبت کنید. با یک پزشک تماس بگیرید. علائم خود را شرح دهید و در صورت نیاز نسخه دریافت کنید.
در برخی موارد، اثرات یائسگی تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی دارد، به خصوص در مورد گرگرفتگی‌های مکرر که با گذشت ماه‌ها از بین نمی‌روند. در این صورت پزشک می‌تواند با توجه به سابقه شما، هورمون درمانی جایگزین (HRT) را تجویز کند. برای موثر بودن و به خصوص برای جلوگیری از عوارض جانبی گاه جدی، این درمان باید تحت نظارت پزشک متخصص زنان انجام شود. برای رفع خشکی واژن، متخصص زنان یا دکتر زنان ممکن است ژل موضعی یا شیاف واژینال را نیز تجویز کنند.
زمانی که علائم یائسگی خیلی آزاردهنده نیست، بسیاری از زنان به دنبال درمان‌های طبیعی مانند هومیوپاتی، طب سوزنی یا فیتوتراپی با استفاده از عصاره گیاهان هستند. در این زمینه می‌توانید از پزشک یا داروساز خود راهنمایی بخواهید.
هیچ درمانی به طور کلی برای همه زنان یائسه مناسب نیست. بهترین راه حل برای شما با توجه به علائم، سابقه پزشکی و ترجیحات شما است. در مورد گزینه‌های خود با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود چه راه حلی برای شما مناسب‌تر است.
نکته: در یائسگی باید آزمایش پاپ اسمیر به همراه آزمایش HPV را تا سن 65 سالگی انجام دهد.
برای درخواست هرگونه مشاوره، انجام آزمایش و ثبت درخواست تلفنی نمونه‌گیری (در آزمایشگاه، منزل، محل کار)
با تلفن 1650 برای استان تهران و تلفن 88709970-021 برای دیگر استان‌ها
با آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه در مقاله اولین علامت یائسگی در زنان آموختیم
یائسگی مربوط به قطع پریود در زنان است. تخمدان‌ها فعالیت خود را متوقف می‌کنند و آنها ذخیره سلول‌های تولیدمثلی خود یعنی تخمک‌ها را تمام کرده‌اند. بنابراین دیگر تخمک‌گذاری هر ماه اتفاق نمی‌افتد و زن دیگر نمی‌تواند بچه‌دار شود.
یائسگی طبیعی 12 ماه پس از قطع خونریزی پریود تایید می‌شود و در این شرایط یائسگی به طور قطعی رخ می‌دهد. با این حال برخی از علائم مرتبط با این پدیده، مانند گرگرفتگی، می‌تواند چند ماه قبل از قطع طبیعی ادامه یابد.
یائسگی به طور متوسط در سن 51 سالگی اتفاق می‌افتد. اگرچه برای هر زن این سن متفاوت است، اما یائسگی معمولاً بین سنین 45 تا 55 سالگی رخ می‌دهد. تخمین زده می‌شود که 10 تا 15 درصد از زنان در سنین 40 تا 45 سالگی یائسه می‌گردند.
- منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/menopause/symptoms-causes/syc-20353397
