جفت قدامی یکی از وضعیتهای معمول در دوران بارداری است که زمانی رخ میدهد که جفت در دیواره جلویی رحم رشد میکند. این حالت ممکن است باعث شود حرکات جنین کمتر احساس شود یا شنیدن ضربان قلب جنین برای پزشک کمی دشوارتر شود. با این حال، جفت قدامی معمولا مشکل یا عارضه جدی ایجاد نمیکند. آگاهی از این وضعیت میتواند به کاهش نگرانیهای مادران باردار کمک کند و اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر بارداری در اختیار آنان قرار دهد. در ادامه این مقاله از تهران لب، به شکل کامل توضیح میدهیم که جفت قدامی چیست، چرا این عارضه اتفاق میافتد و نکات مربوط به آن را تشریح میکنیم.
چرا برخی افراد جفت قدامی دارند؟ جفت قدامی چقدر شایع است؟
جفت قدامی به این معناست که جفت در جلوی رحم و نزدیکترین نقطه به شکم شما قرار گرفته است. این وضعیت در دوران بارداری شایع است و معمولا جای نگرانی ندارد. جفت قدامی در زمان انجام سونوگرافی، معمولا بین هفتههای 18 تا 21 بارداری، تشخیص داده میشود.
جفت زمانی شکل میگیرد که تخمک بارور شده به دیواره رحم شما متصل میشود. این عضو مواد مغذی، هورمونها و اکسیژن را از بدن شما به جنین منتقل کرده و از طریق بند ناف به او میرساند. همچنین مواد زائد جنین را دفع میکند. در حالت عادی، جفت در پشت یا بالای رحم رشد میکند، اما در جفت قدامی این عضو در جلوی رحم تشکیل میشود. جفت قدامی را میتوان به یک بالشتک بین شکم شما و جنین تشبیه کرد.
با رشد شکم، جفت نیز ممکن است حرکت کند؛ به این معنا که جفتی که ابتدا در جلوی رحم بوده، ممکن است در طول بارداری به سمت بالای رحم حرکت کند. جفت قدامی هیچ مشکلی برای سلامت شما یا جنین ایجاد نمیکند و در اکثر موارد تاثیر قابلتوجهی بر بارداری نخواهد داشت.
علت اینکه چرا تخمک بارور شده به جای دیگر نقاط رحم در جلوی آن لانهگزینی میکند مشخص نیست. دیواره جلویی رحم هم مکانی طبیعی برای لانهگزینی تخمک و رشد جفت محسوب میشود و این وضعیت هیچ تاثیری بر توانایی جفت در تامین مواد مغذی مورد نیاز جنین ندارد.
جفت قدامی پدیدهای رایج در بارداری است. جفت در حدود 50 درصد از بارداریها در جلوی رحم قرار میگیرد. یک مطالعه نشان داده است که جفت قدامی در افرادی که گروه خونی O مثبت دارند بیشتر دیده میشود. مطالعه دیگری نیز اشاره کرده که خوابیدن روی شکم در زمان لقاح ممکن است به لانهگزینی تخمک در جلوی بدن مرتبط باشد. با این حال، برای تایید این یافتهها به شواهد علمی بیشتری نیاز است.
تفاوت بین جفت قدامی و خلفی چیست؟
محل رشد جفت در رحم به نقطه لانهگزینی تخمک بارور شده بستگی دارد (جایی که تخمک به دیواره رحم متصل میشود). جفت میتواند در مکانهای مختلفی در دوران بارداری شکل بگیرد که عبارتند از:
- خلفی: نزدیک به ستون فقرات، در پشت رحم
- قدامی: جلوی رحم، نزدیک به ناحیه شکمی
- جفت پایین قرار گرفته: در قسمت پایین رحم، پوشاننده تمام یا بخشی از دهانه رحم
- جانبی: در سمت چپ یا راست رحم
- جفت فوندال: در بالای رحم
جفت قدامی چگونه بر بارداری تاثیر میگذارد؟
داشتن جفت قدامی به هیچ وجه به جنین آسیبی نمیرساند. بزرگترین تاثیر آن میتواند این باشد که مدت بیشتری طول بکشد تا حرکات جنین را احساس کنید. به همین دلیل، شنیدن صدای ضربان قلب جنین در سونوگرافی داپلر یا انجام برخی آزمایشهای جنینی (مانند آمنیوسنتز) ممکن است چالشبرانگیزتر باشد.
علائم جفت قدامی چیست؟
داشتن جفت قدامی معمولا علائم خاصی ایجاد نمیکند و در بیشتر مواقع جای نگرانی نیست. با این حال، برخی نشانههای قابل توجه مرتبط با جفت قدامی عبارتند از:
- ضربان قلب جنین: ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا پزشک با استفاده از سونوگرافی داپلر ضربان قلب جنین را تشخیص دهد. در این روش، دستگاه داپلر روی شکم حرکت داده میشود تا ضربان قلب جنین شناسایی شود. در جفت قدامی، این فرایند ممکن است به دلیل قرار گرفتن جفت بین جنین و دستگاه داپلر طولانیتر شود.
- حرکات جنین: ممکن است حرکات لگد زدن یا مشت زدن جنین را دیرتر از کسانی که جفت خلفی دارند، احساس کنید. اکثر افراد در حدود هفته 18 بارداری حرکات جنین را حس میکنند، اما در جفت قدامی، این حرکات ممکن است تا بعد از هفته 20 احساس نشوند. همچنین، ممکن است حرکات ضعیفتر یا ملایمتر باشند؛ زیرا جفت به عنوان مانعی بین جنین و شکم عمل میکند.
علت جفت قدامی چیست؟
جفت قدامی ناشی از چیزی نیست که شما بتوانید آن را کنترل کنید. پس از بارور شدن تخمک، این تخمک به دیواره رحم متصل میشود و در همان مکان جفت رشد میکند. رشد جفت در جلوی رحم تاثیری بر عملکرد آن یا روند مدیریت بارداری ندارد.
آیا جفت قدامی برای بارداری خطرناک است؟
جفت قدامی میتواند با خطراتی همراه باشد، اما اغلب این خطرات تهدید جدی برای شما یا جنین ایجاد نمیکنند. خطرات احتمالی در عرضه جفت قدامی شامل موارد زیر میشود:
- جفت سرراهی: در این حالت، جفت بخشی یا تمام دهانه رحم را میپوشاند. این وضعیت میتواند منجر به خونریزی خفیف تا شدید واژینال شود و عوارضی به همراه داشته باشد.
- زایمان سزارین: اگر جفت سرراهی داشته باشید، احتمال نیاز به زایمان سزارین بیشتر است؛ زیرا جفت ممکن است مانع خروج جنین از طریق واژن شود.
- درد زایمان در پشت: جفت قدامی احتمال قرار گرفتن جنین در وضعیت OP (اکسیپوت خلفی) را افزایش میدهد. در این وضعیت، سر جنین پایین است اما پشت او به پشت مادر چسبیده و صورتش به سمت بالا قرار دارد. این حالت میتواند زایمان را طولانیتر کرده و باعث افزایش درد در ناحیه کمر شود.
حرکات جنین با جفت قدامی چگونه احساس میشود؟
وقتی جفت قدامی دارید، ممکن است احساس لگد زدن، مشت زدن یا حرکت جنین دشوارتر باشد. علت این موضوع این است که جفت به عنوان یک مانع بین شکم شما و جنین عمل میکند. معمول است که حرکات جنین را تا بعد از هفته 20 بارداری احساس نکنید، زیرا پیش از این زمان، ممکن است جنین به اندازه کافی قوی لگد نزند که بتوانید آن را از طریق جفت حس کنید.
آیا جفت قدامی باعث بزرگتر شدن شکم میشود؟
شکل یا اندازه شکم شما در صورت داشتن جفت قدامی تغییری نمیکند. جفت یک عضو نسبتا نازک است؛ بنابراین تاثیری بر شکل یا اندازه شکم شما نخواهد داشت.
آیا جفت قدامی میتواند خودبهخود تغییر کند؟
بله، جفت قدامی ممکن است با پیشرفت بارداری بهطور خودبهخود جابهجا شود. با گسترش رحم برای جای دادن جنین در حال رشد، جفت نیز بهطور طبیعی جابهجا میشود. پزشک شما تنها در صورتی که جفت بخشی از دهانه رحم را پوشانده باشد، دوباره موقعیت جفت را بررسی میکند.
جفت قدامی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما محل قرارگیری جفت را در طول سونوگرافی تعیین میکند. این سونوگرافی معمولا بین هفتههای 18 تا 21 بارداری انجام میشود و گاهی به آن سونوگرافی آناتومی گفته میشود. در این بررسی، اندازه جنین و تمام اندامهای آن اندازهگیری میشود. از آنجایی که جفت ممکن است با گسترش رحم جابجا شود، تشخیص جفت قدامی معمولا تا حدود هفته 20 بارداری به تعویق میافتد.
چگونه میتوانم خطر داشتن جفت قدامی را کاهش دهم؟
هیچ کاری نمیتوانید انجام دهید تا خطر داشتن جفت قدامی را کاهش دهید. جفت شما در محلی که تخمک بارور شده در پوشش داخلی رحم لانهگزینی میکند، رشد خواهد کرد.
آیا جفت قدامی نیاز به درمان دارد؟
برای جفت قدامی نیازی به درمان نیست؛ زیرا معمولا عارضهای ایجاد نمیکند. درمان تنها در صورتی ضروری است که جفت سرراهی یا سایر مشکلات بارداری وجود داشته باشد.
جفت قدامی و زایمان
آیا با جفت قدامی میتوان زایمان طبیعی داشت؟
بله، با وجود جفت قدامی همچنان میتوانید زایمان طبیعی داشته باشید. جفت قدامی تاثیری بر نحوه زایمان شما ندارد. تنها زمانی که زایمان طبیعی ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد، در صورت وجود جفت سرراهی است.
آیا جفت قدامی بر زایمان سزارین تاثیر میگذارد؟
خیر، جفت قدامی تاثیری بر زایمان سزارین ندارد. پزشک شما با استفاده از سونوگرافی محل جفت را تعیین کرده و بهترین نقطه را برای ایجاد برش انتخاب میکند. بنابراین خطری در سزارین از طرف جفت قدامی مادر و کودک را تهدید نمیکند.
چگونه میتوانم خطر داشتن جفت قدامی را کاهش دهم؟
هیچ کاری نمیتوانید انجام دهید تا خطر داشتن جفت قدامی را کاهش دهید. جفت شما در محلی که تخمک بارور شده در پوشش داخلی رحم لانهگزینی میکند، رشد خواهد کرد.
تاثیر جفت قدامی بر روحیه مادر
چالشبرانگیزترین بخش داشتن جفت قدامی این است که حرکات جنین را کمتر احساس میکنید. اگر مادر برای اولین بار هستید، ممکن است تعجب کنید که چرا لگدها را به اندازهای که انتظار داشتید، زودتر یا قویتر حس نمیکنید. این موضوع ممکن است باعث ایجاد اضطراب شود تا زمانی که حرکات جنین را احساس کنید. اما احتمالا به مرور زمان فراموش میکنید که جفت قدامی دارید؛ زیرا این وضعیت هیچ مشکلی ایجاد نمیکند.
آیا جفت پایین قرار گرفته و جفت قدامی یکسان هستند؟
خیر، جفت پایین قرار گرفته و جفت قدامی یکسان نیستند. جفت پایین قرار گرفته به این معنی است که جفت شما در پایین رحم قرار دارد و بخشی یا تمام دهانه رحم را میپوشاند. این وضعیت یک عارضه بارداری است که میتواند منجر به خونریزی خفیف تا شدید شود. اما جفت قدامی به این معناست که جفت شما در جلوی رحم قرار دارد. این وضعیت معمولا خونریزی ایجاد نمیکند و معمولا مشکلی ایجاد نمیکند. شما ممکن است همزمان هر دو وضعیت را داشته باشید (جفت قدامی همراه با جفت پایین قرار گرفته). در این صورت، پزشک شما برای جفت پایین قرار گرفته (که به آن جفت سرراهی نیز گفته میشود) درمان شما را انجام خواهد داد.
آزمایش تشخیص جفت قدامی در منزل و شرایط انجام این آزمایش در منزل
تشخیص موقعیت جفت، از جمله جفت قدامی، معمولاً با استفاده از سونوگرافی در دوران بارداری انجام میشود. این روش نیازمند تجهیزات تخصصی و مهارتهای پزشکی است که بهطور معمول در مراکز درمانی و توسط متخصصان صورت میگیرد. بنابراین، انجام این نوع سونوگرافی در منزل امکانپذیر نیست.
با این حال، برخی آزمایشگاهها خدمات نمونهگیری در منزل را برای آزمایشهای خون و ادرار ارائه میدهند. آزمایشگاه تهران لب یکی از این مراکز است که با استفاده از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب، خدمات نمونهگیری در منزل را فراهم میکند. شما میتوانید با تماس تلفنی یا از طریق وبسایت این آزمایشگاه، درخواست خود را برای انجام آزمایش در منزل ثبت کنید.
با این وجود، برای تشخیص موقعیت جفت، همچنان نیاز به مراجعه به مراکز تخصصی تصویربرداری و انجام سونوگرافی توسط پزشکان متخصص دارید.
آنچه از مقاله «جفت قدامی چیست؟» آموختیم
جفت قدامی یک وضعیت شایع در دوران بارداری است. ممکن است باعث شود که حرکات جنین را دشوارتر احساس کنید. این وضعیت هیچ عارضهای برای بارداری شما ایجاد نمیکند. اگر نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک با ارائه دلایل کافی شما را مطمئن میکند که جنین شما سالم است. در صورتی هم که نیاز به انجام آزمایش خاصی برای بررسی وضعیت باشد، پزشک آزمایش مورد نیاز را برای شما تجویز خواهد کرد. برای انجام انواع آزمایش از جمله آزمایش خون، ادرار و…، میتوانید به صورت حضوری یا غیرحضوری از خدمات آزمایشگاه تهران لب بهرهمند شوید.
منبع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23306-anterior-placenta