ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) باعث تبخال دهان، تبخال تناسلی در زنان و عفونت در سایر نواحی بدن می‌شود. تاول‌های پر از مایع روی پوست علائم شایعی هستند، اما بسیاری از افراد اصلا هیچ علامتی ندارند. یک آزمایش خون ساده می‌تواند به شما بگوید که آیا HSV در بدن شما وجود دارد یا خیر. داروهای ضد ویروسی می‌توانند شیوع‌های کوچک را درمان کنند یا به شما در مدیریت طولانی مدت HSV کمک کنند. در ادامه این مقاله از تهران لب در مورد اینکه تبخال تناسلی در زنان چیست، چه علائمی دارد و چگونه تشخیص داده می‌شود، بیشتر توضیح می‌دهیم.
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) چیست؟
ویروس تبخال یا هرپس سیمپلکس (HSV) می‌تواند قسمت‌های مختلفی از بدن را آلوده کند، اما رایج‌ترین نقاط آن دهان (هرپس دهانی) و دستگاه تناسلی (هرپس تناسلی) است. این ویروس باعث ایجاد تاول‌های کوچک پر از مایع می‌شود که پس از باز شدن خشک می‌شوند. این حالت را به عنوان یک تبخال می‌شناسیم. با این حال، ممکن است برخی افراد هیچ علامتی از وجود ویروس نداشته باشند و از آلودگی خود به این ویروس بی‌اطلاع باشند.
HSV به شدت مسری است و از طریق تماس مستقیم پوستی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. عفونت زمانی رخ می‌دهد که ویروس از طریق پوست یا غشاهای مخاطی (موکوزا) وارد بدن شود و سپس از سلول‌های بدن برای تکثیر خود استفاده کند.
پس از ایجاد عفونت، ویروس برای همیشه در بدن باقی می‌ماند. ویروس معمولا در حالت غیرفعال قرار دارد، اما ممکن است دوباره فعال شود و علائم خود را نشان دهد. شدت و تاثیر HSV بر افراد مختلف متفاوت است و به عواملی مانند نوع ویروس و سلامت کلی فرد بستگی دارد.
در حال حاضر، درمانی قطعی برای تبخال تناسلی زنان وجود ندارد، اما روش‌های درمانی می‌توانند به کنترل علائم و کاهش احتمال انتقال ویروس به دیگران کمک کنند.
انواع ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)
ویروس هرپس سیمپلکس که عامل ایجاد تبخال تناسلی در زنان است، دو نوع اصلی دارد:
- ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1)
- ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ (HSV-2)
هر دو نوع HSV-1 و HSV-2 می‌توانند باعث بروز هرپس دهانی یا هرپس تناسلی شوند و همچنین می‌توانند عفونت‌هایی در سایر قسمت‌های بدن ایجاد کنند.
تبخال تناسلی در زنان باردار
زنان بارداری که به تبخال تناسلی مبتلا هستند، باید حتما این موضوع را با پزشک متخصص زنان یا ماما در میان بگذارند؛ در غیر این صورت، خطر انتقال ویروس به نوزاد در هنگام زایمان بسیار بالا خواهد بود. پزشک با انجام اقدامات ویژه‌ای از نوزاد محافظت می‌کند تا او در زمان زایمان دچار تبخال نوزادی نشود. انتقال تبخال تناسلی در زنان به نوزاد می‌تواند مشکلات جدی مانند بیماری‌های چشمی یا آسیب‌های مغزی را به همراه داشته باشد.
به توصیه سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی، زنان باردار باید در سه‌ماهه سوم بارداری برای پیشگیری از ابتلا به تبخال تناسلی در زنان، از برقراری روابط جنسی پرخطر خودداری کنند. معمولا پیش از زایمان، پزشک یا ماما مادر باردار را از نظر وجود علائم تبخال تناسلی معاینه می‌کند و در صورت مشاهده علائم، برای محافظت از نوزاد، زایمان به روش سزارین انجام می‌شود.
بخش‌هایی از بدن که تحت تأثیر ویروس هرپس سیمپلکس قرار می‌گیرند
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) می‌تواند در بخش‌های مختلف بدن عفونت و تبخال ایجاد کند. مهمترین بخش‌هایی از بدن که تبخال در آن‌ها ایجاد می‌شود عبارتند از:
- دهان و صورت: هرپس دهانی باعث زخم‌های سرد در لب‌ها و اطراف دهان می‌شود. برخی از افراد در اولین عفونت به التهاب لثه و دهان (جینجیوستوماتیت هرپسی) مبتلا می‌شوند که با زخم‌های داخل دهان و علائم دیگر همراه است. در موارد نادر، این تبخال‌ها ممکن است روی بینی یا داخل آن ایجاد شوند (هرپس بینی).
- ناحیه تناسلی: عفونت هرپس تناسلی منجر به تبخال تناسلی در زنان می‌شود که ممکن است در بخش‌های قابل مشاهده مانند ولو (فرج) یا آلت تناسلی و همچنین در بخش‌های غیر قابل مشاهده مانند دهانه رحم ظاهر شوند.
- پوست سایر قسمت‌های بدن: HSV می‌تواند پوست انگشتان (هرپسی وایتلو) یا پوست هر نقطه‌ای از بدن (هرپس گلادیاتوروم) را آلوده کند. افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک ممکن است دچار عارضه‌ای به نام اگزمای هرپسی شوند که یک عفونت گسترده پوستی ناشی از HSV است.
- چشم‌ها: HSV می‌تواند باعث عفونت چشمی جدی به نام کراتیت هرپسی (هرپس چشمی) شود.
- مغز و نخاع: HSV می‌تواند مغز (انسفالیت هرپس سیمپلکس) یا لایه‌های محافظ مغز و نخاع (مننژیت هرپس) را آلوده کند. در صورتی که ویروس هم‌زمان مغز و لایه‌های محافظ آن را آلوده کند، ممکن است وضعیت خطرناکی به نام مننگوانسفالیت هرپسی ایجاد شود.
- سایر اندام‌ها: تبخال ممکن است در برخی از اندام‌های قفسه سینه و شکم مانند مری (ازوفاژیت هرپسی)، ریه‌ها (پنومونی HSV) و کبد (هپاتیت HSV) ایجاد شود. این نوع عفونت‌ها بیشتر در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می‌شود.
چگونه به تبخال مبتلا می‌شوید؟
تبخال تناسلی در زنان یا نواحی دیگر، از طریق تماس مستقیم با فردی که مبتلا به عفونت HSV است، منتقل می‌شود. این به این معناست که بخشی از بدن شما باید با موارد زیر از بدن شخص مبتلا در تماس باشد:
- زخم‌های هرپسی (تبخال در دهان یا ناحیه تناسلی)
- پوست یا سطوح مخاطی (مانند دهان، واژن یا مقعد) با یا بدون وجود زخم‌های قابل مشاهده
- بزاق، منی یا ترشحات واژن، چه علائم عفونت وجود داشته باشد یا خیر
فرد مبتلا به HSV تنها از ناحیه آلوده بدنش، ویروس را منتشر می‌کند؛ این معمولا همان جایی است که ویروس برای اولین بار وارد بدن شده است.
به عنوان مثال، فردی که به تبخال تناسلی مبتلاست، تنها از طریق پوست، مخاط و مایعات بدن در ناحیه تناسلی، ویروس را منتقل می‌کند. این افراد از طریق بزاق خود HSV تناسلی را انتقال نمی‌دهند؛ مگر آنکه به هرپس دهانی نیز مبتلا باشند.
به طور مشابه، اگر شریک جنسی فردی فقط تبخال دهانی داشته باشد و نه تبخال تناسلی، فقط از طریق تماس با دهان یا بزاق او در معرض خطر ابتلا به HSV قرار می‌گیرید و نگرانی از تماس با ناحیه تناسلی او وجود ندارد.
در صورتی که شریک جنسی فرد به هر دو نوع تبخال دهانی و تناسلی مبتلا باشد، احتمال انتقال HSV از هر دو ناحیه دهان و ناحیه تناسلی وجود دارد. نحوه تأثیرگذاری ویروس بستگی به این دارد که کدام بخش از بدن فرد با ناحیه آلوده در تماس بوده است.
علائم تبخال تناسلی در زنان
علائم عفونت HSV بسته به نوع عفونت می‌تواند متفاوت باشد. مهمترین علائم تبخال شامل موارد زیر است:
- تبخال دهانی: ایجاد تاول‌های روی لب‌ها یا اطراف دهان. پوست ممکن است تا ۴۸ ساعت پیش از بروز تبخال احساس سوزش، خارش یا گزگز کند.
- تبخال تناسلی: ایجاد تاول‌ها در ناحیه تناسلی و اطراف آن. علائم قبل از ظاهر شدن تاول‌ها (تا ۴۸ ساعت) شامل تب، سردرد، تورم غدد لنفاوی و خارش یا گزگز در ناحیه تناسلی است.
- تبخال گلادیاتوروم: تاول‌هایی که ممکن است در هر نقطه‌ای از پوست ایجاد شوند اما معمولا در دست‌ها، صورت، گوش‌ها یا قفسه سینه ظاهر می‌شوند.
- هرپسی وایتلو (انگشت هرپسی): تاول‌هایی روی انگشتان، تغییر رنگ پوست اطراف ناخن، و تورم انگشت از جمله علائم این نوع عفونت هستند.
- کراتیت هرپسی (هرپس چشمی): درد یا تحریک چشم، احساس وجود جسم خارجی در چشم، حساسیت به نور، و تاول‌هایی روی پلک‌ها یا اطراف چشم.
- انسفالیت هرپسی (عفونت مغز): علائم شامل سردرد، تب، تشنج‌های موضعی و تغییرات در گفتار یا رفتار است.
- مننژیت هرپسی (عفونت پرده‌های محافظ مغز و نخاع): این نوع عفونت با سردرد، تب، و حساسیت به نور همراه است.
روش‌های تشخیص تبخال تناسلی در زنان
تشخیص تبخال تناسلی در زنان با استفاده از چند روش اصلی انجام می‌شود که عبارتند از:
- معاینه فیزیکی: پزشک متخصص زنان ابتدا با معاینه فیزیکی ناحیه تناسلی، مقعد و دهان به بررسی زخم‌های احتمالی می‌پردازد. این روش به‌ویژه در صورتی که زخم‌ها کاملا ظاهر شده باشند، کمک‌کننده است.
- کشت ویروس: در این روش، پزشک از زخم یا بافت آسیب‌دیده نمونه‌برداری کرده و آن را برای بررسی دقیق به آزمایشگاه ارسال می‌کند تا وجود ویروس HSV تایید شود.
- واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR): این آزمایش با بررسی DNA نمونه خون، مایع زخم یا مایع نخاعی نوع ویروس HSV را تشخیص می‌دهد و به تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر کمک می‌کند.
- آزمایش خون: در این روش، از بیمار نمونه خون گرفته می‌شود تا آنتی‌بادی‌های HSV در خون بررسی شوند و عفونت تبخال تناسلی در زنان شناسایی شود.
عوامل تحریک ویروس تبخال یا هرپس سیمپلکس
برخی عوامل ممکن است باعث فعال شدن تبخال تناسلی یا دهانی و ایجاد علائم شوند که شامل موارد زیر هستند:
- تب
- استرس
- ضعف سیستم ایمنی (به دلیل مصرف برخی داروها یا بیماری‌های زمینه‌ای)
- تغییرات هورمونی (مانند دوران قاعدگی)
لازم به ذکر است که گاهی اوقات عفونت هرپس بدون هیچ‌گونه عامل تحریک مشخصی عود می‌کند.
برای درخواست هرگونه مشاوره ژنتیکی تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش HSV جهت تشخیص تبخال تناسلی، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه از مقاله «تبخال تناسلی در زنان چیست؟ | علائم، تشخیص ویروس HSV» آموختیم
تبخال تناسلی در زنان یک ویروس شایع مقاربتی است که هرچند درمان قطعی برای آن وجود ندارد، اما می‌توان با استفاده از داروها و رعایت نکات خودمراقبتی، علائم و شدت آن را کنترل کرد. بسیاری از زنان مبتلا به تبخال تناسلی ممکن است هیچ‌گونه علامت ظاهری نداشته باشند، با این حال این عفونت می‌تواند از طریق تماس جنسی به شریک جنسی آن‌ها منتقل شود. بروز علائم تبخال تناسلی شامل زخم‌های دردناک و تاول‌های کوچک در ناحیه تناسلی است که در صورت فعال شدن ویروس، به طور دوره‌ای ظاهر می‌شوند. مشاوره با پزشک و معاینات منظم می‌تواند در مدیریت این بیماری مؤثر باشد.
منبع:
https://www.webmd.com/genital-herpes/ss/slideshow-genital-herpes
