کاپ قاعدگی چیست؟ | آموزش روش استفاده، مزایا و معایب

پریود یا قاعدگی، دوره‌ای که می‌تواند محدودکننده باشد. چه با دردهای شدید همراه باشد و چه بدون آن، قاعدگی می‌تواند فعالیت‌های روزمره ما را تحت تاثیر قرار دهد. نگرانی در مورد لکه‌بینی غیرمنتظره، تعویض مکرر نوار بهداشتی یا تامپون، و هزینه‌های بالای این محصولات یکبار مصرف، از جمله دغدغه‌های بسیاری از زنان است.

اما آیا راه حل بهتری وجود دارد؟ بله، کاپ قاعدگی! این محصول بهداشتی قابل استفاده مجدد، جایگزین مناسبی برای محصولات یکبار مصرف است و می‌تواند راحتی و آزادی عمل بیشتری را برای شما به ارمغان آورد.

کاپ قاعدگی می‌تواند آزادی عمل بیشتری را به زنان هدیه دهد و به آن‌ها اجازه دهد تا بدون نگرانی از محدودیت‌های قاعدگی، به زندگی روزمره خود ادامه دهند. این محصول نه تنها به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است، بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک می‌کند. اگرچه ممکن است در ابتدا نیاز به کمی زمان برای عادت کردن به کاپ قاعدگی باشد، اما مزایای آن در طولانی مدت بسیار بیشتر از معایب آن است. با انتخاب کاپ قاعدگی، زنان می‌توانند تجربه قاعدگی بهتری داشته باشند و از زندگی خود لذت ببرند. در ادامه مقاله در مورد اینکه کاپ قاعدگی چیست و چه مزایا و معایبی دارد بیشتر توضیح می‌دهیم. همچنین در مورد آموزش استفاده از کاپ قاعدگی هم راهنمایی خواهیم کرد.

کاپ قاعدگی چیست؟

کاپ قاعدگی یک کاپ انعطاف‌پذیر است که برای استفاده در داخل واژن در طول دوره قاعدگی برای جمع‌آوری خون طراحی شده است. بنابراین کاپ مانند تامپون یا پد ترشحات قاعدگی شما را جذب نمی‌کند و آن را درون خود جمع می‌کند.

کاپ‌های قاعدگی یک شبه به وجود نیامد‌ه‌اند؛ در واقع این کاپ‌ها به‌شکلی از دهه 1800 وجود داشته‌اند. اولین حق ثبت اختراع برای طراحی کاپ قاعدگی در سال 1867 اعطا شده و نمونه اولیه تقریبا یک کیسه لاستیکی بود که به یک حلقه وصل شده بود.

نسخه اولیه این محصول به گونه‌ای طراحی شده بود که با وارد شدن به واژن، خون قاعدگی را جمع‌آوری کند. سپس، با استفاده از طناب متصل به آن، می‌توانست از بدن خارج شود.

امروزه استفاده از کاپ‌های قاعدگی بسیار رایج‌تر از قبل شده است. دلیل این امر هم  این است که ثابت شده است که کاپ‌ها ایمن و بسیار مؤثر هستند. یکی دیگر از مزایای استفاده از آنها این است که آنها نسبت به پد و تامپون با محیط زیست سازگارتر هستند.

اگرچه در ابتدا با مقاومت‌هایی مواجه شد، تغییر نگرش مصرف‌کنندگان نسبت به محصولات بهداشتی قابل استفاده مجدد، باعث شده است که بازار جهانی کاپ‌های قاعدگی رشد چشمگیری داشته باشد و انتظار می‌رود تا سال 2026 به 1.89 میلیارد دلار برسد.

آموزش استفاده از کاپ قاعدگی

امروزه بازار کاپ‌های قاعدگی بسیار متنوع شده و می‌توانید مدل‌های مختلفی از برندهای گوناگون را در فروشگاه‌های حضوری و آنلاین پیدا کنید. این کاپ‌ها معمولاً در دو سایز کوچک و بزرگ تولید می‌شوند تا نیازهای مختلف افراد را برآورده کنند.

• کاپ‌های سایز کوچک: برای افرادی که ترشح قاعدگی کمی دارند، زیر 30 سال هستند یا زایمان طبیعی نداشته‌اند، مناسب‌تر است.
• کاپ‌های سایز بزرگ: برای افرادی که ترشح قاعدگی متوسط تا زیاد دارند، بالای 30 سال هستند یا زایمان طبیعی داشته‌اند، گزینه بهتری است.

اکثر کاپ‌های قاعدگی از سیلیکون پزشکی یا لاستیک طبیعی ساخته می‌شوند. سیلیکون به دلیل خاصیت ضد حساسیت و بهداشتی بودن، انتخاب محبوب‌تری است.

نکته: افرادی که به لاتکس حساسیت دارند، بهتر است از کاپ‌های سیلیکونی استفاده کنند.

استفاده از کاپ قاعدگی به نظر پیچیده می‌آید اما با کمی تمرین، به راحتی به آن مسلط خواهید شد. در بخش‌های بعدی، به طور مفصل به نحوه قرار دادن و خارج کردن کاپ قاعدگی خواهیم پرداخت.

نحوه قرار دادن کاپ قاعدگی

برای قرار دادن کاپ قاعدگی مراحل زیر را دنبال کنید:

1. دست هایتان را بشویید.
2. یک لایه نازک از روغن پایه آب یا آب را روی لبه کاپ بمالید. این کار باعث می‌شود که قرار دادن کاپ راحت‌تر شود.
3. کاپ قاعدگی را از وسط تا کنید. کاپ تا شده را در یک دست قرار دهید و لبه آن را رو به بالا نگه دارید.
4. کاپ را با احتیاط وارد کنید. در حالی که آن را تاشده و لبه‌دار نگه داشته‌اید، آن را داخل واژن خود قرار دهید. این کار شبیه به قرار دادن تامپون است.
5. سپس کاپ را بچرخانید. هنگامی که کاپ داخل دهانه رحم قرار گرفت، و چند اینچ زیر دهانه رحم قرار گرفت، باید آن را بچرخانید تا کاملا باز شود. اگر به درستی قرار داده شده باشد، نباید آن را احساس کنید.

نحوه برداشتن کاپ قاعدگی

مطمئناً پس از اینکه کاپ پر شد، باید آن را به روش درست خارج کنید. برای بیرون آوردن کاپ قاعدگی، به شکل زیر عمل کنید:

• دست هایتان را بشویید.
• پایه کاپ را بگیرید و کاپ را بردارید. با استفاده از انگشت شست و اشاره، دست را به داخل واژن خود ببرید و کاپ را به حالت نیشگون بگیرید. کافی است به‌آرامی کاپ را پایین بکشید تا خارج شود.
• پس از اینکه کاپ برداشته شد، می‌توانید آن را در توالت خالی کنید.
• کاپ را بشویید؛ کاپ قاعدگی را با آب تمیز و صابون بدون عطر بشویید.

نکته: می‌توانید در تمام طول پریود خود یک بار از کاپ استفاده کنید، اما ممکن است برای جلوگیری از نشتی، لازم باشد آن را در روزهای پرترشح تعویض کنید. برای انجام این کار، کافی است کاپ خود را بعد از 12 ساعت یا زمانی که نشتی رخ داد بردارید و بشویید.

مزایا و معایب استفاده از کاپ قاعدگی

حالا که با کاپ قاعدگی و نحوه استفاده صحیح از آن آشنا شدیم، بهتر است قبل از اینکه تصمیم بگیریم از این روش جدید مدیریت قاعدگی استفاده کنیم، به بررسی دقیق‌تر مزایا و معایب آن بپردازیم. شناخت کامل این جوانب به ما کمک می‌کند تا انتخاب آگاهانه‌ای داشته باشیم و بتوانیم بهترین گزینه را برای خودمان انتخاب کنیم.

مزایای استفاده از کاپ قاعدگی

• هزینه کمتر و زباله کمتر: برخی از کاپ‌های قاعدگی برای استفاده طولانی مدت طراحی شده‌اند که نسبت به تامپون و پد باعث صرفه‌جویی قابل‌توجهی در هزینه می‌شود.
• بدون بوی اذیت‌کننده: با استفاده از کاپ قاعدگی، دیگر نگران انتشار بوی نامطلوب، آن هم در در نامناسب‌ترین زمان‌ها نخواهید بود؛ زیرا مایع درون آن مانند پد بهداشتی و تامپون در معرض هوا قرار نمی‌گیرد.
• مراجعه کمتر به داروخانه: حتی اگر یک بار در سال کاپ خود را تعویض کنید، باز هم 11 بار کمتر از روش‌های دیگر به فروشگاه یا داروخانه مراجعه خواهید کرد.
• زمان بیشتر بین تعویض‌ها: بسته به میزان ترشحی که دارید، باید هر چهار تا هشت ساعت یکبار تامپون را تعویض کنید. این در حالی است که می‌توانید تا 12 ساعت با یک کاپ قاعدگی قبل از تخلیه آن سر کنید.
• استفاده از آسان: در حالت کلی استفاده از کاپ قاعدگی آسان است، مخصوصاً اگر تا به حال از نوع بدون اپلیکاتور تامپون استفاده کرده باشید، در یادگیری نحوه قرار دادن کاپ قاعدگی مشکلی نخواهید داشت.

معایب و نکات منفی استفاده از کاپ قاعدگی

•  درآوردن و تخلیه کاپ قاعدگی: مشکل اصلی که خانم‌ها در استفاده از کاپ به آن اشاره می کنند، این است که درآوردن تمیز کاپ سخت و  تجلیه آن حال‌به‌هم‌زن است! با تمرین، بسیاری از ما می‌توانیم یک تکنیک مناسب را به کار ببریم تا درآوردن کاپ برایمان راحت‌تر شود و از عامل بیماری‌ها هم به دور باشیم. همچنین، تمیز کردن کاپ در سرویس‌های بهداشتی عمومی ممکن است برای برخی چالش‌برانگیز باشد.
• مشکل قرار دادن کاپ برای بعضی افراد: افرادی که جوان‌تر هستند و یا هرگز رابطه جنسی نداشته‌اند، ممکن است در گذاشتن کاپ‌ها مشکل داشته باشند. همچنین کسانی که IUD دارند، استفاده از کاپ قاعدگی می‌تواند رشته‌های IUD را کشیده و از جای خود خارج کند. بنابراین اگر مورد پزشکی دارید و در مورد استفاده از کاپ نگرانی دارید، با پزشک خود حتما مشورت کنید.
• مشکل تناسب کاپ با آناتومی فردی: مشکلات تناسب احتمالی آناتومی فردی می‌تواند استفاده صحیح از کاپ را دشوار کند. برای مثال، اگر دچار افتادگی رحم هستید، کاپ قاعدگی ممکن است به‌درستی در جای خود قرار نگیرد. اما برای اطمینان از اینکه هنگام قرار دادن احساس راحتی بیشتری می‌کنید، توصیه می‌شود با پزشک خود صحبت کنید و از او بخواهید شما را در این روند راهنمایی کنند.
• دشواری در درآوردن کاپ: بیرون آوردن کاپ‌های قاعدگی نیازمند کمی یادگیری است. هنگام برداشتن ساقه کاپ نباید آن را بکشید. در عوض، پایه را به‌شکل نیشگون بگیرید و بکشید و اجازه دهید مایع جمع‌آوری‌شده در توالت تخلیه شود. سپس می‌توانید آن را با آب به سادگی بشویید و دوباره قرار دهید.
• نیاز به استریلیزاسیون منظم: پس از هر پریود، کاپ را با استفاده از آب جوش یا محلول ضدعفونی‌کننده‌ای که برای شیشه شیر بچه هم استفاده می‌شود، استریل کنید.

آیا کاپ قاعدگی باعث عفونت می‌شود؟

بر اساس گزارش‌هایی که در مراکز بهداشتی شده است، عفونت از عوارض نادر استفاده از کاپ قاعدگی است. اگر عفونتی اتفاق بیافتد، معمولاً بیشتر از انتقال باکتری از دست به کاپ اتفاق افتاده است تا اینکه صرفا از خود کاپ باشد.

بنابراین به‌راحتی، با شستن کامل دست‌ها با آب گرم و صابون آنتی‌باکتریال قبل از دست زدن به کاپ، خطر عفونت خود را کاهش دهید. همچنین باید کاپ خود را قبل و بعد از استفاده با آب گرم و صابون ملایم و بدون عطر و پایه آب بشویید.

تفاوت تامپون و کاپ قاعدگی

تامپون‌ها و کاپ‌های قاعدگی هر دو محصولاتی هستند که برای مدیریت دوران قاعدگی استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد که در زیر به آن اشاره شده است:

• جنس و ساختار: تامپون‌ها معمولاً از الیاف جاذب مانند پنبه ساخته شده‌اند و به شکل لوله‌های کوچکی هستند که درون واژن قرار می‌گیرند. کاپ‌ها اما از مواد غیر جاذب مانند سیلیکون پزشکی ساخته شده‌اند و به شکل فنجان کوچکی هستند که خون قاعدگی را در خود جمع می‌کنند.
• نحوه عملکرد: تامپون خون قاعدگی را جذب می‌کند و مانند یک اسفنج عمل می‌کند. کاپ قاعدگی اما خون را جمع‌آوری می‌کند و مانع از نشت آن می‌شود.
• استفاده مجدد: تامپون‌ها یکبار مصرف هستند و پس از هر بار استفاده باید دور انداخته شوند. کاپ‌های قاعدگی قابل شستشو و استفاده مجدد هستند و با مراقبت صحیح می‌توانند سال‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
• احتمال عفونت: به دلیل اینکه تامپون‌ها خون را جذب می‌کنند و محیطی مرطوب ایجاد می‌کنند، احتمال رشد باکتری‌ها و ایجاد عفونت در آن‌ها بیشتر است. کاپ‌های سیلیکونی به دلیل جنس غیر جاذب خود، احتمال کمتری برای ایجاد عفونت دارند.
• تاثیر بر محیط زیست: استفاده از تامپون‌ها به دلیل یکبار مصرف بودن، تولید زباله بیشتری را به همراه دارد و به محیط زیست آسیب می‌رساند. کاپ‌های قاعدگی با توجه به قابلیت استفاده مجدد، گزینه بهتری برای محیط زیست هستند.
• راحتی استفاده: برخی از افراد استفاده از تامپون را راحت‌تر می‌دانند، اما کاپ‌های قاعدگی نیز با کمی تمرین به راحتی قابل استفاده هستند.

کاپ قاعدگی در استخر؛ آیا می‌توان با کاپ قاعدگی شنا کرد؟

پاسخ بله است؛ شما می توانید با یک کاپ قاعدگی شنا کنید. با این حال، چند نکته وجود دارد که باید قبل از شروع شنا به خاطر داشته باشید:

• کاپ‌های قاعدگی خون را جذب نمی‌کنند: با توجه به اینکه کاپ قاعدگی آب یا مایعات دیگری را جذب نمی‌کند، احتمال ابتلا به عفونت در ناحیه واژن کمتر است.
• مطمئن شوید که کاپ قاعدگی شما کاملا باز است: قبل از اینکه وارد آب شوید، باید مطمئن شوید که کاپ شما به درستی وارد شده است. اگر کاپ شما به درستی وارد نشده باشد، ممکن است دچار نشتی شود.
• قبل از شیرجه زدن کاپ قاعدگی خود را خالی کنید: قبل از رفتن به شنا، کاپ خود را خالی و تمیز کنید و با تنظیم زمان شروع برای 4-6 ساعت دیگر، زمان پوشیدن خود را دوباره شروع کنید.

کاپ قاعدگی برای باکره‌ها

بسیاری از دختران مجرد برای اینکه از کاپ قاعدگی استفاده کنند، با این سوال مواجه می‌شوند که آیا کاپ قاعدگی برای باکره ها مناسب است یا خیر؟

لازم به ذکر است که پرده‌ای که دهانه واژن را فرا گرفته است، برخلاف تصور عموم، دلیل باکرگی نیست و حتی بعضی از دخترها بدون این پرده به دنیا می‌آیند. همچنین ممکن است این پرده در اثر فعالیت‌های مخلتف مانند ورزش سنگین، استفاده از تامپون، اسب‌سواری و… پاره شود. بنابراین انتخاب مابین زندگی راحت‌تر و داشتن پرده بکارت سالم با خود شماست!

اما در حالت کلی کاپ هم مانند تامپون در داخل واژن قرار می‌گیرد و کسانی که ترجیح می‌دهند چیزی وارد واژن آن‌ها نشود، باید همچنان از پد بهداشتی استفاده کنند.

برای درخواست هرگونه مشاوره تلفنی و نمونه‌گیری در آزمایشگاه جهت انجام آزمایش خون در پریودی و چکاپ سلامت بانوان، با تلفن 1650 آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک پزشکی تهران لب تماس بگیرید.

آنچه از مقاله «کاپ قاعدگی چیست؟ | آموزش روش استفاده، مزایا و معایب» آموختیم

همانطور که در این مقاله بررسی شد، کاپ قاعدگی به عنوان یک جایگزین بهداشتی، اقتصادی و سازگار با محیط زیست برای تامپون و پد بهداشتی، مزایای بسیاری را برای زنان به ارمغان می‌آورد. با وجود اینکه ممکن است در ابتدا نیاز به کمی زمان برای عادت کردن به کاپ قاعدگی باشد، اما مزایای بلندمدت آن از جمله کاهش هزینه‌ها، کاهش تولید زباله و افزایش راحتی، آن را به یک انتخاب هوشمندانه برای بسیاری از زنان تبدیل کرده است.

اگرچه کاپ قاعدگی برای همه زنان مناسب نیست و ممکن است برخی از افراد با آن احساس راحتی نکنند، اما با توجه به مزایای متعدد آن، ارزش امتحان کردن را دارد. قبل از استفاده از کاپ قاعدگی، بهتر است با پزشک یا متخصص زنان خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که این محصول برای شما مناسب است.

در نهایت، انتخاب نوع محصول بهداشتی برای دوران قاعدگی یک تصمیم شخصی است و هر زنی باید با توجه به نیازها و ترجیحات خود، بهترین گزینه را انتخاب کند. کاپ قاعدگی می‌تواند یک گزینه عالی برای زنانی باشد که به دنبال یک روش بهداشتی، اقتصادی و سازگار با محیط زیست برای مدیریت قاعدگی خود هستند.

در مجموع، کاپ قاعدگی یک گام رو به جلو در زمینه بهداشت زنان است و می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی زنان در دوران قاعدگی کمک کند.

منبع:

https://www.webmd.com/women/menstrual-cup