بافت و ظاهر پستان ممکن است با گذر زمان تغییر کند. این تغییرات ممکن است شامل تغییرات در اندازه، شکل، بافت یا حتی حساسیت پستان باشند که عمدتاً به دلیل عوامل طبیعی مانند سن، هورمون‌ها یا چرخه قاعدگی ایجاد میشوند. تغییر پوست روی سینه و پستان در اکثر مواقع طبیعی بوده و هیچ خطری برای فرد ندارند.
بنابراین، وجود لکه‌هایی روی سینه همیشه نشانه سرطان نیستند و اکثر لکه‌ها یا بثورات روی سینه معمولاً به دلیل مشکلات پوستی غیرسرطانی مثل التهاب یا عفونت‌های پوستی ایجاد میشوند.
لکه‌ها می‌توانند به رنگ‌های قرمز، قهوه‌ای تیره یا بنفش ظاهر شوند که در پوست‌های روشن بیشتر به شکل قرمز و در پوست‌های تیره‌تر به رنگ‌های قهوه‌ای یا بنفش قابل مشاهده می‌باشند.
توانایی تشخیص علائم اولیه سرطان پستان، از جمله تغییرات پوستی که در روی سینه و پستان ایجاد می‌شود، می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان موثر کمک کند. در ادامه، در خصوص تغییرات طبیعی و خطرناک پوست پستان و سینه و سایر موارد دیگر توضیحاتی بیان می‌شود.
تغییرات طبیعی پستان و سینه کدامند؟
تغییرات طبیعی پستان ناشی از افزایش سن، تغییرات هورمون‌ها و چرخه قاعدگی می‌باشد. در ذیل، برخی از تغییرات طبیعی پستان بیان می‌شود.
-
ترک‌های پوستی ناحیه پستان
ترک‌های پوستی (استریا) به‌طور طبیعی با افزایش سن و کاهش سطح هورمون‌های مربوط به انعطاف‌پذیری پوست ظاهر میشوند. همچنین، بزرگ شدن پستان‌ها در دوران بارداری نیز یکی از عوامل ایجاد ترک‌های پوستی می‌باشد.
ترک‌ها معمولاً بی‌خطر هستند، اما ممکن است برای فرد از لحاظ ظاهری ناخوشایند باشند.
-
افتادگی پستان‌ها
با افزایش سن، بافت پستان ضعیف شده و در اثر گرانش زمین به‌تدریج به سمت پایین کشیده می‌شود، که این امر باعث افتادگی پستان و سینه می‌گردد.
در کنار این موضوع، سیگار کشیدن نیز می‌تواند باعث افتادگی زودتر پستان‌ها شود؛ چرا که این عادت مضر در تخریب کلاژن و کاهش خاصیت ارتجاعی پوست تأثیرگذار است.
-
افزایش فاصله میان پستان‌ها
افتادگی پستان‌ها می‌تواند سبب شود که بافت متراکم داخل پستان به تدریج با بافت چربی جایگزین شود و این امر ممکن است باعث گردد که پستان‌ها از هم دورتر به نظر برسند.
فاصله و افتادگی پستان‌ها بستگی به شکل و اندازه پستان دارد و این تغییرات از فردی به فرد دیگر متفاوت می‌باشد و فرق می‌کند.
نکته: افزایش حجم و تورم پستان‌ها در کنار حساسیت و درد پستان‌ها در دوران قاعدگی، از تغییرات طبیعی پستان تلقی میشوند. تورم و حساسیت پستان‌ها در این دوره به دلیل تغییرات هورمون‌ها است. میزان درد پستان‌ها هم قبل از شروع قاعدگی عموماً زیاد است و با شروع پریود، از شدت آن کاسته می‌شود.
تغییرات خطرناک پوست روی سینه و پستان شامل چه مواردی می‌شود؟
سرطان پستان و سینه در اکثر مواقع منجر به تغییرات پوستی نمی‌شود؛ البته انواعی از سرطان سینه (مانند سرطان التهابی پستان و بیماری پاژه سینه) تغییراتی را در پوست سینه ایجاد می‌کنند. در ذیل برخی از تغییرات پوستی خطرناک بیان می‌شود. لازم به ذکر است که در صورت مشاهده این تغییرات در پوست ناحیه سینه و پستان، لازم است که فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و آزمایشات لازم را در بیمارستان و آزمایشگاه انجام دهید.
-
ایجاد جوش‌ها و بثورات همراه با خارش
جوش‌ها و بثوراتی که روی پوست سینه ظاهر میشوند و با خارش همراه هستند، ممکن است یکی از علائم سرطان سینه باشند. لذا، باید به آن توجه شود.
-
پوسته‌پوسته شدن شبیه اگزما
پوسته‌پوسته شدن پوست سینه که مشابه اگزما به نظر می‌رسد، می‌تواند از نشانه‌های اولیه برخی انواع سرطان پستان باشد. بنابراین، نیاز به مراجعه فرد به یک پزشک متخصص است.
وجود فرورفتگی‌ها روی پوست سینه که حالتی ناهموار و شبیه به پوست پرتقال ایجاد می‌کند، می‌تواند از نشانه‌های سرطان سینه باشد. این حالت معمولاً به دلیل درگیری نسوج اطراف توده سرطانی ایجاد می‌شود.
نکته: پدیدار آمدن پوستی شبیه به پرتقال روی پوست سینه و پستان در کنار علائمی مثل گرمی، قرمزی و درد، احتمال ابتلاء به سرطان سینه التهابی را افزایش می‌دهد.
-
چروک‌شدن پوست سینه و پستان
چروک شدن پوست ممکن است نشانه‌ای از وجود تومور زیر پوست سینه باشد که باعث کشیدگی و تغییر ساختار سطح پوست می‌شود. توجه داشته باشید که کشیدگی پوست لزوماً به منزله ابتلاء به سرطان نیست و می‌تواند ناشی از توده‌های خوش‌خیم هم باشد.
-
ضخیم شدن پوست روی پستان و سینه
ضخیم شدن و یا تورم پوست ممکن است به دلیل انسداد غدد لنفاوی باشد و یکی از علائم سرطان سینه یا لنفوم در این ناحیه محسوب می‌شود. این مورد هم نیاز به توجه دارد.
-
وجود زخم‌های پوستی در ناحیه سینه
تهاجم سلول‌های سرطانی می‌تواند باعث ایجاد زخم روی پوست سینه شود. وجود این زخم‌ها از علائم جدی سرطان سینه می‌باشد و نیاز به بررسی سریع دارد.
-
برآمدگی عروق زیر جلدی
برآمدگی عروق زیر پوست در ناحیه خاصی از سینه نیز می‌تواند یکی دیگر از نشانه‌های سرطان سینه باشد. به همین دلیل، نیاز به توجه دارد.
آیا تغییر رنگ پوست می‌تواند نشانه‌ای از سرطان سینه باشد؟
اگر تغییر رنگ پوست بدون دلیل مشخصی مانند ضربه، آسیب یا التهاب رخ دهد، باید آن را جدی گرفت؛ چون ممکن است علامتی از یک مشکل جدی، مانند سرطان سینه باشد.
تغییر رنگ پوست سینه ممکن است در افراد با رنگ پوست متفاوت به شکل‌های گوناگون ظاهر گردد. برای مثال، در پوست‌های روشن، ممکن است به صورت قرمزی دیده شود، در حالی که در پوست‌های تیره‌تر به شکل لکه‌های تیره یا تغییر رنگ واضح ظاهر گردد.
دلایل دیگر تغییر پوست روی سینه و پستان (به جزء سرطان)
از جمله بیماری‌هایی که می‌توانند باعث تغییرات پوستی ناحیه پستان و سینه شوند موارد زیر هستند:
- درماتیت نوک پستان (Nipple dermatitis): التهاب پوست نوک یا اطراف نوک پستان.
- بیماری اکتازی مجاری سینه (Duct ectasia): التهاب و گشاد شدن مجاری شیری در سینه.
- ماستیت (Mastitis): عفونت بافت سینه، معمولاً در زنان شیرده.
- آبسه سینه: تجمع چرک در بافت سینه، اغلب ناشی از عفونت.
- کاندیدیازیس (Candidiasis): عفونت قارچی ناشی از مخمر کاندیدا.
- زونا: راش دردناک پوستی ناشی از ویروس آبله‌مرغان.
- درماتیت آتوپیک (اگزما): بیماری مزمن پوستی با مشخصه خارش، قرمزی و التهاب پوست.
- پسوریازیس (Psoriasis): بیماری خودایمنی مزمن که باعث ایجاد لکه‌های قرمز و پوسته‌پوستی می‌شود.
- کهیر: برجستگی‌های خارش‌دار روی پوست که معمولاً ناشی از واکنش آلرژیک است.
- درماتیت سبورئیک (Seborrheic dermatitis): بیماری پوستی شایع که باعث ایجاد لکه‌های پوسته‌پوستی و خارش‌دار، اغلب در پوست سر، صورت و بالای سینه می‌شود.
مدت زمان ایجاد تغییرات پوستی در سرطان سینه و پستان
مدت زمان ایجاد تغییرات پوستی با توجه به نوع سرطان سینه متفاوت است. به عنوان مثال، تغییرات پوستی ناشی از سرطان سینه التهابی، که از تهاجمی‌ترین انواع سرطان سینه محسوب می‌گردد، در عرض 3 تا 6 هفته به وضوح نمایان می‌شود و با گذشت زمان بدتر هم می‌گردد.
با تغییر پوست روی سینه و پستان چه زمانی نیاز به مراجعه پزشک برای تشخیص است؟
اگر متوجه تغییرات قابل توجهی در پوست سینه خود شدید، مانند ظاهر پوست شبیه به پوست پرتقال، فرورفتگی‌های پوستی، بثورات یا لکه‌های جدید، تغییر در رنگ و بافت پوست، یا هرگونه نشانه غیرعادی دیگری، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
پزشک متخصص با انجام بررسی‌های دقیق، علت این تغییرات را مشخص خواهد کرد. این بررسی‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معاینه فیزیکی کامل
پزشک سینه‌های شما را به دقت معاینه می‌کند تا هرگونه توده، تورم، قرمزی، فرورفتگی یا تغییر دیگری را شناسایی کند. پزشک معمولاً مراحل زیر را طی می‌کند:
- مشاهده ظاهری سینه‌ها: پزشک به دنبال هرگونه تغییر در اندازه، شکل، رنگ، پوست، نوک سینه‌ها و هاله اطراف آنها می‌گردد.
- لمس سینه‌ها: پزشک با استفاده از نوک انگشتان، به آرامی تمام قسمت‌های سینه را لمس می‌کند تا هرگونه توده، سفت شدن، یا ضخیم شدن را احساس کند.
- بررسی زیر بغل: پزشک زیر بغل را نیز معاینه می‌کند تا هرگونه تورم یا غدد لنفاوی متورم را بررسی کند.
- بررسی نوک سینه‌ها: پزشک نوک سینه‌ها را فشار می‌دهد تا هرگونه ترشح غیرعادی را بررسی کند.
ماموگرافی
ماموگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که از اشعه ایکس با دوز پایین برای ایجاد تصاویر دقیق از بافت سینه استفاده می‌شود. این روش یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه است، زیرا می‌تواند تغییرات در بافت سینه را حتی قبل از اینکه با لمس قابل تشخیص باشند، نشان دهد.
در حین ماموگرافی، تکنسین متخصص پستان شما را روی دستگاه ماموگرافی قرار می‌دهد و با استفاده از صفحات مخصوص، پستان شما را به آرامی فشرده می‌کند. این کار باعث می‌شود تا بافت سینه پهن شده و تصاویر واضح‌تری گرفته شود. سپس، دستگاه اشعه ایکس با دوز پایین از زوایای مختلف از سینه شما تصویربرداری می‌کند.
سونوگرافی
سونوگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر از داخل بدن استفاده می‌کند. این امواج صوتی به بافت‌های بدن تابیده میشوند و پس از برخورد با آنها بازتاب می‌یابند. دستگاه سونوگرافی این امواج بازتاب شده را دریافت کرده و به تصاویر تبدیل می‌کند.
در برخی موارد، نتایج ماموگرافی ممکن است مبهم یا نگران‌کننده باشد. سونوگرافی می‌تواند به عنوان یک روش مکمل، اطلاعات بیشتری در مورد توده‌های مشکوک یا نواحی غیر طبیعی ارائه دهد.
ام آر آی (MRI)
ام آر آی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی روشی پیشرفته برای تصویربرداری از داخل بدن است که بدون استفاده از اشعه ایکس، تصاویر بسیار دقیق و با جزئیات بالا از بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌کند. این روش در تشخیص و درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها بسیار مفید است. ام آر آی می‌تواند تومورهای کوچک و بافت‌های غیر طبیعی را که در ماموگرافی یا سونوگرافی دیده نمی‌شوند، تشخیص دهد.
بیوپسی
بیوپسی روشی است که در آن نمونه کوچکی از بافت مشکوک در سینه برداشته می‌شود و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا تشخیص قطعی سرطان داده شود. این روش تنها راه برای تشخیص قطعی سرطان سینه است و به پزشک کمک می‌کند تا بهترین روش درمان را برای بیمار انتخاب کند.
آزمایش خون
برخی آزمایش‌های خون خاص می‌توانند به تشخیص علت تغییرات پوستی و ارزیابی وضعیت کلی سلامتی کمک کنند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل بررسی سطح هورمون‌ها، نشانگرهای التهابی و سایر عوامل مرتبط با بیماری‌های پستان باشد. آزمایش خون برای تشخیص سرطان سینه، معمولاً برای اندازه‌گیری سطح برخی مواد خاص در خون انجام می‌شود که ممکن است نشان‌دهنده وجود سرطان یا نوع خاصی از آن باشد. از جمله این آزمایش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اندازه‌گیری سطح مارکرهای توموری مانند CA 15-3 و CEA
- اندازه‌گیری هورمون‌های استروژن و پروژسترون
- بررسی وجود گیرنده‌های هورمونی (ER و PR) و پروتئین HER2 روی سلول‌های سرطانی
نتایج این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کند تا نوع سرطان، مرحله پیشرفت بیماری و بهترین روش درمان را تعیین کند. با این حال، آزمایش خون به تنهایی برای تشخیص قطعی سرطان سینه کافی نیست و باید همراه با سایر روش‌های تشخیصی مانند ماموگرافی، سونوگرافی و بیوپسی مورد استفاده قرار گیرد.
برای درخواست هرگونه مشاوره تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش تشخیص سرطان پستان (سینه)، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.
آنچه از مقاله «بررسی علائم و تشخیص تغییر پوست روی سینه و پستان» آموختیم
تشخیص و شناخت تغییرات غیرطبیعی و خطرناک پوست روی پستان و سینه برای حفظ سلامت پستان اهمیت بسیاری دارد. اگرچه اکثر تغییرات پوست این ناحیه طبیعی هستند، اما برخی از آنها ممکن است نیاز به بررسی پزشکی داشته باشند.
تغییراتی همچون ترک‌های پوستی، افتادگی و تغییر در فاصله بین پستان‌ها، به طور طبیعی با افزایش سن یا برخی عوامل دیگر مانند تغییرات هورمونی، کاهش انعطاف‌پذیری پوست، بارداری و سیگار کشیدن اتفاق می‌افتد و اغلب بدون خطر هستند و نیاز به نگرانی ندارند.
در مقابل، تغییرات پوستی در سینه و پستان مانند پوسته‌پوسته شدن، چروک شدن و کشیدگی، فرورفتگی، ظاهر پوست پرتقال، ضخیم شدن، ایجاد لکه‌ها یا بثورات جدید، تغییر رنگ پوست (بدون دلیل مشخص)، وجود زخم‌ها پوستی و برآمدگی عروق می‌توانند از علائم جدی و مهم برخی بیماری‌ها (همانند سرطان سینه) باشند.
مراجعه به پزشک در صورت مشاهده این تغییرات (منظور موارد بالا)، که نگران‌کننده و خطرناک هستند، می‌تواند به تشخیص و درمان زودهنگام مشکلات احتمالی کمک کند. پزشک متخصص می‌تواند به طور دقیق، با استفاده از ابزارهای مختلف (مانند MRI سینه و ماموگرافی) و تجویز آزمایشات مختلف، دلایل تغییر پوست روی سینه و پستان را شناسایی کند و در صورت نیاز اقدامات درمانی مناسب را انجام دهد.
منابع:
