آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه چیست و چرا تست ژنتیک تغذیه مهم است؟

آیا می‌دانید تغذیه ژنتیک چیست و چگونه می‌تواند به بهبود سلامت تغذیه کمک کند؟ با درک نحوه تعامل انواع ژنتیکی هر فرد با مواد مغذی، می توان رژیم را به روشی دقیق، شخصی سازی کرد. اما چگونه؟

با توجه به اینکه ژنتیک امری ثابت و غیرقابل تغییر در زندگی انسان است، در صورتی که بتوان ارتباط ژنتیک و تغذیه را به شکل تخصصی و علمی کشف کرد، می­‌توان یک بار برای همیشه تغذیه مناسب برای جلوگیری از بیماری­‌های مختلف، کنترل وزن و بهبود عملکرد بدن را تامین کرد. در ادامه کلید رسیدن به این موفقیت را توضیح می‌­دهیم؛ همه چیز در آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه نهفته است.

ژنتیک تغذیه چیست؟

ژنتیک تغذیه یا نوتروژنتیک (Nutrigenetics) یک شاخه تخصصی از علم ژنومیک است که تعامل بین انواع ژنتیکی افراد و متابولیسم مواد مغذی را با هدف شخصی‌سازی رژیم غذایی برای بهبود سلامت و جلوگیری از خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با تغذیه مطالعه می‌کند.

به عنوان مثال، دو نفر را با نام‌­های امین و بهار تصور کنید که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند و می­‌خواهند سلامت خود را از طریق رژیم غذایی مناسب بهبود ببخشند. این دقیقاً همان کاری است که ژنتیک تغذیه به آن می­‌پردازد.

از طریق آزمایش‌های تغذیه‌ای، مشخص شده است که امین دارای یک نوع ژنتیکی است که او را نسبت به اثرات منفی چربی‌های اشباع شده حساس‌تر می‌کند، در حالی که بهار استعداد ژنتیکی خاصی برای متابولیسم کم­‌کارآمد در جذب کربوهیدرات‌ها دارد.

با این اطلاعات، پزشک یا متخصص تغذیه می­‌تواند رژیم غذایی امین و بهار را با توجه به نیازهای ژنتیکی خاص آنها برای بهبود سلامت قلب و عروق و کاهش خطر ابتلا به بیماری­‌های مرتبط با تغذیه، برای آن­ها شخصی­‌سازی کند.

با این مثال ساده، می­‌توان مشاهده کرد که چگونه مواد مغذی می­‌تواند ابزار مهمی برای شخصی­‌سازی ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری­‌های مختلف باشد. اما به این سادگی هم نیست! این مراحل نیازمند آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه است که باید به درستی و با دقت کافی انجام شود. در ادامه در مورد این آزمایش و روش انجام آن بیشتر توضیح می­‌دهیم.

آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه چیست؟

انواع ژنتیکی که مسئول حدود 90 درصد تفاوت‌ها در DNA افراد هستند، می‌توانند پاسخ طبیعی بدن را با تعدیل رونویسی پروتئین و توسعه بیماری تغییر دهند؛ بنابراین، می­‌توانند استعداد ابتلا به یک بیماری را در یک فرد خاص تعریف کنند. به عبارت دیگر، ژنتیک، در کنار عوامل محیطی مانند رژیم غذایی و سبک زندگی، تعیین می­‌کند که کدام یک از افراد مستعد به یک بیماری خاص، به آن مبتلا می­‌شوند.

بر همین اساس هم، آزمایش‌های ژنتیکی- تغذیه‌ای، نوع ژنتیکی ما را ارزیابی می‌کنند و مشخص می­‌کنند که نحوه تعامل و واکنش بدن ما به غذاها و مواد مغذی خاص چگونه خواهد بود.

در آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه چه مواردی تحلیل می‌شود؟

تست نوتروژنتیکی که توسط تهران لب انجام می­‌شود، پارامترهای مختلفی را تجزیه­‌و­‌تحلیل می­‌کند که مهمترین آن­ها عبارتند از:

• خطر ابتلا به اضافه­‌وزن
• پاسخ به چربی‌­های اشباع شده
• پاسخ به چربی­‌های غیراشباع
• پاسخ به کربوهیدرات­‌ها
• نوع رژیم
• میزان کلسترول HDL
• میزان کلسترول LDL
• تری گلیسیرید
• میزان قند خون
• ویتامین­‌های B6، B9، D و E
• آهن، سدیم (نمک)، پتاسیم
• میزان تراکم استخوان
• مصرف شکر
• سیری‌­ناپذیری و گرسنگی
• میزان درک طعم شیرین و طعم تلخ
• متابولیسم الکل
• متابولیسم لاکتوز
• میزان سلنیوم
• استرس اکسیداتیو
• ساختار عضلانی بدن
• وابستگی بدن فرد به نیکوتین و الکل
• پیری بیولوژیکی

در حالت کلی آزمایش تغذیه‌ای نوتروژنتیکس داده‌هایی را در مورد 31 پارامتر مربوط به تغذیه، ورزش، پاسخ به الکل و تنباکو، متابولیسم بدن و ​​پیری بیولوژیکی ارائه می‌کند و توصیه‌های گسترده‌ای را با توجه به مشخصات تغذیه‌ای بیمار ارائه می‌دهد.

تست تخصصی ژنتیک تغذیه برای چه کسانی توصیه می­‌شود؟

توصیه می­‌شود که همه افراد از تست ژنتیک تغذیه استفاده کرده و نتایج تحلیل­‌های آن را در زندگی روزمره خود پیاده کنند. اما به­‌شکل تخصصی، تست Nutrigenetics برای افراد زیر کارآیی بیشتری خواهد داشت:

• افرادی که می‌خواهند رژیم غذایی خود را با توجه به ژنتیک خود تطبیق دهند و نیازهای تغذیه‌­ای خاص خود را به­‌صورت شخصی شناسایی و درک کنند.
• افرادی که می‌خواهند به‌طور فعال سلامت خود را مدیریت کنند و از بروز بیماری­‌های مختلف (مخصوصا بیماری‌های ژنتیکی) در امان باشند.

آزمایش ژنتیک تغذیه چگونه انجام می­‌شود؟

آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه در مرکز تهران لب از طریق نمونه‌ خون‌گیری یا نمونه بزاق به دست می‌آید. این آزمایش 128 نوع مختلف را در 95 ژن مرتبط با تغذیه، ورزش، اعتیاد (الکل و سیگار)، متابولیسم، سم­‌زدایی و پیری بیولوژیکی تجزیه­‌و­‌تحلیل می­‌کند.

تکنولوژی مورد استفاده در تست نوتروژنتیک

تست ژنتیک تغذیه با استفاده از فناوری آرایه جهشی انجام می­‌شود و با امکان تجزیه­‌و­‌تحلیل همه گونه­‌های ژنتیکی به طور همزمان، سرعت انجام تست و تحلیل آن را بیشتری می­‌کند. تحلیل گزارش توسط متخصصین ژنتیک و تغذیه در تهران لب انجام شده و تفسیر جامع آن به شما ارائه می­‌شود.

فواید و مزایای انجام تست ژنتیک تغذیه

مزایای آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه فقط منحصر به بهبود سلامت افراد و پیشگیری از بیماری­های ژنتیکی نمی‌­شود. افرادی که به دنبال کاهش وزن، مدیریت بیماری­‌های خاص، بهبود عملکرد ورزشی و همچنین کنترل تغذیه در زمان بارداری هستند نیز می‌توانند از این تست استفاده کنند.

کاربردهای آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه

مهمترین کاربردهای تست ژنتیک تغذیه را می­‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• سلامت قلب
• سلامت
• کنترل وزن
• تامین مواد مغذی

سلامت قلب با آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه

• کنترل فشار خون: آزمایش نوتروژنتیک می‌تواند نشان دهد که آیا مصرف کافئین و در نتیجه مصرف چای و قهوه به افزایش فشار خون (متابولیسم‌های آهسته کافئین) کمک می‌کند یا به کاهش آن (متابولیزکننده سریع کافئین) کمک خواهد کرد. به طور مشابه، برخی از ما از رژیم کم­‌نمک برای کاهش فشار خون استفاده می­‌کنیم. با این حال، برای سایر ژنوتیپ­‌ها، این کار هیچ فایده­‌ای نخواهد داشت! و همچنان شاهد افزایش فشار خون در رژیم غذایی کم­‌نمک خواهند بود.

• کنترل کلسترول: در کشورهایی که مصرف مشربات الکلی آزاد است، پارادوکس معروف فرانسوی «مصرف منظم شراب برای درمان بیماری قلبی» نشان می­‌دهد که مصرف معمولی الکل می­‌تواند برای برخی از افراد مفید باشد. تفاوت در ژن ADH1C است؛ به این معنی که برخی از ما الکل را کندتر متابولیز می­‌کنیم که منجر به افزایش سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) می‌شود. برای متابولیسم‌های کند الکل، ۲ تا ۴ واحد الکل در روز (۱ لیوان شراب) خطر بیماری قلبی را کاهش می‌دهد. متابولیسم‌های سریع این مزیت را ندارند و مصرف الکل می‌تواند خطر بیماری قلبی را برای آن­ها افزایش دهد.

سلامت روده با آزمایش ژنتیک تغذیه

• تشخیص بیماری سلیاک و عدم تحمل گندم: بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است که شامل ایجاد حساسیت به پروتئین موجود در گندم، جو و گلوتن است. برخی از ما ژنتیکی برای ابتلا به بیماری سلیاک داریم و این ژنوتیپ با عدم تحمل گندم نیز مرتبط است. انجام تست ژنتیک تغذیه می­‌تواند این مورد را شناسایی کرده و رژیم درست برای سلامت روده ارائه دهد.
• تشخیص عدم تحمل لاکتوز: عدم تحمل لاکتوز اولیه زمانی رخ می­‌دهد که بدن ما قادر به هضم قند موجود در شیر (لاکتوز) نباشد. دلیل این امر هم این است که برخی از افراد قادر به تولید آنزیم لاکتاز دهیدروژناز در سنین بالای 5 سالگی نیستند. این کمبود می­‌تواند باعث علائم نفخ و اسهال شود. ما می­‌توانیم با آزمایش نوتروژنتیک ارزیابی کنیم که آیا فرد قادر به تولید آنزیم لاکتاز است یا خیر.

کاهش وزن از طریق تست Nutrigenetics

تحلیل ژنتیکی در مورد چگونگی پاسخ بدن شما به مواد مغذی، در مقایسه با برنامه­‌های کاهش وزن گروهی که تست DNA را در بر نمی­‌گیرند، به کاهش وزن پایدارتر و بهتر کمک می­‌کند.؛ چرا که مختص ژنتیک شما خواهد بود.

تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن

نیاز به ویتامین­‌ها و مواد معدنی نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، وزارت بهداشت در بریتانیا روزانه 10 میکروگرم مکمل ویتامین D را برای حفظ سطح خونی سالم در طول زمستان و در نتیجه ایمنی بالا و استخوان­‌های سالم توصیه می­‌کند. در بدن ما چندین ژن در متابولیسم ویتامین D نقش دارند. هنگامی که از طریق تست ژنتیک تغذیه ارزیابی انجام شود، مشخص می­‌شود افرادی که دارای ژنتیک خاصی هستند، نمی­‌توانند وضعیت ویتامین D کافی را با 10 میکروگرم در روز به دست آورند و باید 20 میکروگرم در روز یا بیشتر (تا 100 میکروگرم در روز) مصرف کنند.

چرا تست ژنتیک تغذیه بهتر از روش‌­های دیگر است؟

ثابت شده است که علم پشت پیام‌های تغذیه‌ای دولتی و توصیه‌های رژیمی قدیمی که بعضی از پزشکان و متخصصان تغذیه بر اساس آن کار می‌کنند، حاوی موارد نادرست یا مبهم زیادی است. به همین دلیل هم ممکن است فقط بعضی از مردم از این توصیه‌ها سود ببرند، اما در بهترین حالت هم شاهد نمونه‌­های بسیاری هستیم که روش­‌های سنتی در مورد آن­ها پاسخگو نبوده است. البته وضعیت زمانی بدتر می­‌شود که بدانیم در مورد برخی از افراد، حتی سلامتی آنها بدتر هم شده است!

به عنوان مثال کافئین را در نظر بگیرید؛ تفاوت در ژنوتیپ CYP1A2 ما تعیین می­‌کند که آیا ما متابولیزکننده سریع کافئین هستیم یا نه! این امر به این دلیل است که ژن CYP1A2 آنزیمی را در کبد ما تولید می­‌کند که کافئین را تجزیه می­‌کند. متابولیسم­ کننده‌های سریع کافئین با نوشیدن 1 تا 3 فنجان قهوه در روز، خطر حملات قلبی را کاهش می‌دهند؛ زیرا قهوه برای آنها در حکم «سلامت قلب» است. با این حال، در مورد متابولیسم‌های آهسته کافئین، نوشیدن دو فنجان قهوه در روز، خطر حمله قلبی را دوبرابر می­‌کند و با مصرف 4 فنجان قهوه این میزان به چهار برابر افزایش می‌یابد. بر همین اساس هم توصیه­‌های رایج که بر اساس دستورهای رژیمی رایج ارائه می­‌شوند، برای همه افراد نتیجه یکسانی در پی نخواهند داشت.

این جاست که انجام تست ژنتیک تغذیه مشکل را حل می­‌کند و با تحلیل وضعیت ژنتیکی افراد، تغذیه متناسب با ژنتیک او را ارائه می­‌دهد.

برای درخواست هرگونه مشاوره تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش ژنتیک تغذیه، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

آنچه از مقاله «آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه چیست و چرا تست ژنتیک تغذیه مهم است؟» آموختیم

آزمایش ژنتیک تغذیه ابزاری پیشرفته و کارآمد برای شخصی‌سازی رژیم‌های غذایی بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی فرد است. این رویکرد، با تحلیل دقیق تعامل بین ژنتیک و تغذیه، به شناسایی نیازهای منحصر به فرد افراد کمک کرده و در بهبود سلامت، پیشگیری از بیماری‌ها، و مدیریت وزن نقش مهمی ایفا می‌کند. با توجه به این که تغذیه نادرست و عمومی ممکن است برای همه مناسب نباشد، استفاده از این آزمایش می‌تواند راه‌حل قطعی برای ارتقای سلامت و بهبود عملکرد بدن بر اساس ژنتیک هر فرد باشد.

آزمایش تخصصی ژنتیک تغذیه که در تهران لب انجام با دقت بالا و در زمان کم انجام می­‌شود، یکی از روش­‌های نوین در تشخیص بیماری­‌ها و ارائه رژیم غذایی مناسب برای افراد است. با استفاده از تحلیل­‌های ارائه شده در این تست، تغذیه تخصصی متناسب با بدن هر فرد به او ارائه می‌­شود که در حفظ سلامت دائمی بدن، بهبود عملکرد بدن و کنترل وزن نقش زیادی ایفا می­‌کند.

منبع:

https://medcraveonline.com/MOJFPT/importance-of-nutrigenomics-and-nutrigenetics-in-food-science.html