اگر در سه ماهه دوم یا سوم بارداری باشید، احتمالاً متوجه میشوید که شکم شما تکانهای ناگهانی و لحظهای را حس میکند. جنین با رشد در رحم مادر حرکتهایی انجام میدهد که طبیعی هستند؛ لگد زدن، چرخیدن، تکان خوردن و حرکتهای مشابه دیگر. یکی دیگر از فعالیتهایی که مادر متوجه آن میشود، سکسکه جنین است. سکسکه جنین در اثر تنفس کودک در داخل مایع آمنیوتیک اتفاق میافتد. اما آیا این سکسکه طبیعی است؟ در ادامه مقاله توضیح میدهیم که سکسکه جنین چیست و چرا اتفاق میافتد. هچنین توضیح میدهیم که سکسکه جنین میتواند خطرناک باشد یا خیر.
سکسکه جنین در بارداری
احتمالاً میتوانید تا حدودی حدس بزنید که سکسکه جنین چیست؛ خیلی ساده، سکسکه نوزاد در رحم مادر حرکات کوچکی است که دیافراگم کودک هنگام شروع تمرین تنفس انجام میدهد. همراه با اولین تنفسهای کودک، مایع آمنیوتیک وارد ریههای او میشود و باعث انقباض دیافراگم در حال رشد جنین می شود. نتیجه چیزی نیست به جز یک سکسکه کوچک در ر رحم مادر.
سکسکه جنین چگونه حس میشود؟
سکسکه جنین یک حرکت سریع و تقریبا ریتمیک است که میتوانید متوجه شوید که قطعاً از طرف کودک میآید. در ابتدا ممکن است فکر کنید که این یک ضربه نرم از پاهای کودک است، اما پس از آن بارها و بارها این اتفاق میافتد؛ و بله، دوباره تکرار خواهد شد. اگر دقت کنید، متوجه خواهید شد که ریتمی شبیه ریتم سکسکههای بزرگسالان را منعکس میکند، که در اثر حرکات دیافراگم نیز ایجاد میشود ( البته در بزرگسالان، به جای مایع آمنیوتیک، با هجوم هوا همراه است).
به گفته آن براون (Anne brown)، مدیر پزشکی خدمات بهداشتی زنان در بیمارستان Inova Loudoun در لیزبورگ، ویرجینیا:
شروع سهماهه سوم زمانی است که اکثر زنان شروع به احساس سکسکه جنین میکنند. اما شما میتوانید آنها را زودتر هم در سونوگرافی مشاهده کنید؛ از طریق سونوگرافی در سهماهه اول هم این حرکات قابل مشاهده هستند، زمانی که دیافراگم کودک رشد میکند.
چرا جنین در رحم مادر سکسکه میکند؟
اکنون میدانید که سکسکه جنین چیست. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید سکسکه جنین در رحم مادر به چه دلیل رخ میدهد. بر خلاف بزرگسالان که ممکن است به دلیل خوردن سریع یا عوامل دیگری سکسکه کنند، دلایل سکسکه جنین کاملاً متفاوت است. این سکسکهها صرفاً یک عارضه جانبی از جنین هستند که تلاش میکند کارهای جدیدی را که میتواند، انجام دهد.
سکسکه جنین، نشانهای از رشد و تکامل اوست. زمانی که جنین سکسکه میکند، در واقع عضلات تنفسی و گوارشی خود را تمرین میدهد و برای زندگی خارج از رحم آماده میشود. این عمل به تقویت ریهها و آمادگی برای تنفس اولین نفس کمک میکند. اما با شروع سکسکه جنین در رحم مادر، چه اتفاقی میافتد؟
سیستم جنین
توانایی کودک در دم و بازدم مایع آمنیوتیک، و در نتیجه سکسکه، نشانه خوبی است که دیافراگم آنها به خوبی در حال رشد است. دکتر براون میگوید: این فرآیند در واقع حدود هفته دهم بارداری آغاز میشود، اگرچه احتمالاً تا چند ماه دیگر نمیتوانید سکسکه جنین را احساس کنید.
سیستم عصبی کودک
به گفته برندی رینگ (Brani Ring)، متخصص زنان و زایمان در Mile High OB-GYN در دنور (Denver):
سکسکه جنین نشاندهنده فعال شدن عصب کنترلکننده دیافراگم است. این سکسکهها نشان میدهند که احتمالاً مغز و نخاع کودک سالم هستند و کار خود را به خوبی انجام میدهند.
به عبارت دیگر، سکسکه جنین به این معنی است که کودک از نظر عصبی به اندازه کافی رشد کرده است تا بتواند در خارج از رحم زنده بماند، که قطعاً خبر خوبی است!
عکسالعملهای کودک
کودک علاوه بر نفس کشیدن، مکیدن، مکیدن شست و خمیازه کشیدن را هم انجام میدهد. اینها همان کارهایی هستند که بعد از به دنیا آمدن باید توانایی انجام آنها را داشته باشد.
شار لا پورت (Shar La Porte)، مامای متخصص در Midwifery Care NYC در بروکلین، نیویورک، میگوید:
همه این فعالیتها (مکیدن، نفس کشیدن و…) میتواند منجر به سکسکه جنین در رحم مادر شود.
سکسکه جنین هر چند وقت یک بار طبیعی است؟
از آنجایی که هر بارداری در هر فردی تقریباً منحصر به فرد است، هیچ قانون مشخصی در مورد اینکه سکسکه جنین چقدر باید اتفاق بیافتد یا نباید رخ دهد وجود ندارد.
La Porte توضیح میدهد:
سکسکههای جنین میتوانند هرازگاهی، اغلب و حتی گاهی اوقات چندین بار در روز رخ دهند.
با این حال، به نظر میرسد برخی از نوزادان زیاد سکسکه نمیکنند؛ این اتفاق نیز خوب است، البته تا زمانی که شما حرکات دیگری را در شکم خود احساس کنید. توجه داشته باشید که اگر روزانه شمارش لگد را با کودک خود انجام میدهید (یعنی تعداد دفعات حرکت آنها در طول یک ساعت در همان زمان از روز را ثبت میکنید)، سکسکه را به عنوان بخشی از آمار حرکات خود حساب نکنید.
با نزدیک شدن به سه ماهه سوم، احتمالاً با ریتمهای کودک خود آشنا شدهاید. همچنین این دوره همان زمانی است که احتمالاً سکسکههای مکرر را در رحم خود احساس خواهید کرد که با نزدیکتر شدن به زایمان کاهش مییابد. اگر در طی سه تا چهار هفته منتهی به موعد زایمان تعداد سکسکهها افزایش یافتند، با پزشک خود تماس بگیرید تا مطمئن شوید که مشکل از بند ناف نیست.
چگونه سکسکه جنین را متوقف کنیم؟
هرچند که سکسکه جنین در رحم طبیعی است اما این سکسکهها میتواند کاملاً حواستان را پرت کند؛ بهخصوص اگر میخواهید مثلاً یک جلسه کاری را پشت سر بگذارید!
اما همانطور که در مورد سکسکه خود ما وجود دارد، راه مطمئنی برای جلوگیری از سکسکه کودک در رحم مادر وجود ندارد. تغییر موقعیت، راه رفتن و نوشیدن آب ممکن است موثر باشد؛ زیرا هر محرک جدیدی کودک را تشویق میکند تا رویه را عوض کند. اما بهترین راه برای مقابله با سکسکه جنین چیست؟
به سادگی آنها را در آغوش بگیرید!
دکتر براون می گوید:
سکسکه جنین یکی از بخشهای بارداری است. در نهایت به جایی میرسد که شما زیاد متوجه آنها نخواهید شد. پس بهترین کار این است که وجود این سکسکهها را با لذت بردن از اینکه جنین شما سالم است، با جان و دل بپذیرید.
چه زمانی سکسکه جنین نگرانکننده است؟
اکنون شاید برایتان سوال شود که چگونه میتوانید مطمئن شوید که حرکاتی که احساس میکنید طبیعی هستند؟ یا آیا سکسه جنین باعث سقط جنین میشود؟سکسکه جنین یک پدیده کاملاً طبیعی و بیضرر است.
سکسکه جنین به هیچ عنوان باعث سقط جنین نمیشود!
برخی تصورات اشتباه درباره سکسکه جنین وجود دارد که شامل موارد زیر میباشد:
- سکسکه جنین نشانه مشکل است؟ این تصور کاملاً اشتباه است. سکسکه جنین نشاندهنده سلامت و رشد طبیعی جنین است.
- سکسکه جنین باعث پیچخوردگی بند ناف میشود؟ هیچ ارتباط مستقیمی بین سکسکه جنین و پیچخوردگی بند ناف وجود ندارد.
- سکسکه جنین نشاندهنده کمبود اکسیژن جنین است؟ این تصور نیز غلط است. سکسکه جنین به دلیل تحریک عصب واگ رخ میدهد و ارتباطی با کمبود اکسیژن ندارد.
به غرایز خود اعتماد کنید. هرگز در تماس با پزشک زنان و زایمان خود در مطرح کردن سوالات یا نگرانیها خود تردید نکنید. اگرچه سکسکه جنین برای نوزاد کاملاً طبیعی و نشانهای از سلامت است، هر گونه نگرانی در مورد حرکات کودک باید فوراً برطرف شود و تحت نظر متخصص باشد.
بنابراین نگرانی از بابت وجود این حرکات نداشته باشید اما زمانی که احساس کردید روند حرکات غیرطبیعی شده است یا تغییری را حس میکنید، فوراً با پزشک خود مشورت نمایید.
چگونه سکسکه جنین را متوقف کنیم؟
دانستیم که سکسکه جنین خطرناک نیست و یک واکنش طبیعی از طرف جنین است. این سکسکهها دردناک نیستند. اما این اپیزودها معمولاً نباید بیش از 15 دقیقه طول بکشد. با این حال، برخی از حرکات جنین میتواند باعث ناراحتی مادر شود و آرامش و یا حتی به خواب رفتن را برای افراد باردار دشوار کند.
برخی از نکات برای کاهش ناراحتی حرکات جنین عبارتند از:
- به سمت چپ بدن دراز کشیدن
- استفاده از بالش برای حمایت از ضربه و کاهش فشار از ستون فقرات
- داشتن یک رژیم غذایی متنوع و مغذی
- ادامه دادن به ورزش سبک تا زمانی که بیخطر باشد
- هیدراته نگه داشتن بدن با نوشیدن آب فراوان
- پایبندی به زمان خواب منظم و چرت زدن در روز، در صورت لزوم
چگونه فرق سکسکه جنین با لگد زدن او را تشخیص دهیم؟
همانطور که گفته شد، حرکات جنین به شکل معمول از سهماهه سوم بارداری امری طبیعی است و مادر به تدریج با این حرکات آشنایی کامل پیدا میکند. همین امر باعث میشود که مادر بتواند حرکات جنین را از سکسکه جنین تشخیص دهد.
اما در حالت کلی میتوان گفت که لگد زمانی اتفاق میافتد که کودک در رحم مادر احساس ناراحتی کند. همچنین خوردن خوراکیهای شیرین، گرم یا سرد موجب تحریک جنین میشود و در نتیجه کودک شروع به لگد زدن میکند.
برای تشخیص فرق لگد زدن و سکسکه جنین، بهترین راه این است که مادر موقعیت بدن خود را تغییر دهد؛ با تغییر وضعیت بدن معمولاً جنین راحت شده و لگد زدن را متوقف میکند. راه سوم برای تشخیص تفاوت میان لگد زدن جنین و سکسکه هم این است که به ریتم حرکات توجه کنید. همانطور که گفته شد، سکسکه جنین معمولاً حرکات ریتم داری است و با کمی دقت متوجه میشوید که حرکات جنین ریتم سکسکه دارد یا نه.
آنچه از مقاله «سکسکه جنین چیست؟ علائم، خطرات، روش متوقف کردن» آموختیم
در این مقاله دانستیم که سکسکه جنین چیست و چه عواملی موجب ایجاد این حکارت در جنین میشوند. همچنین گفته شد که سکسکه برای جنین امری طبیعی است و در صورت احساس این حرکات نه تنها نباید نگران شوید، بلکه در مورد سلامت مغز، نخاع و ریههای کودک نیز تا حدودی مطمئن میشوید. در نهایت در صورتی که احساس کردید سکسکه جنین و حرکات او غیرطبیعی شده و تفات زیادی در آنها ایجاد شده است، به پزشک خود مراجعه کنید.
مقاله مرتبط: مراقبت های دوران بارداری
منبع: