بارداری دوره‌ای است که بدن و ذهن مادر با تغییرات زیادی روبرو می‌شود. اما وقتی پای ویروس HPV و زگیل تناسلی به میان می‌آید، نگرانی‌های بیشتری به ذهن خطور می‌کند: آیا این ویروس به جنین منتقل می‌شود؟ آیا زایمان طبیعی امکان‌پذیر است؟ و آیا سلامت مادر و نوزاد در خطر است؟ این پرسش‌ها می‌توانند برای هر مادری که با این ویروس مواجه است، اضطراب‌آور باشند. در این مقاله از تهران لب، با بررسی علمی و دقیق تاثیرات ویروس HPV در بارداری، پاسخ این سؤالات را شرح می‌دهیم.
آیا با وجود زگیل تناسلی می‌توان باردار شد؟
بله؛ زگیل تناسلی معمولا مانعی برای بارداری ایجاد نمی‌کند و زنان مبتلا به ویروس HPV نیز می‌توانند باردار شوند. با این حال، این افراد باید بیشتر تحت نظر پزشک قرار بگیرند و مشاوره تخصصی دریافت کنند.
ویروس HPV می‌تواند خطراتی برای مادر و نوزاد به همراه داشته باشد. از جمله این خطرات، احتمال انتقال ویروس به نوزاد در هنگام زایمان، افزایش خطر زایمان زودرس و حتی احتمال سقط جنین است. بنابراین توجه به درمان‌های مناسب و کنترل مداوم توسط پزشک در طول بارداری برای پیشگیری از این مشکلات اهمیت زیادی دارد.
افزایش زگیل تناسلی در بارداری
زگیل تناسلی در بارداری، که به آن Condyloma acuminata گفته می‌شود، یک تومور خوش‌خیم است که در اثر عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نوع ۶ و ۱۱ به وجود می‌آید. این ویروس حتی در غیاب زگیل‌های قابل مشاهده نیز می‌تواند منتقل شود.
بسیاری از افراد مبتلا به HPV هیچ علائمی ندارند اما ممکن است ناقل ویروس باشند و آن را به مادران باردار انتقال دهند. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می‌توانند رشد زگیل‌ها را تسریع کنند. علاوه بر این، افزایش ترشحات واژن در این دوره محیطی گرم و مرطوب فراهم می‌کند که به رشد زگیل‌ها کمک می‌کند. مراقبت پزشکی مناسب برای کنترل این شرایط ضروری است.
خطر hpv در بارداری برای جنین
یکی از مهم‌ترین پیامدهای زگیل تناسلی در بارداری، احتمال انتقال ویروس از مادر به جنین است. به همین دلیل، رعایت نکات مراقبتی توسط مادران در این دوران اهمیت زیادی دارد. برای مثال، اگر کیسه آب جنین پاره شود، خطر انتقال ویروس به جنین دو برابر می‌شود.
نوزادانی که در هنگام تولد به ویروس HPV آلوده می‌شوند، ممکن است در چند هفته اول زندگی دچار زگیل‌هایی در دهان یا گلو شوند. همچنین، در دوران بارداری ممکن است تعداد زگیل‌های تناسلی زنان به دلایلی ناشناخته افزایش یابد. تحت نظر بودن مادر باردار و مراقبت‌های پزشکی مناسب می‌تواند از بروز این مشکلات پیشگیری کند.
تاثیر بارداری بر علائم HPV
HPV ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و بسیاری از افراد از وجود آن بی‌اطلاع بمانند. شایع‌ترین علامت این ویروس، زگیل است. زگیل‌ها برجستگی‌هایی به رنگ گوشت هستند که می‌توانند به‌صورت منفرد یا به شکل خوشه‌هایی شبیه گل کلم ظاهر شوند.
نوع HPV بر اساس محل رشد زگیل‌ها مشخص می‌شود:
- زگیل‌های تناسلی معمولا روی واژن، دستگاه تناسلی خارجی، گردن رحم یا مقعد در زنان و روی آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد در مردان ایجاد می‌شوند.
- زگیل‌های معمولی بیشتر روی دست‌ها یا زانوها ظاهر می‌شوند.
- زگیل‌های کف پایی در ناحیه زیرین پا، خصوصا پنجه یا پاشنه پا، دیده می‌شوند.
- زگیل‌های مسطح معمولا روی صورت کودکان، پاهای زنان یا صورت مردان تشکیل می‌شوند.
زگیل‌ها ممکن است بدون درد باشند، اما گاهی می‌توانند باعث خارش یا سوزش شوند.
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می‌تواند رشد زگیل‌ها را سرعت ببخشد. همچنین، افزایش ترشحات واژینال محیطی مناسبی را برای ویروس hpv ایجاد می‌کند که رشد زگیل‌ها را تسهیل می‌کند.
برخی انواع HPV می‌توانند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهند. این سرطان معمولا بدون علائم است تا زمانی که گسترش پیدا کند. در صورت پیشرفت، ممکن است علائمی همچون خونریزی غیرطبیعی واژن، ترشحات خونی، یا درد هنگام رابطه جنسی ظاهر شود. تشخیص و مدیریت به‌موقع این شرایط از اهمیت بالایی برخوردار است.
تشخیص HPV در بارداری
بیشتر متخصصان زنان معمولا در دوران بارداری به‌طور روتین HPV را بررسی نمی‌کنند؛ مگر اینکه دلیلی خاص برای این کار وجود داشته باشد.
تشخیص این ویروس اغلب زمانی انجام می‌شود که پزشک زگیل‌هایی را مشاهده کند یا طی آزمایش پاپ‌اسمیر روتین به شواهدی از HPV برسد. در آزمایش پاپ‌اسمیر، پزشک با استفاده از یک سواب، نمونه‌ای کوچک از سلول‌های دهانه رحم برمی‌دارد. این نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا وجود سلول‌های پیش‌سرطانی بررسی شود. وجود چنین سلول‌هایی می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به HPV باشد.
برای افراد بالای ۳۰ سال، پزشک ممکن است آزمایش HPV DNA را همراه با پاپ‌اسمیر توصیه کند. این آزمایش امکان شناسایی انواع خاصی از HPV را فراهم می‌کند که می‌توانند باعث سرطان دهانه رحم شوند. تشخیص به‌موقع این ویروس برای مدیریت خطرات احتمالی ضروری است.
درمان HPV در بارداری
در حال حاضر، درمان قطعی برای ویروس HPV وجود ندارد، اما اکثر زنان باردار نیازی به درمان خاصی ندارند. هیچ دارویی برای از بین بردن مستقیم ویروس در دسترس نیست و تمرکز درمان تنها بر مدیریت علائم است. به طور کلی، HPV در بارداری خطر جدی برای نوزاد ایجاد نمی‌کند.
زگیل‌های مرتبط با HPV نیز معمولا نیازی به درمان ندارند؛ مگر آنکه بزرگ یا آزاردهنده باشند. در چنین مواردی، پزشک ممکن است یکی از روش‌های زیر را برای از بین بردن زگیل‌ها پیشنهاد دهد:
- کرایوتراپی (فریز کردن زگیل با نیتروژن مایع)
- لیزر درمانی
- الکتروکوتر (حذف زگیل با سوزن گرم)
- جراحی با برش کوچک
تصمیم‌گیری درباره درمان باید با مشاوره پزشک و بر اساس شرایط خاص بیمار انجام شود.
عوارض زگیل تناسلی بر مادر در دوران بارداری
زگیل تناسلی می‌تواند برای مادر باردار مشکلاتی ایجاد کند که نیازمند مدیریت و توجه ویژه است. یکی از مهم‌ترین عوارض، رشد سریع و افزایش تعداد زگیل‌ها به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات واژینال است که محیطی مناسب برای رشد آنها فراهم می‌کند. در بعضی از موارد زگیل‌های بزرگ می‌توانند باعث ناراحتی فیزیکی شوند یا در فرایند زایمان اختلال ایجاد کنند.
همچنین، وجود این زگیل‌ها ممکن است احتمال عفونت‌های ثانویه را افزایش دهد. از نظر روانی، استرس ناشی از نگرانی درباره سلامت خود و جنین نیز از دیگر عوارض غیرمستقیم این مشکل است. بنابراین مراجعه به پزشک و رعایت مراقبت‌های پزشکی ضروری است تا این عوارض به حداقل برسند.
عوارض hpv در بارداری بر روی جنین
زگیل تناسلی معمولا تاثیر مستقیمی بر جنین نمی‌گذارد اما در برخی موارد، می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد. اگر ویروس HPV در هنگام زایمان به نوزاد منتقل شود، ممکن است باعث ایجاد زگیل‌هایی در ناحیه گلو یا حنجره نوزاد شود؛ وضعیتی نادر اما جدی که به نام پاپیلوماتوز تنفسی شناخته می‌شود.
علاوه بر این، در صورت وجود زگیل‌های بزرگ یا متعدد، احتمال بروز مشکلاتی مانند انسداد کانال زایمان وجود دارد که ممکن است نیاز به زایمان سزارین را ضروری کند. به همین دلیل، مادران باردار مبتلا به HPV در بارداری باید تحت نظر پزشک باشند تا خطرات احتمالی برای جنین به حداقل برسد.
آمار انتقال hpv در بارداری به جنین و نحوه پیشگیری
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ انجام شد، محققان دریافتند که تقریبا ۱۱ درصد از نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به HPV، حامل این ویروس هستند. با این حال، این یافته‌ها نیازمند تحقیقات بیشتری است. خوشبختانه، بیشتر نوزادانی که در دوران بارداری به HPV مبتلا می‌شوند، قادرند ویروس را به طور طبیعی و بدون ایجاد مشکلات طولانی‌مدت از بدن خود دفع کنند.
برای پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV، دو روش مؤثر وجود دارد:
- استفاده از رابطه جنسی ایمن
- واکسیناسیون
در گذشته، واکسن HPV Gardasil برای زنان بین ۱۱ تا ۲۶ سال و برای مردان تا ۲۱ سال توصیه می‌شد. اما طبق دستورالعمل‌های جدید، حالا هم زنان و هم مردان بین ۲۷ تا ۴۵ سال که قبلا واکسن HPV نزده‌اند، می‌توانند واکسن Gardasil 9 دریافت کنند.
واکسیناسیون کامل شامل دو یا سه دوز، به شرح است:
- دو دوزه: دو دوز برای بیشتر افراد قبل از ۱۵ سالگی توصیه می‌شود. دوز دوم باید بین ۶ تا ۱۲ ماه پس از دوز اول تزریق شود.
- سه دوزه: سه دوز برای افرادی که اولین دوز خود را بین ۱۵ تا ۲۶ سالگی دریافت کرده‌اند یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، توصیه می‌شود.
برای محافظت کامل، باید تمام دوزهای واکسن را دریافت کنید. اگر قبل از بارداری واکسن نزده‌اید یا سری واکسن را کامل نکرده‌اید، باید بعد از زایمان اقدام به دریافت واکسن یا تکمیل آن کنید. طبق دستورالعمل‌ها، واکسن HPV در بارداری توصیه نمی‌شود.
اگرچه طبق اطلاعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، واکسن HPV تاثیرات منفی در دوران بارداری نداشته است، اما داده‌های مربوط به استفاده از این واکسن در بارداری محدود است. به همین دلیل، توصیه می‌شود واکسیناسیون را به پس از بارداری موکول کنید.
اگر بالای ۳۰ سال دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و آزمایش HPV را به همراه پاپ اسمیر انجام دهید. در صورت تشخیص HPV، می‌توانید با پزشک خود در مورد نیاز به هرگونه بررسی تخصصی در دوران بارداری صحبت کنید.
آزمایش تشخیص HPV در منزل و شرایط انجام این آزمایش در منزل
آزمایشگاه تهران لب امکان انجام آزمایش تشخیص HPV در خانه را برای افرادی که نیاز به بررسی وضعیت سلامت خود دارند، فراهم کرده است. این آزمایش به صورت غیرحضوری انجام می‌شود و می‌توانید بدون مراجعه حضوری به آزمایشگاه، از بخش آزمایش در خانه نوبت دریافت کنید و کادر آزمایشگاه در زمان تعیین شده به محل شما اعزام شوند.
این روش به ویژه برای افرادی که به دلایل مختلف امکان مراجعه به آزمایشگاه ندارند، مناسب است. آزمایشگاه تهران لب با استفاده از روش‌های پیشرفته و دقت بالا، امکان تشخیص انواع مختلف ویروس HPV را به راحتی و با سرعت بالا فراهم می‌آورد.
برای درخواست هرگونه مشاوره تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش HPV، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه از مقاله «ویروس hpv در بارداری | تاثیرات زگیل تناسلی بر مادر و جنین» آموختیم
در نهایت، آگاهی از تاثیرات ویروس HPV در بارداری و مراقبت‌های لازم برای مادر و جنین اهمیت زیادی دارد. اگرچه بیشتر زنان مبتلا به HPV مشکلی در بارداری ندارند، اما تشخیص به‌موقع و مشاوره پزشکی می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. مراقبت‌های ویژه، نظارت بر رشد زگیل‌ها و انتخاب روش‌های درمانی مناسب می‌تواند به سلامت مادر و نوزاد کمک کند. بنابراین همواره بهتر است قبل و حین بارداری از نظر HPV تحت نظر پزشک باشید تا روند بارداری به سلامت طی شود.
مطالعه بیشتر: انواع واکسن گارداسیل
منبع:
